20 / 436
6
Physicce prima
pars~ Disp~
I.
Qurest.
I.
babuere, Ut principia rerum , Atomos quia etsi vere co'trtmunicet rratur'am
ipsas , ut commune subje6lum hujus Fiii0, .atque adeó inAuere dici posit;
contrari~
dispositionis, statuerunc.
id tamen
fit
sine depende ntia. At vero
Atque id manifesta tatio etiarn con- in cí:eatis, parer cansa fili i dicitur;
vincic: Nam gene rati.o naturalis est qu ia ei inAuit natu ra m, curn depen..
mutatio ab u no ad aliud oppositurn; :dentia ex parte fil ii. E-lementurn vero
Atqui mutatio ab 4no ad aliud oppo
aliquid add1C causa-, ut seilicet, inAuat
sit urn i ntelligi neq uit , nisi sit aliquod per modurn parri material1s tompo–
.subjeélum, qqod modo sit sub unq nentis.
:u
nde ab AristOtele definitur:
.extremo,
&
pootea sub alío :-ergo pra:·
Id, ex quo res componitur
primo ,
B
ter illa duo contraria exigit generar
esi
in" ea.
Sic ltttera: syllabarum,
&
tio rerµrn nat ur.aliu m unu m commune corpora simpl1cia rniKtorum Elemen ta
illis contrariis subjeélum. Atque etia m d icuntur
:.~ea
enim éomponunt. ! taq ue
id videre est in produélio ne artefaébi, Pciinci phtm la tius patet, qua m Causa;
v.g. statua:, qua: sit, quatenus su bjeo-
~v
,Calisa .
qu r~.n
Elementum: Nam
tum, puta , a:s, au t lign um,
a~·
m-
.omne; Elemen1tum est Causa ;
&
om
figu rato ad figu r·atum transit. 1ln his mis· Causa est Principi um : at
nón
e
fere nulla esse potest controversia. ,
<1!'.onv.erso.
ARTlCULUS
u.
·Solum qua:ri potest, quomodo ba:c
1
· tria inter se diffe tant ,, Principill.m,
1
. Causa ,
&
E !ementum.
r
,
1,;
1
,
Respondeo ex
S.
Thorna,
r
.1P.bysic.
:Quie •'.tint.
Principin rerum
natur'alium
leél.
1.
Principium solUm ·importar;e
. ,.:
·
.seaundiim
Antiquos~
proceuum unius ab olio:
U nde prin–
cipmm est,
a
quo aliquid quovls modo
procedh, seu tanq,ua.m
a
cansa ,, seu
tanquam
a
terrriüm ' seu, t anquam
a
-communicanti sib'
/ SSt
;
l
liée nulla
causalitas, arque dependentia .interce–
~dat .
Causa vero est , qua: rnflu ic
esse
in
aliud: Unde :addit p rincipio duas
.conditiones: Prima esr, ut ab ea pro–
. cedat aliquid ., non quovis modo , sed
, per verum. infiuxu m. Secunda -, ut :ab
.ea effeélus tlependeat. Et ideo punc–
tum
linea!~
dies ·, qua quis nascitur,
vita! ; locus·
a
quo quis
proficiscitur~
via:; principia dicuntur; at non causa:,
quia in hos effeélus non influun-t.
Pri –
vatio itidem rationem principii •ha–
bere potest' at non 'ta'lis:.e
~
quia cum
non 1sir alit¡úid positivum , .in'fl uxum
non babet. Similiter in di vinis, Pacer
Priocipium Fili.i dicitur, sed
non ca·usa;
I
N
asi~nandi.s
_Principi is varia:
~u~·
-
re
ollm
opiniones. Pythago r;;e1 d1-
- er-e .,
:N
meros esse omnium pri ma
Pririci¡;Va .. Quid per iflos Numeros in–
tellexerint, non satis constat : Forte
id solum voluete , omnia constare
Nume1is , quórl in nu merosa propor–
tione
a
Deo cond1ta sint; juxta ill u.d
Sap.
1_1.
Omnia in numero, pondere,
B
mensura disposuisti.
Aut , ut Pla–
tonici eos secuti., pel.'
N
umetds ideas
di vinas designarunt. Et sic { constar,
Nurnerum p roprie diélum esse quid
postecius re-bus numeratis ; resultat'
en im ex ea'r um divisione: !taque no1t
-est earu m ptinci ium.
·
Alii, unu'm d u rnxat-posuere
Prin–
-cipium. Atque in primis- Parmenides,
&
Melissus ill ud principium d_ixe re es- .
.¡e
Eru
.í
id
est·,
¡Ut
explicat S.
Thomas
1