De Machinis Hydraulicis.
Alii idem explicanr per am all:ionem; vohmt
enim dum iníl:at vacuum, produci in corporibus
conciguis unionem.
~are
cum
Ge
comiguiras in–
rer aquam AB
&
BC,
&
BC pra:valcar , Ítrque
aut gravior, aur falccm majoris momenci; fecum
traher aqll3m AB.
Iíl:a machina ctiam
(j
Ítmplex, ita varie defor–
matur ,
ur
eam agnofcere
fü
uonnunquam dif–
licilc.
et
primó quidem fyphon quem vocant diabc–
ren, eodem nicicur principio. Sir cnim cubus AB
E®B
~
.
.
A
D
fundo vaGs.afferrurninarus in
A ,
illudque rraní–
grediens ufque in D. Circa illum
Ítt
alius rnbus
paulo major, eumque ambiens,habcns foramen in
A ; concaviras majoris rubi qua: reítar incer mi–
nor~m
&
ejus latera, haber vicem unius bra–
chii, rubus vero imerior BAO vices gerir alcerius
br.-chii.
~uue
(j
plenus
Ítc
merque mbus aqua;
cum mbus BAD
fü
l.ongior,aqua lluet. Unde He–
ro
docer modum quo liar vas , in quo
(j
aquam
ufque ad a\iquam altitudinem infundas,eam con–
tinebic;
(j
veró u)rerius pergas, rocam profunder.
Nam
(j
aquam fenÍtm in vas AE infundas , dum
affurgcr in vafe , fenÍtm etiam augebimr in ca–
vicace mbi ambienris acre inclufo abeunce per
tubum ABO: dum vero aqua perveneric ad orili–
cium incerioris mbi,pr:i:cipicabimr ,
ur
in fypho·
ne inverfo diximus.
Ufus
irem fyphonis
inverÍt o..primus eíl: ad
evacuandum vas•aliquod a:quabilicer : li enim
li–
gnea: tabula:
in vafe penultima: figura: poÍtca: ,
&
aquis innaranci, fyphonem inverfum inferas,
cujus os aqua: immergarur ad unmn aur alrernm
digirum ; limul cmn aqua imminuca defcen'der
tabula, limulque fyphon, arque adeo tantumdem
femper in aqua immergerur ,
&
rantumdem fem–
per aqua: , per fyphonem cffiucr.
~ia:
rnecho–
dus aptiffima eíl: horologiis,hydraulicis de quibus
inferius.
lfllllli:lllilfll1ll!lfll~lflllfllll1lll1lil1!lfllllll1.l11lflllfll,1l(¡!Jij':1l(¡
PROPOSITIO
11.
Theoreroa.
Syphon invtrfm varie interrup1111.
Ur l
fucilioribus fenÍtm ad difliciliora pro–
grediami¡,r, oJl:eodendum eíl: , aquam per ama-
GnH
mJ·
éHonem aícendere , etiam
li
aliquod aliud corpus
medier. Sir ergo fyphon inverfos FGHI, iirque
•qua FG,Hl,Ípatium amcm GH
Gr
plenum acre.
Dico li crns HI longius
Ítc
crure FG, forc ur
aqua adhuc afccndat , ctiamli Ítt inrerrnprio.
Demoníl:ratio. Si derur in rerum natura illa
unio inrer corpora contigua quoriefcumquc in–
íl:ar pcriculum vacui , in rali cafu dabitur unio
inrer aquam HI
&
aerem GH; irem inrer acrem
GH
&
aquam FG,
&
quia momenrum aqua: HI
majus eít momcnco aq11x GF; aqua H
1
deber
rrahere acrem,
lJc
aer aqnam G F. In rali ramen
cafu n11nquam defcender acr , nam ubi aqua ex–
cefferir orilicium G , cum lir acre gravior , infc–
riorem locum peret ,
&
fcmper occupabit orifi–
cium
H.
Si vero nulla admiísa rali unione , ad acris
gravirarem velimus recurrere; probabo ur prius,
aq11am GF, cujus momeorum min11s eíl: momen–
to
aqua: H
1,
non tam reliíl:cre graviranti acri,
quam reÍtíl:ir aqna H
1,
arque adeo aquam GF
impelli furíum ab acre circumíl:anre , modo
ra–
men crus G F non fuperer alrimdidem pedum
33 ;
alioquin acr aquam ad afcenfum cogere non
porerir.
!lülltl!Jjjlfll1Jli:lfll1.11!,W!lellliWlíli·llll!!i!!leW1IDllllW!l!llíli
P R
O
P
O S
1
TI O
11 I.
Problema.
Salienttm in vitreo vafe exbibert,
q11~fca111riginÍJ
11/1
i111dinem faperet.
Fiar vas me1allic11m A B , cui imponarnr vi–
treus cylindrus ,
ica
exal\:C val'i ferruminatus , ut
omnis acri externo iucercludarur adims. Sir au–
rem vas illud iníl:ruél:um robo CD, ej11s fondnm
pervadenre,
&
in apicem d(linenre, hic tubus
aqua: immergamr. Sic
&
alius tubus
EF,
paulo
longior rnbo CD, vas AB habcar aqllam,ad duos
aur eres digicos , qua: inferamr per vercicellmn
G, lir
&
alia clavicula Hin cubo EF. Clansa er–
go clavícula G , aperiarnr clavicu
b
H , wnc_ (
P';
Ji•periorem)
aqua aíccndccper mbum CD, 1mmo
fi
rubus EF mulro longior lir rnbo CD , magno
imperu fererur aqtra , videbirurque íaliens in vi–
rro,unius aur alrerftis pedis; pcrdurabirque quam–
dill in vafe
K
non
d~fi.cicr
aqua.
Demoníl:rario nulla alia requirirnr, quam qu:c
fuprn pro inrerrupro fy phone allaca eíl:.
· Moneo ramen duo; nempe ne laxior lir
n1bL~s
EF, tune enim lieri poreric , llt aqua ejus capaci:
rarem roram non implcar, fed admirramr.aer,qu•
li
afcendar, rocum negorinm inrerru,rbab1t'
flu-
xumque