1000001230

De Solcmnitate

Pentecoftes Di{curfus

251

bac czremonia huie noílro propofito quammaxime fcr–

vir, en, quódmyfücus bic lapis, Salvaror nimirum

udzis pcrculíus ignem ad nos minar Spiritus fanfü

lo7rientu inte!llgertnt

vil fuijfet qua/i qu.ed1tm illu(io

tium a/iorttm verba aliurad eorum aures perferrentur

quiim ipfi ea proferrent.

Verum enimvero rameríi

omnes hzopiniones digniffimz íint qua: zílimentur ,

artamcn non minus a:ílimari merecur modus idip–

fum cxplicandi Sanll:i Cyrilli Hicrofolymitani , qui

in hanc rem fequentem adhibet compararionem

Una

plu'IJiain univer(um defcendlt mundum, qut11 alba quldem

fitin fpinis, rubra in rofis; fic Apoftol1rum verba, qu.e

¡/i!l1tb1tt Splritus fanflus 1 diverforum fonorum fa:cunda

(:J

gr1tvltln, dJverfa accedebat ad di'IJerforum 1tttres.

Oe–

cumenius deApollolis dicit, illos quidem probe intcl·

Iexitfe

fci~ilíc

id quod annuntiabant; non tamen fcie–

bant; dumquali lingua id facercnt .

Apoftoli quidem no–

t1erantqu.e dicerenl, nempe t¡uod rnagnlftc1t Dei: qulbus

ttutem /intuis ealoquerentur

non noverant, nlji virl re–

lltl•/iqui autliebant, puta SehytafortaJ/is, out lndus pu.

tabant,quodScb1t1c11 a•t lndorum /111gua Apoftoll loqutren><

t11r.

Lyranus bacde re itafcribit:

Mira in Apoj{oll1gra·

tia

que nonfolum di'&ler/itatem eos docuit

fed etl11m dl–

f111ntiam proprlet11tum In u1t1tqu1tque linguarum, jux1a

lfumerum prO'!Jlnci1trum ineorum foque/a fecit.

Jdem ni–

hilominus eandemcum pra:dilla íufünet opinionem ,

nimirum auditores tingulos idcm verbum ab Aponolis

in unica tanrum lingua prolarum, in fingulis propriis

Unguis intellexilíe:

lp/isloquentib1u in uno idiomate quod–

cunque ej{et illuil,omnes nudlmtes, quantuncunque elfent

di'&ler{orum itllom1ttum, lnttl/lgeb1tt quilibet idioma pro–

prlum divina virt11te

faclenu.

Loquentes magnalia Dei

Co:lcílibus bi!Ce Jinguis

divina dilíerebanc magnificencia , id eft , inquit Oio-

11yfius Carthuf.

Chrlftlre[urrefllonem, afcen/ionem,

Pa–

raclitl mijJionem eJtponeb1tnt.

Oeinde vero pergit confir–

mare qui4quid circa boc linguarum donum haíl:enus di–

ximus dum ait:

Unusille 1tonnlji unius idiomatlJ protullt

'VOUs, om11ibu1 tamen 'llldebatur quod [u.e loquel.e verba

proferret;

virtualiter nonformal/ter, ita fult;

moxque

fupra infinuarum manna: excmplum adducir,

lic con.

cludit:

Deftrvlens ut1lu{c1tju]que voluntati,adquodqui{·

(lile volebat,converttb11tur

•

Figura ignis,

qua Spiritus fanél:us defcen.

dit, divinirarem illius denotar, necnon

neceffitatem, qua illo extreme indi.

gemus;

alía

nonnulla myfieria tan.

guniur,

DISCURSUS DECIMUS.

Tanquam lt,nls.

MEritóSpiritusfanllus hodieín fpecie ignisde·

c.,. ,

fcendir; úquidcm

Deu1 lgnis confumens eft

•

Sa11dus Dionylius Arcópagita

de c<elefli Hlerarcbla,

optime probar nihil erre ínter.omnia creata, ctuod ma–

jorem analogiam

proporrionem cun1 fuo Crearore

habeat quamvivaciffimumigniselertteorum:

Deus 1uu1

Dm.ig

ignls con{umtn1 eft,

ait Deus ad populum fuum de

íe–

metipfo; pluriumque annorum circulo in famofa illa

ignis columna dux cidem populo fuo extitit. Adhzc

quando finem fui inrcrram advenrusdeclarare voluir ,

Luc. u.o.

