..
,
f
romptuarii
Sact:i .
Pai:s
Secunda
:
di,d. eadeaimet fán(ii(lin;ia Triniras in ha.e linguarum
·)ji
mulriplicitate mundo manifellatu,r
:Ubiin ore Ápoflolor11m
amnia r.evpcq,ntu,rgener1t lil1gu11rum, eadem Trinitas fe{e
aper1t ho·ntmbu1,
rf:!
ea die primum in nomine Patris,
rf:!
Filil,
éf
SpirituJf 11néll humiles hominu bapti'¡.antur; qu-1!
'lJeraftr(ll/ura efl altt/fim-1! tllrris, quain rn:lum fug1at ho-
J>{al.14.10.
~·
D(o C1'17regnaturus. Pr<l!cipita Domine
(
inquit quon-
4amDavid)
d vide lingua1 eorum, _quoniamvitfi iniqut–
tatem
t:J
contradiélio1tem i11civ:tate.
~ibus v~rbis,
ni
fallor, Spiritum fanllum,
rum
uc cum cele.ricatee ca:–
lo def'cendac, invitare voluit, quod
~
obtinuir: quia
Fa–
llu1 eft rep:nte
t(e
c~lo
fon
u¡ tanqu11madvenie!lliJ fpiritu1
veh:me11ti1;
rum eriatp ur, linguas dividerer , rogavit ,
<'!e
impecravit: fiquidem
ll.pparuerunt
i~lir
difpertit-1! lin–
gud,
idque cune pra:cipueaccidic, quando ampla & va–
Ha h,rec mundicivicas iniquirace & concradillionibus re–
fesftiC!ima .erar,
regnan~e
aimirum in ea ingenti (uper–
il:itionum, facrilegioruin, aliorumque omnium ícele-
J.i~.
,•o de
nup,excell;.u.
Igirur nunc , _qua11do Deicon/ilio
(inquit idem
Pf!í<·~~e·
1'
:S,upertus)tuniuorpori1Chnjli, quodeft 8cckji,.,de'IJ1-
'
vis
&
eleéli1 lapidib11r per univerft•m mundum rite
&
ordi–
n
1tq c911/fruitur, rdU
omn~s /mgr¡~
•d borun¡ artiftcurn
oy¡/ revoca11tur.
Enimvero in
illiu~
Babylonicre molis
.erel'l:ione lingmc fi
ve
Hiornara mulciplicaca fuere, \Jt
bac ratione dum unus alterum inrelligere non poífet, fa–
brica:
pro?,reífu~
cohiberetur , nec
qui~quam
amplias
poffet proficere:
i}k
aut.emDeu$
íup.erijabyloníae rui–
nas
&
ruder~
ccekilem ,liierofolymam erelturus, lin–
guas in
Apo!lol1~
mult1plicari voluit • ut vel fic Apolloli
ab omnibus r.errre populis
&
Mtionibus ciar i!intelleéli ,
totum hun.c mundum ad fidem Chri!li convercerent ,
nova m hac turrim a:dificarent, qua: proinde majori cum
jure
pertingitufque aá ca:lunJ.
Expolitor quidam nupe-
,,1.,
!'"'""
rus
(u
peral\a Apollolorum ícrioens dicic:
Ut
o,lim con-
.
gru11m erar
,
ut eornm /111gutt, quí turritn ¡Jabel,i;fiiftta–
ba11t, confunderent¡¿r, atqult'pPrhoc ab incepto ¡lefi/lere cp–
ser!11tqr
j
flC
ne~eJ{ariµm
CYal
HO'lliS
ifliJ
(l:difitatpribus
>
~t
qb
omnibuf intd/lgerenrur, alioquin quornodo «dífiea–
r~tur
pc,cle/ia,
¡i
1Je/feipfo1
non
i111elligere11t, ve/ ap au–
¡/itoribus neutl9UlflP i111efbgipoffe11t?
Scribit qupque Sal,
meron,
~uo~
licue zdifii::ium Babylonicum p,er li11gua–
rum confufionem & divifionem imperfetlum remanfit
:
Jt
4
ddi/iolum
J
erofol,md cog11itione
&
co11ju11fliomlingua–
vumexpeditum efl
,
quia11rm4 regni Chrifti verbo Dei con–
ti1u11tur. D""1inu,, inqtlit, tieli1t n1ibi linguam eruditam.
J!:r
alibi:
Pofuit os 111eu111 quá/iglatiiu!'J acu¡um . Et Apo–
fto/1111JOCagladium fpiritus Vfrbum Dei.
Debora Prophe-
1;lía in
C~ncico
íuo nova Domini
b~l)a
infinuat
dice~&
:
N~'IJ'f. bella
elegir Dominu.r
.
