0 P U S C U
i
U M YIL
~P
:iutem
moti
va
utriufque partis funt fimp'liciter requa1ia
j
tune fotelleél:us manet
neceífario -Oubius, -quin poffit jndicare,
in
qua- parte
ftt
veritas : ut enim Je..
linit Sylvefier:
DMbium fecundum rPhilofopbum
&
menlem D.
Thom~
efi contr.zria ..
;rum .rationum
~qualitas
: unde ,proprie homo 4ubitat .de
aliquo
,
·vel <Circa .ali1uid
,
~uando
babet .rationes ad utramque partem
~quali
ter, 4ut .qua.ji. -a?qualiter meventes
;.ita
.quod non
inclinet~r :mag~~
ad
~oc
·quam ad .illu.d
.notabilit.e r • Eíl: autiem
principium
c:ertum.., quod J..n dubus tut1or pars
efi
ellge
nda ; 1dque non ex conftlio tan..
.tum, !Cd ex pr:rcepto. Qui enim dubitat;, .an res
fit
'lege divina prohibita,
&
.tamen
in
hoc
dubio rem
rnarn
exequitur ' certiffime peccat ; quia
contenmit
le
ge~
&
legislatorem;
&
antepon
te
lucrum vel deleét-ationem temporalem
ami–
citi~
<livinre; ut probat
Pr~pofitus
Generalis diff.
i1.
cap.
2.
a n. 5.
&
diíf.
10•
.n.
110.
Et h:rc eft fenteotia
exprelfa
D. Thom<e quodlib. 8. art.
13.
ul>i docet•
.eum , qui ex
contrarietate
opinionum inducitt1r in quamdam ·dubitationem }
·ttn
licitum fit, habere fimul plures
p.rá'.bendas;
~nihilominus
illas habet
,fine dubio
pec~arc.,
:fi
manente
(
inquit)
tali du
bitatione, plures pri:ebendas habet, periculo fe commit-tit
1
&
jic fine dubio peccat, utpote magis amans heneficium temporal
e,
~uam
propriam
f
alutem ..
XVI.
Unde Probabilifia:
illi
moderati
Jicet cohibuerunt
Ja.xitates Caramuelis
&
fequacium., non tamen, meo videri .
3
aíl'ecl!ti funt .intemum ave t:,te ndi ho–
mines a periculo gravi peccandi
in
deleétu opinlonum probabilium .
!lli
qui–
<iem reéte docuerunt , ad ufum Jicitum opinionis minus tut:r non fofficere .,
·quod :illa
fit
utcumque
pr-obabilis , fed requiri,
quod
lit
certo
probabiiis.
In–
fuper reél:e
docucrunt~
non fufficere,
quod illa
fecun<ium
fe
&
abfolute conli–
derata
fü
pro'babilis; fed t'equiri , quod
fit
probabilis etiam comparati ve
ad
fententiam oppofüam .fiantem pro lege advufus libertatem ; ita uc
ejus
flm–
.damenta non folum .appareant magna dum feorftm ·Coníiderantur; fed etiam
dum comparantur cum fundamentis fententia! contrariz ,
&
in con'fliétu
&
<oncurfu eorum
impellunt
intetled-um ad
.affenfum ..
Sed falfo fupponunt ;
&
munquam
probant,
nec probare poffuflt, fententiam minus tutam m:rnere certo
probabilem in
occurfu
tutioris
reque
probabilis, ideíl: manere
certo
probabilem
.apud
eum
intelleétum ,
·cui
fententia oppofüa proponitur ut reque verifimilis )
ita
uc
intelleétus ille expe riatur,
fe
non minus impelli ad judicandum, certum
cofltrafü1m v. gr.
e«c
ufurarium per fondamenra fentemire tutiori .,
~uam
im–
pellimr
ad
judicandum oppolitum per fundarnentum fententi.r
minus
tutz.
Uc
-enim opinio aliqua
fit
certo probabitis refpeétu alicujus , requiricur , quod
fit
~ertum
, quod intelleétus ipfius poffic
_rr.ude~ter
ve! faltem irrepreheníibiliter
i\lam approbare ut veram., przftanao
1!1t
a.ílenfum abfolutum; cum folum fint:
probabilia
fapienti ,
9u~
illi .merito
prob~ri
poffun.t. , feu .ab ill_o merito
ap4
probari. Et
ideo fap1enter aJebat Aug. .
Lib.
de
ut11Itate credend1cap.11 •
.Q._uo~
modo efi illud, quod fequuntur,
fi
non probatur probabile
?
Et ad mentem Auguff.
Eminentifs. Carclinalis Lattrcea apud
Patrem
G~ neralem
di(f,
1.
n.
31·
ajebat ,
non debere appellari probabi le in fenfu
.A
riíl:otelis,
&
in fenfu Scriptur:r, nili
id quod _apparet
~a.gis
verifü1:ile , quam contrarium :
~a~
_Erob.ibile
(
inquic
Cardin.ahs)
idem imporüit ac dignum ut approbetut
• E" op1111ornbus
autem con..
trariis non
e{t
digna
tit
approbetur ab homine
prudenti
opiAio minus tura ,
quando illi magis apparet faifa , quam vera ; nec quando illi non rnagis ap–
paret vera, quam falfa: ergo folum
en
digna
~I?probari
,
_tjuat?d?
ill~
apparet
magis vera ,'quam falfa: .ergo [olu.m eft
proba~1l~~
operan
ti
op1mo
mmus mta,
quando
illi
apparet
mag1s venfim1h ., quam
oprn10
oppofita •
.
Jam ·vero µbi mtelleétui eidei:n
fim~l pr~ponuntur
_fundamenta fentenuarum ·
invicem oppofitarum cum :r9uah
omnmo
v1
~o.vend1;
non. efi certum , quoci
poffit uni porius
q~am alt~n prudent~r
.aífenrm • Dum emm
~erro repr~fen
tanrnr
motiva forna.
ut quatuor
ad 1ud1candum
certum c;ontraétum e'!e ufu-
ranmn;