Jgnem veni mittere In terram

qui¡/volo, nl{iut accen

d1ttur. Cur in fpede ignis npparult,

Interrogar Thco–

phylaíl:us

ut oftentleretfe1jufdem effe naturtt: cum illo,

Lib

1•

de~¡.

quifuper

rubu.~ 1!if~s ~ft.

fpec~e

lgn/s.

Rupertus Ab–

vin.•llic.,,,,,

bas de myfierns 1gms 1lhus , qui Sabbato fanHo mane!

ponquam priilsomncaliud h1meaextinélumefr, ex pcr-

culío Glicccdullus accenditur , trall:ans, dicir, ignem.

inum lignificare quód Dcus ille

qui

jufftt de tenebris

lucem[plendefcere,

quando Filíum fuum veram illam

Jucem (

Ego

um lux mundJ

)

ad illuminandas czcira–

tis non•ztencbras inhunc mundum demilit, mediante

mortc~

udziscxrinllus Gr;lilex autem, e quo igncm

elícimus, denotar Chrinum, de qµo Paulus ait:

Petra

auremerat Cbriftur;

dequo proinde eriam Eccleíia in

orarione, quam matutinotcmporeadcreremoniam rirus

bujusadhibet, ira orando loqllitur:

Deus quiperFzlium

tuum angularem fdlicet lapldem, cbaritalis ignem tuu1

ftátllblU contulz/fi; produlJum

filice nojlrls profuturum

1!fi6us

llO'l/Ullf

bu1tf

lg1trm

tmt/tfi,11

•

ld Vero>

'lUod

Lapl1 ergo, quempercu1Jentu lgnem e/ii:imu1, Cbriflum

fignificat, qu1perc11fu1 'lltrbtre CTU(iJ Spiritum fa11fi11m

11obl1 e/fudlt.

Porro Carholica veritas en Spirirum fan–

l\um

Parre

Filio proceder

Ex Patre F//ioquepro–

udzt.

Cum igirur ambo ign:s tirulo denominenrur,quid

mirum

eriam Spirirus fam'lus

tanquam lgms

defcen–

derir. Sanélus Ambroíius ícribir:

Corpu1 Chrij{I fru-

0111

di'llini Spirilus ejl

at veró quomodo inrelligi pote-

Lib. dc mr–

rit quód panis bic ca:JeHis

fru~us

.!ir.

Spirir~s.

fanl\i/

Acr.

Ratio illiushzc

elfo

porefl, quia mm1rum d1VJnus h1c

iiniseum coxir; unde Rupenus Abbas air:

.Quia de

jplrltu f•n!lo, q11i .erer11u1 ejlignls

1'1rgo illud conctpit.

k~:".i\'.".:

Etlpfe pereundem Spirltum fanélum, ut Apoj{o/us alt,

obtulit femetlpfum ho/{lam 'lli'll«m Deo vivenrz; eodem

lgne aj{atur in altari: operatlone namque Spirltus fanfll

p1111Js corpus, vlnum fit SanguisChrzfli.

Tanqu1tm lgnls.

lgnis elt non elemenrans, fed d1-

vinus; undc!deeo fanll:a canir Ecclefia:

Decorus lgnis

a/mus eft;

qua: ideóquoque lucís beati!Timz ritulum ei

atrribuit, dicens :

lux beatijJima, reple cordis lnrima.

Cur autem hic ignis adco fpeciofus exinar, rationcm

il–

lius mox reddit; nimirum quia

de pa1ris efrlumine

no.n

enim ex rertiaacris regioneemicat, fed ex finu Pams

zterni

unde

Vincentius Ferrerius fcribit:

Jlldeb•nt

Su.•·d• p:r.

lgnem clarum

noncomburebat,[edlflumlnab•t; vldebant

Jumum a/bum &fumum lnctnfi.

