~adl:.vlt.
De
vcritate
propojitionum
de futuro contingenti,&c.
a.mb:e propoíitiones vera:; licet vna dicatur
a
Deo,
&
alia dicacur ab homine etiam ha:rerico: vnde ifl:a:
dure propoíitiones Deus eíl: trinus,
&
vnus: Deus
eíl: trinus,
&
vnus.Prima dill:a
a
Deo, fecunda diéla
ab
~éeretico
Lutherano erunt íine dubio
ver~
am–
boe,quia vtraque habet ídem obíeltum curo quo con–
formacur, imo
(i
fumrnus Pontífex Vrbanus VIII.
negaret propoíirionem illam prolatam ab h:eretico,
proferendo aliam contradicentem illi in hunc mo.
dum: Deus non eíl: trinus
,&
vnus, héec propoíitio
elfet ha:retica'
&
falfa,
&
tamen vna pt'ofertur
a
Summo Pontifice, qui
eíl:
caput Eccleíia:
&
Vicariui
Dei,
&
altera vera profertur ab ha:tetico: ergo ratio
veritaris, vcl falíicatis in propoíitionibus formali–
ter, non fumicur
a
próferente, fed pocius adérquate,
&
totaliter
a
conformitate curo fuo obieél:o,
&
ideo
pro axiomate habetur, ab eo quod res eíl: , vel
non ~
efr propoíitio dicicur vera,vel falfa,id eíl:,ab eo quod
propoíitio affirmat rem eo modo quoefi,eíl: vera,&c.
Imo reuelatio diuina, cui innititur propolicio ca–
rholica ideo eíl: vera, quia enúriat rem fornram íicuti
efr futura, non enim eílet vera, niíi res eífet
fo
tura~
8+
Vrgetur: quia hrereticus
G
diceret: Deus efr tri-
nus,
&
vnus, non deficeret per illum aél:um de nouo
a
fide, Gcut deficeret adhuc fecundo per hunc aél:mn
Deus non eíl: trinos,
&
\'nus, imo prima propoíitio
eífet vera: ergo ab eodem ha:retico proferente, vna
propoíitío oricur vera,
&
airera
faifa:
ergo ratio ve–
ritaris, ve! falíiratis formalirer non Cumirnr
a
pro–
ferente; nam
{i
falfüas,verbi gratia,fumererur
a
pro-
. ferenre, vrraque propoGtio prolata ab hrerecico ef–
fi:r
falía,
&
níhilominus non eíl: vcraque prop0íirio ·
faffa,
íed vna vera ,
&
al..tera
f:~lfa:
·ergo aliunde
qurerenda eíl: ratio formalis veritatis, vel falliraris,
fed non aliunde potefl: furni formalirer verita5, nili
a
conformirare cum obieél:o: ergo vbicumque dabi·
rnr conformiras cum obieél:o, dabitur
verit~s
fine
qubio, fed non Colum in propoíitione,
&
fcienria
Dei Cfarur conformitas cum futuro concingenri, fed
etiam in propoíirione creara: ergo non folum
·¡n
fcientia,
&
in propoíicione diuina datur vericas de–
terminara,
fed
edam in humana conformi, innicarur
vel
non lumini infinito.
8
5
Amp ius addo, quod íi aliquis cafu dicerec,
&
fine aduer ntia Deus eíl: crinus,
&
vnus ,
&
hic pro- .
ferens talem propofttionem non haberet reuelatio–
nem diuinan1, ha:c propoíitio fecundum fe reque ef–
fet vera, ac eadcm propoíitio quéE
a
catholico dici–
tur, quia veritas confifrit in indiuiíibili ada:quatio–
ne propofitionis cum obieél:o : ergo illa propoíitio
cafo
diéh
etfet 'que vera, ac alía, liquidem requc
ad~quacur
cum obielho, ac
illa;
nil\ilominus varia
difcrimina darencur inter illas propoliciones,
refpe~
ll:u proferemium eas: Primum effec, quod veritas
---~~~propoíicionis prolat~
a
cafu proferente elfet occulta
tali
proferenri; veritas autem
a
Catholico prolata
ilon elfet occulta
ipli ,
fed potius immobiliter,
&
prudenter cognofceret
Cae~-
icus id, quod proferc,
fed quod verirns cadem vni
íit
-culta,
&
alreri non
Lit
occ~lta
non tollit, quod vtraque propoíitio
lit
determinare vera , difcematur , vel non difcernatur
veritas
illa
a
proferente: ergo. fecundum difcrimen
cfr, qnod proferens propofüionem innitentem re–
uelarioni dinina:: non folum proferrqt propoíitio–
nem dererminatc veram in
Ce,
&
ipíi proferenti ,
id
eíl:, quam ipfe proferens cognoíceret eífe veratn,
fed
cciam talis Cacholicus eífet certus immobilirer de
tali veritare , quia cognofceret inniti talem propofi.
tionem rellelationi díuina: infallibili,
&
certiffimre,
qu~
nec poreíl:
falli,
nec fallere: itaque talis propo–
firio in Ceipfa cffet determinare vera, quia conforma–
retur d
ererminate cum fooobieéto Gngulari
con.
