De Solemnitate Pentecoftes
Di{curfus
VIII.
hanc pyramidalem
communic~r
hab.erc:íolet;
und~
&
dicere folemus: Eíl quzdam lingua 1gn1s; veruntamen
indubitatum ell quin
infinit~
Dei
fapie~cia
alia quoque
myfleria in hifce lingu1s indicare voluer_it.
.
~
Li11gua111ttuflt, qulprowrbo vtmt,
a1t Gloffa ;
Cognatio,,em enlm habet li•gua rum verbo,
C!l'
ab
~~vl
eem non poífu"' fepar11rl :/ic Ytrbum Pater, 1de/I, F1ltu1,
& SpiritM1fa110u1 inftpar4bilt1{unt, imo
(:t
uniu1naru–
,..,. Eundcm quoque conceptum Gregorius Naz.ianz.·
orat. infanflam Pentccoflen habuit, dum ait ;
In lin–
guil SpJr1tu1 (anOus datu1 e/Iproptercommunionem quam
LiO
cumvero
b.b1r. Rupcrcus Abbas Tuitienlis fimilem
di•!é\'c.~~•'
quandam
obfervatior.emadducit, dum ita {i:ribit:
Hoc
fi–
l"º
m4nf
ejli nobll ejufde!riSpirirus f1méll commendotur
1
pmtrlo;
ac dcmum rationem
a
Gloífaeddullam addu–
citd¡cens:
Spi1it111 enlm cot#ter•us Patri
rfd
Filio per /in·
iu11m; qu.e ma;t1m11m haber cognationem cumverbo
,
non
Joli~mexpreffir,
quod ejufdem /it fubftantlte cum eodem
Drl
Verbo,fed
rfd
hoc,quOdper lpfum Beu1 Pater fuum no·
Joaa·lf.•
6•
bis eloqu11tur verbum.
Salvator nofler qui Verbum illud
incarnatum erat, dixit:
Paracl1tu1 qutem Spirlius {an·
Sus, quemmlttet Parerin nomine meo, illevo1 doceblt
omn111.
Arque ideocum ex parte Verbi erudire
&
inllrue–
re debuerit .t\pollolos, meritó ad inílarlinguzdefccndit.
Ex
quoenim ad inflar igois venit,
in
figura utique globi
ignci, ve! fcintillz, 'fel columbz venire potuiffet; fub tali
11amque fpecie olim Hebrzis pcr defercum ducatum
pr~·
fiitit; at vero quia inllar linguz venit, fe
a
Verbo mií–
íum effedemonf!rare voluit; c!l eoim lingua vcrbi ex-
~.d~ ~
do-
preffi va . S. Beroardinus ait:
In/ignum quod;,Ytrbo Pa•
~m
tus
tris boc : onum procedeba1;quem11dmodum llngua movet•r
..,.
¡,
wrb1 cordtr adformantlum
(:t
exprinundum fonum vo–
tl'.
Q!!ando
i•
p¡:
44.
zternus Pater Filii fui mentionem
facic, coníequenteretiam Spiritus íanfü fub lingua: fimi–
Jitudine mcmin it
:
Eruflavit cor meum verbumbo11um;&
pauló pofl fubdit
:
Lingua meo ca/amus {crib.e.
Ubi no·
tandum eíl,quod Spiricus fanllus non folum linguz,
fed
etiam calamocomparetur: quia ficuti Hngua non loqui·
tur-,oeccalamus fcribit nifi verbum pri\ts mente conce-o
ptum fuerlt,ita quoq; Spiritus íanllus nec fcribit in cor·
dibus,nec fidelium movet lioguas, nifi ad amaodum
&
laudandumDeum de ilhs rebus , qua: in mente divina
Joan.
1
6. , 1 ,
impreffz exi!lunt:
Cum enim v entril ille Splr1tu1 verita·
tis, docebit vos omnem verltatem
;
non-:enlm loquerar
a
femetipfo, fed qutetunque audiet loquetur.
3
App11ruerünt lingue.
Salmeron optime notat, lin·
guz proprium effe guílus
&
fapores difcernere; hancque
eandem qualitatemSpiricui fantto limiliter adaptae· di-
To.
n.••·"• cens:
.Quemadmodum /ingua nervo parvoper eam.
(:f
pala–
ti
anterlorrm partem [paifo, omnt1{apores difcernit
,
ut
rnalum
él
noxlum f>"j/Clat, bonum & duke ample8atur;
eadem ra1ionehabe111 Spiritum {anélum. qute Del funt
,
gu/lat; qute vero carni1 f unt ac fenfus, ex[f>llit
(:t
decli–
nar.