Qurenam , obíecro, tunt
Jud·'·
f.
hrec nova bella , qua:
Deu~noíler
elegi t? EquideJll Ro–
mani mediantibus exercicibus Cuis ad bella gerenda exer–
citatiffi
mi~
omnia
t~rr~
regna Imperio íuo fubjecerunt;
quona
m
aurem modo Deus noller omnes
populo~
legi
(ure
ful>).
edr
?
Nuncprinceps mundi hujusejicieturforas,
~o
..
"•·J•,
.r.
N
rf:!
egoomnia trabamat/ meip
1
um.
imirum militire
íure
Duq:s
&
Capitaneos; paqperes
~
idiotas pifcatores ef–
fe,
~orumque
linguas enfls loco de(ervirevoluit:
Lin•
rra1.1~.1·
g11a-eqrumg/adiu1aeu11n.
J?rquide111 hodie vix divinum
Spiritum fimu.Jcum hoc lmguarum dono receperant ,
cum ecce confeílim unjcus
&
folus Petrus tria obllina–
torum
Hebr~orum
millia ad Chrilli agnitioncm reduxit.
In
Miífre hodierna:
1
nrroitu legimus;
Spiritus Do111i11l
r.eplevtt.•rbem terrarum,
&
hoc
,
t¡uod
c~ntiffet
Dmnia
,
fcic11tiam babet vocis .
Sed quid demum íequirur:
Excur–
gat Deu1,
&
diffipentur inimici eju(,
rf:!
fu~ia11i.
Exal–
tetur duncaxat per unjverfum mundum regium illud
Crucis vexillum , ipíeque Deus
Eccleti~
Cuz íanlla:
ca–
piat poífeC!ionem., moxque
idoloru~ ~ature
pedibus
proterencur, vemaíque
&
fides Chnlliana triumpha–
bir. Enimvero converfionem mundi, íanfüque Evan–
gelii
propa~acionem J\pollol~ru~ quantu~v
isantéa ru–
dium
&
1d1otarum pra:d1cac1·0111111 accepc1sre!erenda1t1
elfe cerrum etl
¡
qui vero eolaem Apollolos non folurn
eruditos , verum eti;im facundos elfe freír , folus etl
~<
••·•· de
Spiritus íanétus .
~t e~rum
fimiln
(
im¡ult Guerric11s l\.b·
Pcn<«·
bas )
li11gui1 fbi datis magnalia Dei¡w.edi&ant, t1ra11nos
verberant
,
dd.'monia flagellant
,
ca:/01 aptriunt
,
quia
/tngutt eorumclavr1!ca:lifall.e funt, 9u1ppequ1bu11/e ipfis
f;.n;:
i.
Í!l
~~~~,c~;fc~:C:'!~f:i~1;, fe~~im~·n1~P~~~~:: ~~~~ ~~~=
la qua: univerfo mundo inrenrarunt,
confideran~,
at–
~u~
ad
prop~eti~µm illu~
Davidii
orac1du~:
JA&lltr tuí
a(Utd, popult fub te caáe1)t
, ·
alludens dicit :
'1'•/ffu111111 Pfa1;44, '·
Dominus afc.endit in ca:lum
,
&
aperuit uni1lerfa, mifit
5piritumfanllum, cujus 'Vtf'bo prddicatores tanquam.[11-
gitt.e adcorda bominum per/ingerent,
&
¡vi11ceren1 incrr•
d14.li1at~m.
l:Ja: autem íagittre, fi ve hz lingure corda
transfixerunt non
fol.umplebeiorum, verum eriam
Re-
gum ,&-lmperarorum. UndeHugoCardinalis fuper
il-
lum cextum:
Potenti~m
tuam Deus ufq11e in11/ti./flma qu.e
fecifl im11g1talia, Deur1JUi1 fimilis tibi?
ita fcrlbit :
OS
pi-
r1tu1Ja118e, audivimus illos /oquentts noflrisliT1gui1 ma-
gna.lía Def u{que
m
Hltiffima
terr~
!
Q.!!.onam aurem
mo-
do idipíum imelligendum
fit,
declaraos fubjungit:
,PuJ11
lmperatores
(:r
Q.egesconvertirgratia Spiritusf1mlli.
Ro–
manorum arma poll totde exteris dominio lilo fubjeélis
narionibus, reportaras gloriofa.s
vil\orias
effecerunt ,
ut eaedem veluri unius
ejµ(dem~ue
Principis fubditi, eaf-
dem quoque cum ipfis leges profiterentur . Jam ver@
qualis & qu;¡nta erat in ram di verlis e.erra: populis procul
adeoa fe invicem diffitis, moruro culrus,
&
religionis
varietas
&
diícrepantia; .e;r ramen .11.pollolorum
prz:di~
carione mediante ad eandemmet Evaogelicam legem
fuere conjunll:i; fiquidem
Muftltudi1tll credentium eral
Ttmp.
de
ror
unum
ét
anima qna
.
