De Veris
rerum Principiis.
Art. VI.
,43
horno manens semper aélu horno ,
fit
Veteres alii Philosophi , cum vi–
ex tristi , la:tus ; ex indoélo, doétus;
dérent, solo motu locali explicari non
ex non co5itante, cogitans. Et pariter
posse mutationes omnes,
qu~,
tum
ea, qua: circa nos sunt, corpora, salvo
in nobis , tum in aliis rebus obser–
suo
ene
substantíali primario, varios
vantur ;
&
aliunde, admissa semel
eesendi modos secundarios admittunt,
una accidentali forma , piures alia
ut 'cum fiunt ex quíescen tibus, mota;
eodem jure admitti possint
'
idque
ex motis, quiescentia. Nos illum es-
rerum varíetas exigat; pr<l:ter muta•
sendi aélum primarium
~
&
substan-
tíonem
Iocalem ,
aliam
agnov~re,
tialem,
Fo~mam
subrtantialem
voca-
quam in varias species late fussam,
·mus : alterum vero
illum secunda-
uno nomine
Alterationem
d ixerunt;
rium , & reí jam exístenti
a~venti-
ut
cum aliquid
fit
ex frígido calidum,
tium,
Formam ·accide11talem.
ex moli dururn , ex raro densum,
His ita constitutis ,qu<l: evidentissi- &c . Atque ita rerum naturalium va–
me percipiunt ií' qúi' ut
verbi~
s.
ríetatis duo fecere principia' nempe,
Augustint utar, i:pente potius quam
Sub!tantiam
, qua: esset veluti ma·
.oculis , penitiora natura: inspiciunt;
teria; &
Qualitates,
qui bus varíe for–
unum exam ina"ndum superest , quous· mata illa Substancia , in varias rerum
que procedat
mutatio.inrebus? Exin·
species verteretur.
de enim pender
primorum Principio-
Vet-um, cum ha: du<l: mutationes
rum cognitio: Nam,
CUClJ
res natura-
mere
~ccidentales
sint; neque intelli·
les sint mutabiles , arque mutatione
gi pojsit ' , per eas novam produci
fia.nt,ead<!m sunt earum, qua: ipsius
subst'.'antiam , Aristoteles muta.tionen&
rnutationis, principia. Corpusculista:,
ulterius promovendam censuit ; at–
ut ex diélis constare potest, unam
que eam pertingere usque ad ipsam
tantum in rebus corporeis proprie die-
primam essendi basim, nempe, subs–
tam mutationem agnoscunt , nempe,
tantiam. !taque docuit , res naturales
mutationem localem : Ad eam enim
non uniformiter, & constanter defigi
tacidem revocant oranem rerum va-
in illo suo
eue
primario , quod acci–
rietatem : quatenus , scilicet, corpus-
dentibus
formis substat ,
&
ob id¡
cula per motum localem varíe invicem
Subrtantia,
dicitur; sed illud quoque
contexta varias
res exhibent. U nde mutationi in seipso esse obnoxium,
in eorúm sentencia
( quamquam
id
qua ab una specie substantik transeat
parum
perpexere)
ad:nittenda
est
ad aliam. Haac mucationem vocavit
quidem in rebus distinélio aétus, &
Generationem Sub1tantialem
, eo quod
potentia: ( nam ell sublati concipi ne-
per eam
,
corrupta ,
qua:
prius
quit . rnutatio; ) sed ita , ut corpus-
erat , nova substancia producatur.
cula se habeant, velut potentia,
&
Cum
igitur
aliorum Principia non
materia: rnotus veró, seu
vis
motrix,
sufficiant , ad ejusmodi mutationem,
ut aétus , quo di11erse disponantur.
alía pen:riora statuit, qu<l: nec sensus,
!laque nullam aliam formam agnos-
nec imaginario assequi valent ; sed
cunt, pr<eter vim motricem , & ex:
tamen ex:
ipsa generationis substan–
d
natas corpusculorn01 vacías dispo·
tialis notione , rnens & ratio eviden-
¡itiones.
ter deducir.
Fa
To-