Iideph.de Penllji.el,Philof.T~m.I.
tingenre, ítem eífet vera refpeétu ipíius proferenris,
&
cerca refpeél:n eiufdem, non quia conformerar de.
terminare cum obieéto,fed quia innititur medio cer–
ciílimo, cercitudÓ enim propolitionis
a
medio
fu.
mirur, verit-as autem
a
conformicace cum obieéto¡
aliter autem contingerer refpeétu cafo proferentis
illarn propoíitionem , nam licer in
Ce
elfer vera, quia
conformaretur cum .fuo obieé\:o , non eífet vera in–
fallibíliter reípeétu proferentis.., quia ipfe non pote·
rae difcernere an eífec vera, vel falfa? cum vericas
propoíirionis fibi e(fer occulta. lcem non eífet cerca
calis propoíirio refpeltu illius,quia non cognofcebac
fondamenrnm cui innirebatur talis propofirio, fed
de hac cerrirudine nihil quzrimus in hac qureíl:ione;
folum enim qua:rimus de vericate determinara pro.
pofirionis fecundum
Ce,
de qua aíferimus propoli–
tionem cafu díé\:am effe dererminate veram, imo
éEquc veram, ac eíl:, ea, qua: profertur
a
Deo, vela
Prophera, quia in vrraque eíl: eadém ratio forrnalis
fcilicet conformitas, ergo datur ídem effefü1s, fcili–
cer veritas.
Confirmatur. Dens videt , v.g.Petrum eras pecca-
86'
tnrum,
&
etiam videt meam propoíitionem: Petrus
eras peccabit: ergo eciam videc effe veram derermi·
nate:ergo illa eíl: vera
in
fe,
dererminatc: prima con–
fequenria probatnr; vider meam propoGrionem eífe
conformem obieéto , illúdque affirmare licuti
eíl::
ergo videt eius vericacern; confequenria efr euidens,
quia veritas eíl: cóformario altns ad obieél:um. Item
Deus videt apnd fe Petrum peccaturum;fupponamas
hoc. Videat aétum Ioannis aíferenrem, Petrus pec–
cabir,
&
alium Pauli dicentem, Petrus non peccabict
fed
in
iílo cafu Deus videt priorem aél:um
Ioan ~1is
eífe conformem fuo, aél:um vero Pauli elfo diff
or~
rnem:ergo aél:us loa1mis eíl: verus dererminate,all:us
~urem
Pauli falíus, quia loannis aél:us affirmat rem
ficuti cognofcirur
a
Deo, aé\:us aurero Pauli alircr.
Vrgetnr,íi quis fciens
a
Deo reuelarum eífe Perrum
g
1
peccarurum:diccret Pecrns non peccabit, mentiretur
aperre, quia Deo fommre veritari conrradiceret,
&
graui prena dignus etfet propier bl.afphemiam: ergo
illa propofitio fuir falfo, alioquin nec ipfe eflet men–
tirus, nec inimiam irrogalfer Deo: ergo propofüio
affirmans peccamm fuit determinacc vera.
Declararur ,
propofirio
Dei affirmans , Perrum
88
peccarurum, eíl: determínate ve::a: ergo omnis pro–
polirio creara qure id affirmat eíl: determina
te
vera;
co11íec.1ue11tia patet, quia vtraque propofttio
efi af–
finnatio eiufdem obieél:i
pro
eodem cempore, nam
hoc
ipfum cognofcit Deus,
vt
in propolitionibus
quas Proplwtre proferunt nomine Dei, neque enim
Deus eas renelaret, aut fuo nomine vulgare permit–
teret,
nili
altu determinare veriffimas eífc cogno•
fceret, nam
fi
indererminatam , feu confofam veri–
tatem determínate, ac diíl.iné\:e proferret ,
&
rem
indifferentem , cercc determin.ate periculg falfitatis;
&
mendacij exponeretur; vnde quia per quamlibet
rem falfam; vel mcndacium amitrerec fuam fupre•
mam auél:oritatem , inde eíl:, quod non permitte.rec
diuulgari tales propoGtiones , quia impoffibile eft
quod Deus velir
Ce
priuare Cumma quadam auél:ori–
tate , qu:E ad infiniram perfeél:ionem,
&
ad proui–
dentiam maxime necelfaria eíl:,
&
ob hanc caufam
licer mendacium íimplex de íe
lit
ve.niale pecéacum,
confirmare
illud
iu.,ramento íemper eíl: mortal
e
pec–
cacum, quia facere Oeum teíl:em , vel rninimi men ..
dacij eíl: Deum priuare cota
foa
&
infallibili auél:ori–
tate; ergo
a
forciori Deus
n
;
qui
rophe–
tas fuo nomine
qu
mmatc non erant vera ,
ne
rali
periculo ·-
nereru r.
Dein
ropoíitio Dei affinnans Petrum eras
89
pece • ·um eít
decerminate vera
pcr vos:
ergo con-
M
m
1
ttadi&ri-a