In
hujus autemconfirmaciooem illum adducic rex–
tum Apo!loli diccntis:
Animali1 homo nonperc1pltea qute
1
.cor.i.
i4o
JuntSpiritu1
Del;
ftultltla enimt/l i/11, &
>1011
potefl lntel–
ligere, qulafpirllua/lterexaminantur; fpirltualuautem
judlcat omnla,
él
lp(e
a
nemlne iudicatur
Sanllus
quoque Bernardim1s idipfum de gu!luum diícretione in–
terpretatur dicens:
Apparuerunr lingu..: in[tgnum quod
J..oc.cit.
intim~s
gujlus dlvlnorum, vimque J!U/lativam ipforum
divln11u1 dabat
.
Spiritus enim fanltus e!l, qui guftare
nosfacit dclitias
&
í.iavicatem Spiritus. Unde in Man-
na figuratus fuit , quod
omni~enos
in le faporei reclu–
dat;
Vlncentl dabomanna.
Ubi Hugo Cardinalis ait
:
lnc.•· All·
Hoc e/I, dulcedoSpirltusfanOI, quam fuper A-pojlo/01
(:t
A
fidtlt1 fuOJ centum vlgintl viro1, qui erant in ctenaculo–
v
Slo11, abunáantere/fud1t
Domin.ur.
4
Apporuerunt /lngu_te
_. Supor quz verba ouperu_s qui-
~0011.
Fcrus.
damCommencator fcrib1t:
L1ngu4rum renovarlo
111
pri·
mis ntcef!aria erat, alioquin nullum tfl membr11m- quo
plu1 peccerur; /ic tcontra 1111.llum membrum {alubriu1 bo·
na lingua.
Q
uod on¡nino. concordat cum eo quod Sa-
p,0..,6 ,.
piens dicit.
/Jor1
él
vita m ma1111 llngu.e . Nullum
111
ho–
mllle membrum trat
(
fcribit quoque Salmeron)
quod
Splritusfanéli guilernaculü magfr i11digertt,quamlingua,
/inguam enlm nulfu1 homotlomarepoteff .
Und:
~ili
a
Spi–
ritu bonodirigarur
&
gubcrnecur~-Jamna
nob1s 1rrcpara·
bilia conciliat
:
Hom/11/1 eft animam pr-eparare-é! Dominl
guberna'e linguam .
S.Antonius de Padua admirabili lin-
Pro•· 16.1\
gua fua, quz przter li
oguar_um rqorem
~11
tot ela·
~~"::
inrtic pía !a:cu\a viva remanet
hod1ernod.ienunc in mod1lm
przdicavit :
Li"guatfl mtmbrumftlgidum; 11atQtenlm In
bumido:
él
ideo malum inquietumplenum venenomortlfe–
ro, quo 11ih1tfrigidl1.
Rationemquecur Spiricusfanllus
fub hifce linguis apparuerit, affignat dicens:
ld10
Spirl–
tur fanélu1 i11lmgui1 lgnel1 apparuit , 111 /i11gua1li11gu11,
lgnem venenomortiforo oppontret.
.
.
J
Apparutrunt lingute.
SalmeronhuncSap1ent1s tex–
tum :
Mors
(:t
vltafn m11nu llngute,
adducens dicit? quod
licec hzc verba communiter de corporali lingua iocelli–
gancur:
.Quia viád1utlingua bonaplacabili1,_aut J?'.ucka–
ris,
U/
vocatur ab ipfo Sapitnte, lignum t/I v1ttC, tia
ltn–
gu11 mafrdiéla mortem tjficit: tamen de hac lingua
fpiri~
tua/I acceptu1 ifle locus, il/ujlrtm habtt fenfum: nam q11J
b~c
lingua prteditu
I
rfl,
'Vi1!il Dto: qui".
q~i
Spi!itum
e
hri·
/11 non habtt, hic non t/I e1u1,
(:t
lm
111;udte10 rtpofcen·
te rationem ab to ob mutefett.
In
cujus probacionem eum,
qui veíle nupciali carens nuptiis(e impudemer ingefse·
rat ,
&
ob hoc reprehenfus, quid refponderec, penicus
ignorabat ,ajlducitdicens:
.Quhunquehac llng11a carttt·
rlt, manducabit llnguam fuan1 prte fame ac rabit.
Ac
proindé infallibile accepti
a
nobis Spiritus fanlli
1
ignnm
eric,videre qualicer !ermones
nollros.~nílituamus,quódfi
enimdifcurlus nof!erde
rebu~
divinis fueric, lignum erit
linguas haíce celelks cordibus nollris fuifse infuías .•. !'ar.c-
4 •
Unde íanllus Gregorius ait:
Super Pajlorn primos
in linguarum fpecie Spiritu1 fanélu1 inftd1t, q1üa nlmi·
rum quo1 repleverat
,
de ft protlnu1 loquentufacit.
