26 / 652
13
!JU./EST. l . .ART. 111.
debet agere per intellectum,
&
voluntatem; ut enim aliquid
di–
recte in finem debitum ordinetur, requiritur cognitio finis,
&
ejus
quod est ad finem,
&
debita: proportionis ínter utrumque ; quod
s<>lum intelligentis est , atque volentis. Deus ergo per intellectum,
&
voluntatem mundum condidit , non ex necessitate natura: (
1) .
30
Demonst.
2.
Omne agens agit propter finem, quia omn!a
optant bonum. Quod autem ex necessitate agit, non potest sibi de–
termihare finem , cum sit determinatum ad unum. Oportet ergo,
ut finis ei ab altero determinetur. Fieri autem nequit, ut Deus
qui est primum agens, ah altero determinetur. Fieri ergo non
potest , ut Deus agat extra se ex necessitate natura:. Non ergo ex
necessitate natura: mundum condidit
(2).
31
D emonst. 3. Deus, curo sit omnipotens, potest efficere
qu idquid contradictionem non implicat. A rqui multa non sunt in
mundo, qua:: tamen si essent, contradictionem nun implicaren.t,
sicut patet pra:sertirn circa numerum ,
&
quantitatem ,
&
distan–
tias stellarum,
&
aliorum corporum, in quibus si ordo 'aliter ha–
beret , nulla esset contradictio
(3) ;
qua: enirn contradictio esset,
si augeretur nurnerus stellarum, si moles v.g. solis major esset,
vel mi..nor,
&
major, vel minor ejus distantia
a
creteris astris,
'3:
2.
scribit.
"J'
ai autant de raison
d'
assurer que Dieu n' est ni sage, ni
., intelligent , ni bon , ni juste , ni saint , que
j'
en ai
d'
assurer qu'
il ·
,, n' est ni corporel , ni jaloux , ni colere , ni vindicatif, &c.
AdJerere
.e¡ue poJJum, Deum non eJJe neque Japientem, neque intelligentem, ne–
ljUe bonum, neque jtutum, neque sanctum; quemadmodum possum ad–
sel'ert, ipsum neque co1'Poreum esse, neque zelotypum, neque iracundum,
neq11e vindict..e cupidimz.
Et Tom. 3. par.
6.
cap.
z7.
statuit etiam in Deo
neque bonitatem esse, neque voluntatem. Qui autem talem Deum coti-
4ngt.. ', qui neque sapiens sit , neque intelligens , neque bonus , neque
olens , neque justus , neque sanctus ; quid aliud restat quod agnoscat
prreter materiam stupidarn , casumque ca:cum ,
a
quibus omnia ex neces–
sitate sint, & supremum neget Numem?
( r)
Vide
S.
Thom.
z.
con. Gen. cap.
2
3.
·
(2)
......-Jta
S.
Tom. q.
1.
de pot. ar.
5.
(3) Negat quidem RobinetusT.3. par.6. cap. 50.corol.z. quidquam
esse mere possibile ; idque consequitur ex eodem errore quo dicit,
Deum agere ex necessitate naturre; ut enim advertir
S.
Thomas q.
i.
de
pot. ar. 5.
cum natura sit detel'minata ad unum, Divina potentia ad
alia agenda se e.-r;tende,.e non posset, quam ad ea qtttt! facit.
Dum autem
id .Robinetus negat, negat quoque Deum esse omnipotentem; & cum
Spinosa convenir, qui
&
ipse ,POSsibilia negavit
in cogit.
Men.
par.
1.
cap.
3. Sed hac d_e re alias.