Lucí propriumen, quod

innumeris objel\is fine ulla fui ipíius diminutione c\lm–

municerur. QEa eadem proprietare ign

is parite• pra

:Ji-

tus elíe nofcitur; unde S. Ambrofius in

beneditli.me

ce-

lnr,1'2•.•ni•

rei Pafchalis ait:

Divzfus In partes m

utuati "º" fom

P• •h•h · ll

detr1mmtalumlnis .

Tametli hodie divinus hicignisdo·

na, gracias, omnefque

c~li

divirias in maxima copia

fü.

perdifcipulos deplucrir;

ti~uidl'm

rep!e'IJit totam

d~'"'."m?

repleti (unt omnes Spirztu Jan!lo,

fua tamen zrao1a mde

nequidquam deficiunt, fed zque plena elíe

p~ríeverant,

priílinam femperreril)entopulentiam. Non ira in an-

tiqua lcgc Mofaica accidir; nam ut Gloífa de Moyfe

rnc...Aa;

loqueas ad vertit:

Cumoportema/ior a/fiare Spirltu

zpfe

Ar o!!.

dlminutus eft; bic wro non eodem modo, fed quemadmo-

dum ab igne quotquot volet allquu luctrnar accmdtt,

ntt

ignJ1 imminuirur:ita

(!f

In Apo[tolls tum temporis nccidlt

Tonquamlgnls.

Tametfi omnia elemcnta valde qui–

dem fine nece!faria, attamen pro vaftz hujus mundi ma–

china: confervarione ignis prz omnibus aliis max_ime ne–

celíarius exifüt,urpote qui al\ivitate

calore

uo cun–

étis vi ventibus viram

motum fubminiílrar.

Itnir,

in-

quit Rupertus

Abb~s ,

czlum in fole, luna, fiellis, aliif-

t~b~ffi~

queplanetisluminofum efficit; rerramque fplendoribus

·'· '~

iuis,quos fupcr eam diffundit, non folum renautat, ve·

rum eriam calorisfui virtute eandem ad germinandum

herbas, flores, frullus, mincralia,omnefque alias parrus

producendos cfficaciter juvat

.elum Infole,lun11,fideri-

bufque 1/luftrat, terram autem non folum fufo defuper lu-

mlne ltttificat, {ed

lf!J

bentficio caloris adgig11endum pro-

vocat.

Hoc autem pulchre nobis neceffitatem, qua Spi-

ritu fanllo extreme indigemus, ciare fubindicat · ha:c

enim rama eft, ut majar dari non poffit; liquiden{ab ip-

focreatio

produfüo omnis bonidepcndet:

Emitte Spi-

rltum tuum

(:f

creabuntur.

Vitam quoque anima: noílrz.

Spiiitl'i fanll:o in accepris referre

debemus.Spiritu1eft qui

vivificar

.~tne

iuonumine, nihil e[t In bomlne.

Qi!icquicl

fanlh Dei Eccletia haber Sacramemorum , infallibilita-

tis !acratum litcrarum, dctcilionum conciliorum aut ve-

ritatum Catholicarum; id rotum opera

Spirit~s

fanlli

poffid~.

Tot facinora heroica, cor tenellula: Virgines,

totden1qu.e.Marryre~

qui pc.r fortitudinem quandam,hu-

mana deb1lttate longe lupcnorem,viramfuam pro Chri-

fto prodegerunt, pcr folum hujusíanfü Spiritus impul·

fum prodierunt in lucem .

1tnquamignl! .

Igni proprium en illuminare, cale·

facerc,refolvere, liquefacere,indurare,aliofque b:neficio

communi dcfervientes fimiles cffell:us eflicere, acquc

ideo non fine caufa

mynerioad ionar ignis Apoílolo.

rumfe pefroribus infinuavir:U1

pertffe8us quos

nO'llimu~

(inquit Rupertus Abbas)

buju1 nofrrl ignls,inte/lleamus

quid

bic

ignis,hic Deus, hlcSpiri1u1 {anf/111

oper~tunn_ n~bls

Eccetibicffellus, quos in Chriíli fequac1bus d1fc1•

pulis produxic varios pariter

ad~irabilc~

Hlo~ na~ciuc in (ublilfüna czli Thcolog•a reddi41t Cc1ent1fi·

cos,