62 / 436
Physic~
prima pars. Disp.
J.
Qu rest.-I.
S.
III.
Statuuntur prima rerum Principia.
Cum
substantia sit primum in re
Jtus , consequens est, ut principia
substanti~
sint prima rerum Principia.
P orro, substantil duobu .> mod1s con –
siderari potest:
1.
In statu ge neratio
nis:
2 .
In sratu constitutionts. Ejus
pri nc:pia in utroque st at u ex pl1canda
sunt ; non enitn eadem omnino sunr.
PRIMA
C ON CLUS lO.
p,.ima
g enerationis
.rubstantiarum
PriRcipia
sunt
tril4
,
Materia
,
For–
ma
,
éB
Privatio.
Ita
omnes Peripa ·
thetici,
Cooclusio evidenter
sequitur ex
jam did:is de mutatione in communi,
eam , scilicet , necessario importare
distinétionem aélus , & potentia: es–
sendi. Cum igittir generatio sit muta–
tio substaAtialts",ad eam requirirur,tum
potentia substamialis , qua: vario > ac–
tus
substantiales admi ttere possít; tum
aélus substantialis , qui suo accessu,
aur recessu hanc porentiam mutatam
consticuat. Potentiam illam vocamus
M:Jteriam
;
aétum
Formam su"stan–
tialem.
Sed quia , ut aélus adveniat
d e novo potenría: , oportet , ut eo
prius privata fuer ir , his duobus
ad -
d itur prívatio. !taque in forma.
ProbaturConclusio: Toe sunt prin–
ci pia generaríonís substantialis rerum,
quor
requ iruntur ad
generationem
nov"C $Ubstantia:, ut patet ex
termi–
nis; sed tria requiru ntur ad genera·
tionem nova! su bsunriz : ergo tria
sunt generati onis principia. Probatµr
m inor: Generat io esr mutatio secun·
dum
eue
substantiale ; scm mutatio,
quA
su bj eétum
transir
de
nen eu
subsra nt iali ad
eu e
substantiale ( cen.
s:tur enim nova
~ ubstanria
genera ri,
cum , qua: antea non erat, modo est :)
Porro ad 1d tr ia requi runtur, scilicet,
non
esse,
tanqu am terminus, qu'i re –
linquitur ;
esse ,
tanquam
terminus,
qui acquiritur;
&
subjé·:l um tran iens
de
non
eue
ad
e.rse. N on es;e
d~c irut
priuat io
;
id , quod dat
es.redicirur
Forma
;
&
demum su ,jeétum , quod
transir de
nan
eue
ad
esse
,
dicitui:
M"'reria:
ergo ha:_c tria palam
requi–
runtur ad generationem substancia:.
Confi rm atur : qu 1dqu id naturaJ itec
fit,
ex aliquo
fit;
11t
en1m di cit Physi–
corum axioma :
In
rebr.u naru.rJlibur
ex ni
hito
nihil
fit
;
sed su hstami:e na–
turales de
novo
fiunt, ur ignis , plan –
ta , a nimal , &c. ergo datur ali,1uod
subjeétum commune
, ex quo fiant,
quodque in omnia substantiarum
ge–
nera sic· traosmu tabile;ral<! aurem sul> –
jeélum d1cirur
M .Jteria
:
Ha!c vero,
cum sir d e
s~
indilfc:rens ad omnia re–
rum genera, siclll cera -ad omnes figu–
ras: pr<eter eam dari deber aliud prin–
cipium dererminans ad
certam spe–
Ciem enris naturalis ·, ut ad essendum
hominem, ve! ignem
, vel arborem:
istud di citur
Forma,
cujus.varietas re–
rum natura lium discrimina facit: cum
enim materia
recipit
formam aqua:,
est aqua ; si ill<i forma expulsa , in–
troducarur forma lapidis , erit lapis;
si forma ligni, lignum, &c. Patet au–
tem, quod mau:ria ,anrequam recipiat
formam altquam, non debet aélu illam
pra:habere , sed essP sub carentia
Ü–
lrns cum aptirudine ad illa_m reci pi-en–
dam, qu otiescumque occurret agens
capax illius introducenda:: ha:c caren–
t1a forma: cum apritudine habendi
U–
lam, dicitUr
Pri'Oa1io:
ergo uia
con-
cur-