Previous Page  415 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 415 / 582 Next Page
Page Background

Q!_zfi. 1I

I.

J7trum omnia illa

propriorum

gencr-;i

~

&c.

qurelibet éx

anirnabus, tam vegetatiuis, quam fenli–

tiuis ,

&

rationali habent falcultates huiufmodi fpe•

cie

difiinltas,íi~H

ipGe anima:

Cune

fpecie diíl:inll:a:,

quibus facultar bus omnes condiciones quame acce–

ptionis conueni ne; neque dbíl:at

id,

quod obiicie•

barur

ex S.Thoma, fcilicet eas

etfe

proprietates,qu<t

ah eífencialibus principiis emanan-e, quia planc

lo~ .

quitur <le his,qua: omni

foli

&

fernper conueniunr,vt

clariffimc docuir, opufculo qUérdragefimooltauo;ca–

pite fcxto, vbi

ex

profe_ffo agic de prorio;explicárque

particulam illam definitionis,

&

conuerfim pra:dica–

tur, dice11s: propriUrn primo ,

&

per

fe

pra::dicari de

fpe.cie, cuius eíl: proprium, non de indiuiduo pcr

fe,

9u1~

tanti ambitus eft proprium, quanti cíl: fpecies:

rnd1uiduum vero, fcilicec Pftrus non haber ranmm

ambitum , quantum riíibile ; quarc non pra:dicatur

de indiuiduo primo,

&

per

fe¡

u

qui bus euidenter'

confiar D.Thomam fentire proprium conuerci debe–

re cum ea re cuius eíl: proprium.

8

Primo probatur

ha:c

concluíio authoritate Ariflo–

telis, qui definiens proprium in

4.

lib. Topicorum,

aflirmac proprium conuedim pra:dicari debere, fed

folum propria in quarca feétione numerara

fonc

quz

omni

foli,

&

femper conueniunt

&

conuedim pra:–

dicantur, ergo folum illa

funt

in fenrencia Ariíl:ote•

lis

propri~

huius prredicabilis.

.

9

Dicic Pacer Hurcado, Ariíl:ocelem

ibi,

non

ipfutn

proprium huius pra:dicabilis definiffe, fed aliud ar–

ébus ,

&

rigorofius.

1

o

Contra. Primo, quia hzc eíl:

falfa

interpreratio,

nam

ab

omnibus Doél:oribus recipimr vt propria

lluius pr<Edicabilis definido: nec poffunt illz ad

li–

~icum

interpretad, feu pocius mutari definiciones

rnrer Doétores, vr

pri

a principia

recept~:

przci–

puc quando ad

id

non cogunt, raciones

vt eíl:

in prz–

fenci, qua! enim ab iplis adducnntur

facili

negocio

dilui poffunt

ve

infra conftabit: fi autem fine au–

thoritate, auc eflÍcaci ratio ne pra:dicabile

a

Diale–

lticis íl:abilitum innouare,

&

murare pra:fumpfe–

rinc, derúrque pro cuiufcunque libiro murandi

li-

.

c~ntia;

fateor poffe modernos illos alia,fir1gere prée–

d1cabilia, aliis nouis regulis

a

fe

excogicam dutti,

qui bus ad maiorem, pauciorémque numerum prre–

dicabilia redigere,quicunque proprio iudicio dultus

poreric.

J

1

Secundó, quia

li

a

mm

te

l~gatur

Ariíl:occles illis

ex

ipfo contexcu, manifeíl:um fiec eum diffinire in–

rendiífe huiu(modi propria; imprimís namque ipfe

in eo capire agic de r,rot-1rio, ve condiíl:inguitur ab

accidemi commur ·

einde in

eo

capire íic abfolu.

te aír. Nullus

e/ n

proprium dicic contingens al–

teri ineífe, ve

~ .

rmire homini; neque

li

forre

fe–

'mndum aliquo' tempus

foli

infü,

quales font altus

incelligendi ,

'~

amandi, quos contraria fententiá

...

@1~111·~~

....

~~r~o~ri~a::

umerat; porro quia infra definiens

acc1~en.s,

_ ·

• accidens efr; quod contingic ínef

...

fe

ah~u1,

&ei

em

·ne!fe,

qr

bus iunétis vltimis

verb1s capitis eiu[dem;

·

,- notum eíl: autem

ex

hi~

,

~uod

accidens, nil pron1:

aliquando,

&

ad

~hqu1d

propriurn fieri, vt federe,

'íl:ens, accidens,

q~ando

quis foll1s fedec: cune aliqua1 .

?ropriun'l

ene,

folo autem Cedenre ad non fedentem

roprimn

quare

&

aliquid,

&

aliquando , nil

proh1

t acci–

dens proprium fieri:at íimplicirer non eric prop

·um~

ex

quibus vcrbis coníl:at nolui!fe Arifrotelem

la,

qure.aliis, vel non femper reí conueniunc ínter p , -

pria limplicirer nurnerari: quidquid auterp ad hl

prredicabile fpeébc eft: proprium Ílmplicicer.