6 Af
pa~utrunrdifptrtit~li11gute.
S:
Le?i~
linguis hif.
Swn. •·de
celíap1ent1am
&
eloquenuam indican ex1fümac, quan1
l'cnt.
Spiricus íanllus Apoflolis Evangelium facrum anmm·
tiacuris infudic:
O
qu4m velox eft ftrmo fapientite;
&
u6l
Deu1 magl/ler e/I
,
9u4m citodifcitur quoddou1ur
!
Ct)m
enim
ancea
idiota: fuiísent, ncque unquam libros, led re-
mos trallaísent, unus tamcn ex ipfis fanllus Joannes vi·
delicet mox intonavit dicens:
In principio erat w'bum
•
Et
reliqui Apolloli in mylleriis Theologicis tanta fe
fa•
pienria imbucos erse probarunt,ut fublimiffiqia floridif–
fimarum illius fzculi academiarum ingenia in lluporem
ufque adegerint. Eadem
h~c
fapientia progrefsu tempo-
ris in multas quoque alios cransfufa eíl homines, imó
&
fragili fremineofexui, non quidem per ídentiam acqui-
fitam ,lfed per Spirirum íanltum infufa
&
communicata
fuit, utpocc
e
quo plurimz tenella: virgines alciffi mam
quandam divinorum mylleriorum cogirationem porse-
derunr. Chry!ollomus verba illa S.Pauli:
.Qut1t etiam lo·
H~m.
1
.
in
q1tlmur non
In
óumani1f apientite verbi1 ,ftd in doélrlna
~P·~·
'¡;
aJ
SplrituJ fanéll, f 1Jiritual1bu1 fpiritualla comparanta
,
º""' ·
conlideransait:
Yldequo 1101 deduxerit ab authorltate
Magiftrl; tantumenlm noJ fumu1 i/!iJ faplemiorn,
qua~·
rum lnttrefl i11ttr P/atonem& Spiritum fanélum;
quafi
diceret: Hanc nos prz aliis habemusgloriandicautam,
quod banc
c~lell~m
ícientiam oobis non per langum
ftud 1um acqu11ivenmus, íed fupernacuraliter oofiris in-
-fulam mentibus habeamus . UndeHugo Cardinalis
fu-
per illa Davidis verba :
Lingu•mea cafamu1 f crib.e vtlcci
ter fcrlbent11,
ita loquitur:
Spirltu1 enim fanélus nonp11u.
larlm & c:1m moragratlam{ uam Infundir, jicut acqulri•
turfclentta per longum ftudium; ftd fubi10,
&
cito
.
~
u/1
dubitet, (
inquit Abfalon Abbas)
dona Spiri1u 1
~81
ef!t pe_rltlamfcrlpturarum, facund1am vtrborum?
Scnn. 1 ,.
1fce lingu1s omnium gcntium idofolatrarum cordibus
infinuare
d~bebant
fidei nollra: prima facie pror(us in–
comprenlib1les, mylleria nimirum unitaci
s efsentia:·
&
trinitatis Perfonarum,
incarna~ionem
Ver.bima~
~ltatis
virginitati pariter conj11néla:,
Sac
ramen~i
inef-
fab1l is E.ucharilliz aliorumque fimilium humano intel-
!eétui
i~perfcru~abiliu_m dogmar~m
. H ifce linguis
1dololatr1am proffigacuri erant, ext1rpaturiabufus •nnu-
meros, toe pravos reformatur.i mores, confucaruri toe
perverfas
Celtas,
innumerabiles corwi
lluri errores con·
veríuri_mul~o~ Philofop~os&
mundi
huj.is.
fapie~tes .
H1fce lmgu1s 1mpeucun erantcreatu
ris, elementis in–
firmitati~us
.' ipli denique morti, variaque prodiglofa
operatun m1racula. Hiíce linguis confundcre debebant
tyrannos, omneíque alios Eccleliz perfecucorcs. Deni·
que debebant biíce linguis difpeníare S1
1cramenca, tot-
que animarum lolvere vincula.
Ex
~o
whrmeniia.pro-
flu ebat torrtntis eloqul
(inquit Guerricu
s Abbas)tU/11011
s
e
po1erant rt/iflere
<:1
contradictrt omnu
t~um
atlverfari/;
r::.'.·'· •
ficu1
d Srephano dirltur: quia 11on poter11nt re/i/lfrt f 11p1-
tn1i.e
él
Sp.rirul qui loqurbatur.
.
.
7
J.pparurrun• difpertil'te/ingu.e tallf¡uam
lgs:!~nc