94
Hydroílatica.
ntqne hrec fecunda Íuppoíi1io ferc cum prima co–
incida.
Ni1íl!!ltm!!l"llll1!1íl!.!ll\W!!t'!l1lilll.WW1íll1lí1W·Wi'i!llltl!lü.
PROPOS'ITlO
Problema.
Ea
corp~ra
grávia
in
ª!J"ª
111rrg11n1t1r, q11•rum
rno1mnrnm
majm
cft momemo
a9utt
,
Jierfi1m
impellcnd~,
a•t fi1fte111r11.e.
Sir corpus grave, aqua: impolirnm, qnod tale
!ir
ur majus mornenrum· habear ,
qua~n
roca_aqua,
qua: ipfo deícendell!e
d~bet
forfom 1mpclh, aur
foflentari : dico fOrpus 1llud demcrgendum.
D~monftrario.
Corpus illud aliud acrollcrc po–
tcfl:, cujus
mome1~n~m
majus clt;
Ce~
ex foppoli–
rionc corpons fohd1 momrntum ma¡us clt, mo–
mento rorius aqnre,interea aícendenris: ergo
(per
fl!ppojittonem fcrnnda111,)
viétoria erit penes cor-
pus folidum.
.
Si vero aqua: cotius expellendre
a
corpore,
ut
rotum demergamr , majus lir momento corporis
folidi, non tomm mergetur corpus folidum, quia
vi&oria ltare debet penes aquam cujus momen–
rum majus elt. Cmn amem dum incipir mergi
non tota aícendat aqua , fed aliqua tamum tjus
pars , & pondus grave romm jam ab inicio mo–
menrurn Íuum habear,ideo aliqua
~orporis
gravis
pars rnergemr , donec aqure fultentata: , & folidi
mornema lint requalia.
) . Si momenrum aqua: aícendentis, per cor–
poris folidi demerlionem , requale lir mornenro
corporis demerli , erir requilibrium ;lltque adeo
corpus grave erir ind11ferens ad omnem morum
in
aqua.
Q.•are rcltat txaminandum utriuíque tam cor–
poris dcmerli , quam aqnre afcendenris 111omen–
turn;ur de toro negocio ferri pollir judicium,cum
mornenmm ex duobus coalefcat, nempe ex motu ;
&
ex gravitare abfolma, ideo fequentibus propo–
íiriombus utrumque coníiderabimus.
PR_OPOSITIO
ll.
Theorema.
V11m aq1111 nmbiem
,
.tq11alis eft prifm111i demerfo,
moles
ª'!""-
afoendens minor eft pm·1J
corporu denm s
a.
Dit~'
.A
-
-
B
p
___
G..:::..::::.:
-
L
M
Sir in vafe quopiam fuperficies aqure AB , íir–
q\lc
pri~na
ACDE , cujus balis AC ,
&
rcliqua
Supe1fic1es aqureC B,.:rqualis baíi prifo1atis
AC,
dernergamr priírna níqne ad FG, aqua qux erar
in AFGC afcendcr in C!llB: díco aquam 1íl:un
aícendemem minorern efíe quoad molcrn pane
prifmaris demería.
Dernonfirario.Aqua akendcns a:qual s
dl
qno–
ad rnolem, Ípatio occepató
a
prifi11arc 111fra prio–
rem fopcrfic1ern aqure, nempr a:qualis
cfl:
fpano
A F G C occupato
~
priímate infra lineam AB.
Nam ea ranrnm aqua afcendit cujus locus occu–
panir, íed cum tora aqua ante dcmcrlionem lir in–
f,,
AB , aqua aíccndens requalis erit fpatio occn–
paro infra lineam AB : fed pars priímatis deruer–
fa
major efl:, qnam qua: polira elt infra AB. Cum
e?im aqua expulía non evanefcar, auget fi1ptrfi–
c1em aqua:,& confequemcr auger partcm priíma–
r1s demerfam, quare in rali cafu pars demcría FH
dupla clt aqua: aícendemis. Q_uod erar demon–
fl:randum.
Non inquiro adhue an folius aqua: CHIU ra–
tio lir habenda ' .& .•qua C G _L 13 eciam aliquid
confcrat, hoc emm infra exammkbirur.
PRePOSITIO
Il l.
Theorcma,
Vt
fe
habet fi•perficies 11qu.t ambiemu prifma
demerfmn, ad fi1perficiem totiui aqt1.t ame
de-
111erftonem, i111
fi:
hnbet aqua afcendens , nd
parrem.prifi11atis dw1erfam.
.Sir in eadem figura Íuperficies aqure ambientis
pnfina .demerfmn, H l am C B, íirque rora
foperfic1es aqure anre demcrfionem A B, dico
na
effc
C B ad A Il, licut aqua aícendens nem–
pe C H l B , ad parrem priímatis demerfam,
nempe FH.
Dernonl1r<1tio. Pars aqure afcendens nernpe
C Il
1
H, requalis elt quood molem parri priíinatis
ACGF, cum ab ea expellarur: ergo addira com–
muni AH, erir rota pars prifmatis deraería,a:qua–
lis toti aggregato Al : fed aqua afcendens CI3iH
ad aggregannn A I (
per
7. 6.) aur (
per
) O. I
1.)
cA: ur oolis C B ad AB : ergo aqua aícendens
fe
haber ad panem prifinaris demeríam, ur CB, re–
liqua foperficies aqure, ad
A
n
cocam íupcrfi–
cicm valis.
C O R O L L AR I U M
J.
Si reliqua íuperficies aqua: C B ( <lecralla
nempe
ca
parre A C, c¡ua:
a
prifi11ate regirur,
lie media pars torius vafis , erir aqna afcendens
media pars , parris priímatis demerfa:, ur in ap–
poíira figura conltat.
COROLLARIUM
IJ.
Si magnitudo valis rauta
lit,
ut prifma cmn
illa infenfibilem habeat rationem , arque adeo
foperficies aqua: reliqua , fere lit requalis Cuperfi–
ciei totius, aqua aícendens requalis cric fcnlibili–
ter parri prifrnaris demerfa:,nunquam tamen pra:–
cisC
,
&
geomerricC.
l ,
PRO
PO