Confirmant lunc conclu(ionem verba clariffima ·

Porphyrij ; nam in Ifagoge capire

Cexco

proprium

cut~

genere conferens fic ait. Generis autem,

&

Proprij commune quidem eíl:

fequi

fpecies,

nam

Jtdeph.

de

Peñ11fiel, Philof.Tom.I.

fi

horno eíl:, animal eíl:,

&

fi

horno eíl., ri libilis cíl:

&

infra; proprium quidem conuerÍJm prredicatur de

co cuius

eíl:

proprium : genus vero

de

nullo conuei;–

fim pra:dicatnr ,

&

infra. Proprium omni fpeciei in–

dt

cuius eíl: propriurn:

&

folí

&

fcmper, genus vero

omni quidem,

&

toti fpcciei indl:, cuius fuerit

ge..

nus,

&

fernper, non aurem

foli,

&

ad ·finem capits

comparans propriurn cum accidenti fic ait.

Pro–

prium conuerfim pra:dicacur de eo cuíus eíl: pro·

prium ,

&

a:qualircr : lnfeparabile vero accidens

rnnuerfi~n

enirn pra:dicatur, manifeíl:e, ergo docec

Porphyrius non eífe propriurn, nííi id cui competunt

omnes conditiones in quarta acceptione relata:.

Primo rationc probarnr,quia proprium illud con-

1

j

frituit hoc pra:dicabile) quod difünguirnr

a

quinto

prredicabili, quod

eíl:

accíclens comrnune,

&

ah om·

ni

ali0 przdicabili rigorose, fed Colurn quarco modo

proprium diílinguirnr

ah

accidenri communi, quod

eíl: quintum pr<?dicabil<2,

&

a

czteris rigorose 'ergo

folum quarco modo proprimn coníl:imit hoc pra:di..

cabile. maior meo videri eíl: euidms ; quia pra:dica–

bilia omnia conílituuntur rebus diftinél:is inter

re~

nam coníl:irnca in ter

Ce

diílinguncur, ve videre eíl:

in genere refpeélu fpeciei

,&

in fpecie refpeél:u in–

di~lidui ,

&

refpeltu difteremia:,

&

•fic

de ca:ceris

prredicabilíbus-,

qure

inter

fe

omnia diíl:ingunrnr:

qµia res, qua: coníl:imic genus. non porníl: coníl:i–

tuere fpeciem, nec differc:_nciarn; &c. Sed quarcum

pra:dicabile etiam eíl: proprie pr:edicabile, ergo

di–

fiinguirur

a

ca:ceris.

fed illud'

quod eíl: diíl:inaum

tzonftirutum diíl:inéto coníl:imc-iuo confl:irnirur, erg.o

quármm pr<Edicabile diíl:inél:o conílirnriuo conlli–

tuitur

a

quinto pra:dicabili .quia non

e(l

maior

ratio

in hoc przdicabili, quam in c<rreris, qu;t_difünél:is

inrer

fe

prred1cacis cornponunrnr,

.

.

Minor illa ílc probarur, quia

illud

folum diíl:in-

14

guirnr' a quinto prredicabili 'quod eíl:

propri~

pro–

iprium, fed illud folum

€ft

proprie proprium, quod

efl quarco modo proprium , ergo quarco modo pro–

prium, folum eíl: proprie pra:dicabile, quarcum

&

diíl:inél:um

a

quinto.Maior fic probarnr;vnumquód–

que prredicabile non eft lato modo cale , nec impro–

prie, fed propriiffimc

~ale,

v.g. primurn pra:dicabile

non eíl: improprie , nec; lato modo genus ,

&

fecun–

dum

pra:dicabile non eíl: impropric,

&

lato modo

fpecies , fed propriiffime eíl: tal is,

&

íic

de

c:Eteris,

nam fi lato modo e!fent prxdicabilia fpecies poffet

effe genus,

&

different~a

proprinm, imo,

&

proprium

differentia, quia in omnibús reperimr aliquod fun- ·

darnentum íimilicudinis inter (e,ex quo poteíl: vnum

did eífc

aliud,

v.g. in proprio inuenirur fundamen.

rurrl , ve

differat

vnum

ab

alio ,

nam horno penifi–

hile differt ab equo , imo equus quia in

illo

non iµ–

uenicur alia difÍerentia

a

nobis propter difficulcatem

· eífentix cognofcendz differt per hinnibile, quod

proprium eíl: , vnde lato modo proprium dicirnr

d~f:

ferentia,

&

aliquod accidcns cornmune, potdl:

d1~1

proprium , Gcut folemus dicere JE.rhyopum elle

ni:

gredinem propriam, quia nullus

dl:

i.Ethyops

~

qut

non

niger. Vnde íi lato modo

fmr~atur

pr?pnum,;

non diíl:inguicur

a

differentia , nec .d1ffer.ent1a

a

.Pro–

priq , nec tandem proprium ab

acc1~ent1, e~go

illud

proprium diíl:inguetur

a

genere.,

d1fferent1~'

&.ab

ac1::idenri cornmuni, quod

eíl:

qt'untum przd1cahtle,

quod

eíl:

propric proprÍll;m, quia genus t10n eíl:

pro~

pric proprium, nec differentia

eíl:,

~~e po~eíl:

cífe _

proprium: licue non poceíl: etfe proprn·

~pr-·;s,

aut

propric accidens commune.

lte~

;"8t'qumtu1?

pr~dicabile non poreíl: e{fe, vt qumtum prred1cab11e

eíl; ,

propri,~A

erentia genu·s ,

&

f

pecies ,

ergo

~

nec pro --

propriurn, licct

poffit e!fe

lato modo

·

. roo~,.:

\r

I

i

Minor