Q!_zfi. 1I
I.
J7trum omnia illa
propriorum
gencr-;i
~
&c.
qurelibet éx
anirnabus, tam vegetatiuis, quam fenli–
tiuis ,
&
rationali habent falcultates huiufmodi fpe•
cie
difiinltas,íi~H
ipGe anima:
Cune
fpecie diíl:inll:a:,
quibus facultar bus omnes condiciones quame acce–
ptionis conueni ne; neque dbíl:at
id,
quod obiicie•
barur
ex S.Thoma, fcilicet eas
etfe
proprietates,qu<t
ah eífencialibus principiis emanan-e, quia planc
lo~ .
quitur <le his,qua: omni
foli
&
fernper conueniunr,vt
clariffimc docuir, opufculo qUérdragefimooltauo;ca–
pite fcxto, vbi
ex
profe_ffo agic de prorio;explicárque
particulam illam definitionis,
&
conuerfim pra:dica–
tur, dice11s: propriUrn primo ,
&
per
fe
pra::dicari de
fpe.cie, cuius eíl: proprium, non de indiuiduo pcr
fe,
9u1~
tanti ambitus eft proprium, quanti cíl: fpecies:
rnd1uiduum vero, fcilicec Pftrus non haber ranmm
ambitum , quantum riíibile ; quarc non pra:dicatur
de indiuiduo primo,
&
per
fe¡
u
qui bus euidenter'
confiar D.Thomam fentire proprium conuerci debe–
re cum ea re cuius eíl: proprium.
8
Primo probatur
ha:c
concluíio authoritate Ariflo–
telis, qui definiens proprium in
4.
lib. Topicorum,
aflirmac proprium conuedim pra:dicari debere, fed
folum propria in quarca feétione numerara
fonc
quz
omni
foli,
&
femper conueniunt
&
conuedim pra:–
dicantur, ergo folum illa
funt
in fenrencia Ariíl:ote•
lis
propri~
huius prredicabilis.
.
9
Dicic Pacer Hurcado, Ariíl:ocelem
ibi,
non
ipfutn
proprium huius pra:dicabilis definiffe, fed aliud ar–
ébus ,
&
rigorofius.
1
o
Contra. Primo, quia hzc eíl:
falfa
interpreratio,
nam
ab
omnibus Doél:oribus recipimr vt propria
lluius pr<Edicabilis definido: nec poffunt illz ad
li–
~icum
interpretad, feu pocius mutari definiciones
rnrer Doétores, vr
pri
a principia
recept~:
przci–
puc quando ad
id
non cogunt, raciones
vt eíl:
in prz–
fenci, qua! enim ab iplis adducnntur
facili
negocio
dilui poffunt
ve
infra conftabit: fi autem fine au–
thoritate, auc eflÍcaci ratio ne pra:dicabile
a
Diale–
lticis íl:abilitum innouare,
&
murare pra:fumpfe–
rinc, derúrque pro cuiufcunque libiro murandi
li-
.
c~ntia;
fateor poffe modernos illos alia,fir1gere prée–
d1cabilia, aliis nouis regulis
a
fe
excogicam dutti,
qui bus ad maiorem, pauciorémque numerum prre–
dicabilia redigere,quicunque proprio iudicio dultus
poreric.
J
1
Secundó, quia
li
a
mm
te
l~gatur
Ariíl:occles illis
ex
ipfo contexcu, manifeíl:um fiec eum diffinire in–
rendiífe huiu(modi propria; imprimís namque ipfe
in eo capire agic de r,rot-1rio, ve condiíl:inguitur ab
accidemi commur ·
einde in
eo
capire íic abfolu.
te aír. Nullus
e/ n
proprium dicic contingens al–
teri ineífe, ve
~ .
rmire homini; neque
li
forre
fe–
'mndum aliquo' tempus
foli
infü,
quales font altus
incelligendi ,
'~
amandi, quos contraria fententiá
...
@1~111·~~
....
~~r~o~ri~a::
umerat; porro quia infra definiens
acc1~en.s,
_ ·
• accidens efr; quod contingic ínef
...
fe
ah~u1,
&ei
em
·ne!fe,
qr
bus iunétis vltimis
verb1s capitis eiu[dem;
·
,- notum eíl: autem
ex
hi~
,
~uod
accidens, nil pron1:
aliquando,
&
ad
~hqu1d
propriurn fieri, vt federe,
'íl:ens, accidens,
q~ando
quis foll1s fedec: cune aliqua1 .
?ropriun'l
ene,
folo autem Cedenre ad non fedentem
roprimn
quare
&
aliquid,
&
aliquando , nil
proh1
t acci–
dens proprium fieri:at íimplicirer non eric prop
·um~
ex
quibus vcrbis coníl:at nolui!fe Arifrotelem
la,
qure.aliis, vel non femper reí conueniunc ínter p , -
pria limplicirer nurnerari: quidquid auterp ad hl
prredicabile fpeébc eft: proprium Ílmplicicer.
