479 / 1328
o
p
u s
e
u
L
u
M
V
r
I.
46~
qLJarn rationis dufü1: fcu
llt
veritarem
certo
vd
fakem
quam proxime
a.ttin~
ga1m1s. J?einde
matur~ judi~emus, u~ pr~de~ter
,
cord~te
,
&
rationabilite.r
agam~s
. Ergo pal.mart:r
Ieg1
prudent1re om_nmo con.trarmm eíl: ; verum .
jud1~
care
1d
quod
mag1s
falfüm ,
quam verum 1'1detur.
Si
fecus , quorfum
deltbera–
mus ? quor[um prudentes ,
&
peritos confulimus ? Confirrnatur : q1,1ia id ,
quod
magi~
falfum quam verum apparer, cfi principium deviation is,
&
via:errone~ :
ergo
omnium
virtutum leges,
&·
pra:cepta fuo 1ure a nob-is
exigunt ,
ne verant
judicerhus partero minus tutam, quando habemus majus fu ndamentum ad ju–
dicandum
effa falCam
:
cum
jufiis
leg\bus ·
omnino
debirnm
lit ,
ne in earum
fraud€m deviationem voluntariam aifm:r1amus' ecquis . Pra:latus bGni confole..
ret, fua pra:cepta,
&
ordinaciones ita a
fulilditis
traétari ? quis Dominns a fer- _
vis? quis Pacer a filiis?
Nonne hoc efi
(
inqwit Fagnanus in tra&tatu de Pro–
babilitate ad caput
Ne innitaris
n.
27_?·)
formare confcien'tiam contra confcientiam,
&
opinari non fernndum apparentiam
Y.e-i
;
fed fmge;-e verum ex nqfiro arbi'trio
?
§.
XII.
PrteP?fitus
Generali~
reéfe
o~endit
'·
fundament~m
a priori.,
quo ProhC!bili/lte iprobant
licitum efse f
equi
fententtam mmus prob.ibtlem,
&
minus
tutam
,
defemptum
ex
eo , quod opinio illa efi abfoluie probah ilis
,
ac proinde nititur fundamen10 grattii
&
·
prudenti
,
&
per confequens qui operatur
ex illa,
operatur prudenter
,
enervatum.
fuifse per Decretum Innocentii
XI.
/
XXV
H.
Jº
oílendit Diífert. 8. a num. 24.
Inn<~centius
XI.
die ·
2.
Martii an.
1679. inrer propofitione fe xagintaquinque damnavit hanc ord-ine
tertiam:
Generatim dum probabilitate five intrinfeaa, five extrinfeca t]Uantumvis
te–
nui ,
modo
a
probabilittttis .finibus non exeatur , confi(i , aliquid agimus
,
femper pru...
Jentor agimus
-:
Quamvis autem per hanc decifionem non
fit
taéta fententia re•
cent'. um Probabi lifrarum, aíferentium , li citum eífe fequi fenrentiam minus tu–
tam
ei ,
qui fimpliciter,
&
ab[olute
agnofcit
ma jas pondus auél:oritatis,
&
ra–
tionis
in
fente ntia tutiori, dummoclo fu ndamentum fententire minus tuta: ,
etiam fob compa ratione alterius,
lit
abfol ute magnum
&
grave, licet fimpli–
citer inferius,
&
minus : quamvis , inquam, illa fententia non fit ·taéta ; ejus
tamen fundamenrnm a priori viderur infirmatum . Fundamentum enim illius
-erat, quod opinio mi nos
~robabilis
fit abfolute probabilrs ; ac proinde
-nita–
_tur fundamento gravi ,
&
pru eflti :
&
ita quicunque operarur fe ·undum
il-
lam , operern r fecand um rat ionem gravem ,
&
pruclentem ; ac proinde non
peccet,
quia operani t pruderiter . Hoc aatem fundamentum jam everfum eíl:
per definitionem Pontificis . Nam qui
t~ti tur
opinione
exigue
prnbabi li conten–
ta
intra
ti
:iires opinionis probabilis ut fic , utítur opinione , qa:r ab
ol u ~e
in
_ fe
f
peétata
~fr
probabilts : ergo utitur opinione, qure .abfolute nit itu r fu nd a–
mento gravi
&
prudenti;
&
tamen non
operarnr
fecur.i<fom
rationem reél:am
&
prudentem .
Quia .
videlfcet,
eíl:~
, illa ratio
fo erit
!?ravis,
~
prudens re–
f
peétu Auétorum, qui ob illam rat1onem defendenmt Jl lam opmionem ut ve–
ram , eo quod -ipfis apparuerit valida ,
&
ve rifim ilior oppofü.a; non eíl: tamen
gravis ,
&
prudens refpeétu illius , cui ea r-atio apparet
exigui-
momenti. Pa–
r iter ergo
ex
eo,
quod
opinio minas probabilis
fit
in fe abfol ute probabilis ,
- &
ni tatur racione gravi
&
prudenti, non fequ.itur elfe abfol ute prnbabilemmihi,
ctii ejus
fundamenrnm apparet minus verifimile. Nam licec illa ratio fuerit gra–
vis
&
prudens refpeétu Dotl:orum, qui illam opinionem propugnarun.t ut
ve..
r aro, eo quod ipfis reprzfentata íit ejus ratio ut validior ,
&
verifünilior op–
poíirre fe ntentia:
fundarnentj.s (
nemo enim
defendit aliquam opinion.€m
ut
veram,
T hefaw .
T heol.
Tom. IV.
G
g
nec