U ndt! Chryfollomus ;iit:
Ciim
s.
Pcnt.
Ser·
olim hominet Juperbia e/ati turrim exjfruer, voluerint
,
39
•
0""'
ad ca:fµm
Uf
'fue p emn¡,ertt,
f:I
lnvella di'lli/iofltlin-
gua•um pravamil/am co11cord1amdiffipm-it Deus, idcirco
'nunc .quoquein
fpe.ieignearumlt11gu11rumad eo1
11dvol~'
Spirltus fanélus, ut per illarn orbern trrr11rum divifum
conjung"t.
Rabanus
a
G
loífa cirarus verba illa:
Pifpertt-
t-<' lingu-1!,
obíervans ira fcribit :
Difper./io linguarum1/I
faéla inturr/; feá t¡uoá di{per/it fuperbi•, retollrt,it
hu-
milita1:
in
fuperbla di{perfio, in humilitateftt co1teouli1t••
z
Apparuerunt difpertitdlingute.
Jnrer alias, qua:
a
lnA!b:
Pionyfio Cart}lufiano de hifce lioguis adducuntur ra-
ciones, una ell
:
.f!.ula cuné/isgefltlbµs pr,edicatsni erant,
(:f
/i11gui1pr4¡/ipantium Spirifus fanlli gr11tiapriecipue ne..
cedaria erat t
Q!!o!l cum eocoincidit, quod in hyrríno
canir Ecclefia:
Linzu"' figuram detulit
,
'lJtrbis ut eJTtnt
pr9f/ut
.
S.~rnardinus
pukhram a!lducit rationem, cur
in ljngµaru¡n fi,nilitu'1ine apparuerit, dum id,faltum
ef-
(e dicic.
JnJig11u,.,,, quOdfacun(iiam 11tquelinguarum feien–
tiafr!illis donabat,
&
t¡uOd e•s
qtl
prtedicanáum Chrifli
Bvangellum dej{lnabat.
Unde & Píalmilla dicebat :
Pía!.,...
Lingua meacalamu1fcrib-1! veloctter fcribentir
.
Scrib.e
,
ideft ,- SpiritusJanlli,
glolfac
Hugo
G~rdinalis:
Sicut
enim cal11mus nonfcribit quoá v1út
,
[ed'!Uoá fcribem
'1.>Ult;
fichomo non pr<l!dicat ¡,fe, fed
a
Spiriw {11nc?o diélante
b
{cribente in corie Pr4dicatoris,
et
in cbrdibus aud1e11-
tiurn·
Ello horno prredicus
fi~inrellelln
perfpicaciffimo,
memori¡a
t~nacifli
ma , ornatus ítem ícrentire
el<Jijucn~
tia:que talento, omnibuíque illis qualitatibus imbutus,
qua: fibi per fiudiuni & indullram humanam unquam
comparare porerit; per h;;ec tamen omnia nipil omnina
proficiet' nifi lingua ejus
a
c¡:elellibus hiíce linguis edotla
fuerit. Unde
S.
Bafilius aic:
Da m;b; flavem vacuam,,
gubernatorem. nautas ,funes' anthoras' omniadifpofitli'
r~·
i.
&
nufquam~ffe
fpiritum venti; nonne ceJTatomnis qua-
P"'
1
"
lifcunl{ue apJ1ar11tus,
Ji
de/it operatio fpiritu1; italicet
./it
fetrnoni1atnplafuJ1ellere, mensprofu11da, fételot¡uentin,
&
intelligentla, ftnonadfit Spiritus fanélusqul vimfup–
pedilet, otio{a funt omnia.
Unde S. Bonaventura ex illis
verbis,
Difpertlt( lingu(,
pr,o iis, qui Dei verbum mini-
s
d
firanr, uril!C!im\lm quoddam elicit documentum, dum
l'~:;~¿:
•
ait:
Benedieitur, á1jpertitr
lingu~,
quia non uno modoad
omnes habendu1 eflfermo, nunc enim de pa:11a, nuncde
gloria, nuftc aurem de viliis
&
'llii'tutibus,
(:r
afit6r infir-
mi.r, al/terperfeHi1 loquendum efl.
Adducuntur ali<e rafiones, cur Spiritus fan–
él:uslinguarum
figuram
induerit.
DISCURSOS OCTAVOS.
.Appar11rrunt
áif
p1'ttit( lingue.
1
E
O
ipfo quo Spiritus fanl\us in fperie igni$ de
crelo de!cendit, coníequens eíl quod dum fa.
ero Apoflolorum Collegio fe in figno quodam vi•
libili communicavit· , in
forma
linguarum iiídem
apparuerit .;
J~n1ii
etenitp iQ flamm111is fuis
figur.amhan.e