V·
Confirmant lunc conclu(ionem verba clariffima ·
Porphyrij ; nam in Ifagoge capire
Cexco
proprium
cut~
genere conferens fic ait. Generis autem,
&
Proprij commune quidem eíl:
fequi
fpecies,
nam
Jtdeph.
de
Peñ11fiel, Philof.Tom.I.
fi
horno eíl:, animal eíl:,
&
fi
horno eíl., ri libilis cíl:
&
infra; proprium quidem conuerÍJm prredicatur de
co cuius
eíl:
proprium : genus vero
de
nullo conuei;–
fim pra:dicatnr ,
&
infra. Proprium omni fpeciei in–
dt
cuius eíl: propriurn:
&
folí
&
fcmper, genus vero
omni quidem,
&
toti fpcciei indl:, cuius fuerit
ge..
nus,
&
fernper, non aurem
foli,
&
ad ·finem capits
comparans propriurn cum accidenti fic ait.
Pro–
prium conuerfim pra:dicacur de eo cuíus eíl: pro·
prium ,
&
a:qualircr : lnfeparabile vero accidens
rnnuerfi~n
enirn pra:dicatur, manifeíl:e, ergo docec
Porphyrius non eífe propriurn, nííi id cui competunt
omnes conditiones in quarta acceptione relata:.
Primo rationc probarnr,quia proprium illud con-
1
j
frituit hoc pra:dicabile) quod difünguirnr
a
quinto
prredicabili, quod
eíl:
accíclens comrnune,
&
ah om·
ni
ali0 przdicabili rigorose, fed Colurn quarco modo
proprium diílinguirnr
ah
accidenri communi, quod
eíl: quintum pr<?dicabil<2,
&
a
czteris rigorose 'ergo
folum quarco modo proprimn coníl:imit hoc pra:di..
cabile. maior meo videri eíl: euidms ; quia pra:dica–
bilia omnia conílituuntur rebus diftinél:is inter
re~
nam coníl:irnca in ter
Ce
diílinguncur, ve videre eíl:
in genere refpeélu fpeciei
,&
in fpecie refpeél:u in–
di~lidui ,
&
refpeltu difteremia:,
&
•fic
de ca:ceris
prredicabilíbus-,
qure
inter
fe
omnia diíl:ingunrnr:
qµia res, qua: coníl:imic genus. non porníl: coníl:i–
tuere fpeciem, nec differc:_nciarn; &c. Sed quarcum
pra:dicabile etiam eíl: proprie pr:edicabile, ergo
di–
fiinguirur
a
ca:ceris.
fed illud'
quod eíl: diíl:inaum
tzonftirutum diíl:inéto coníl:imc-iuo confl:irnirur, erg.o
quármm pr<Edicabile diíl:inél:o conílirnriuo conlli–
tuitur
a
quinto pra:dicabili .quia non
e(l
maior
ratio
in hoc przdicabili, quam in c<rreris, qu;t_difünél:is
inrer
fe
prred1cacis cornponunrnr,
.
.
Minor illa ílc probarur, quia
illud
folum diíl:in-
14
guirnr' a quinto prredicabili 'quod eíl:
propri~
pro–
iprium, fed illud folum
€ft
proprie proprium, quod
efl quarco modo proprium , ergo quarco modo pro–
prium, folum eíl: proprie pra:dicabile, quarcum
&
diíl:inél:um
a
quinto.Maior fic probarnr;vnumquód–
que prredicabile non eft lato modo cale , nec impro–
prie, fed propriiffimc
~ale,
v.g. primurn pra:dicabile
non eíl: improprie , nec; lato modo genus ,
&
fecun–
dum
pra:dicabile non eíl: impropric,
&
lato modo
fpecies , fed propriiffime eíl: tal is,
&
íic
de
c:Eteris,
nam fi lato modo e!fent prxdicabilia fpecies poffet
effe genus,
&
different~a
proprinm, imo,
&
proprium
differentia, quia in omnibús reperimr aliquod fun- ·
darnentum íimilicudinis inter (e,ex quo poteíl: vnum
did eífc
aliud,
v.g. in proprio inuenirur fundamen.
rurrl , ve
differat
vnum
ab
alio ,
nam horno penifi–
hile differt ab equo , imo equus quia in
illo
non iµ–
uenicur alia difÍerentia
a
nobis propter difficulcatem
· eífentix cognofcendz differt per hinnibile, quod
proprium eíl: , vnde lato modo proprium dicirnr
d~f:
ferentia,
&
aliquod accidcns cornmune, potdl:
d1~1
proprium , Gcut folemus dicere JE.rhyopum elle
ni:
gredinem propriam, quia nullus
dl:
i.Ethyops
~
qut
non
fü
niger. Vnde íi lato modo
fmr~atur
pr?pnum,;
non diíl:inguicur
a
differentia , nec .d1ffer.ent1a
a
.Pro–
priq , nec tandem proprium ab
acc1~ent1, e~go
illud
proprium diíl:inguetur
a
genere.,
d1fferent1~'
&.ab
ac1::idenri cornmuni, quod
eíl:
qt'untum przd1cahtle,
quod
eíl:
propric proprÍll;m, quia genus t10n eíl:
pro~
pric proprium, nec differentia
eíl:,
~~e po~eíl:
cífe _
proprium: licue non poceíl: etfe proprn·
~pr-·;s,
aut
propric accidens commune.
lte~
;"8t'qumtu1?
pr~dicabile non poreíl: e{fe, vt qumtum prred1cab11e
eíl; ,
propri,~A
erentia genu·s ,
&
f
pecies ,
ergo
~
nec pro --
propriurn, licct
poffit e!fe
lato modo
·
. roo~,.:
\r
I
i
Minor