0000747692

413 / 582

~::eft. I l. ~~flnt definitiones Proprij quartó modo, &c. 371
Et crocitllt corum,garritlm, acfrtgulat.
Gloterat immcnfo de turre ciconii!i roflro;
Peffimm at paffer triflitia flendo pipit.
Pfittacm humanal deponit voce loquel&,
Atque fo~ Domino ~fe valéquefanat.
Pica loquax variM modulatur gutture voces;
< Scurriliter flrepitu quidquid & audit ait.
Et cuculi c1tcul~nt,fritinit rauca cic1tda,
Bombilat ore legens rnunera mellú apes:
Bubulat horrendum ferali carmine bubo,
Humitno generi triflitia falla ferens.
Stri'x noUurnafonans, & vef}ertilio flridunt:
Noflua lucifuga cucubat in tenebrú.
Afl vlulant vlufit, lugubri voce canentes,
lnque paludiferú butio bubit aquú.
Regulus atque merops, & -xubro peflore progne•'
e onfimiLi modulo zinziz.ularefolent.
Tigrides indomitit, raúcant, rugiÚntque leonn
·Panter caurit amans, Pardm hiando folet.
Dum lynces orca;Jdo fremunt, vrjmferm vnc11tt
Afl üepvu ipfe vlulat,frendet agreflis aprr.
Et barrm barrit, coruiglocitant, & onagri:
Afl taurm mugit, & celer hinnit equm.
.f?.:!jrritant verres, tardm rndit, vncat affe/lm.'
Blaterat hinc aries, & pía baltflt ouü. ·
pafoens rurú per gramina grunnit;
At rmttire caprú Hirce petitlce fales.
Rite canú latrat,f¡;¡/fax vulpeculagannit,
Glauciat & catulus, at Lepares vagiunt.
Mm auid1u mintrat, velox mufleláque dintrit.'
Et grilmgrilat, difticat inde forex.
Ecce venenofm .ferpendo.fybilat anguú
Garrula Lim(}Jis rana crMcat aquú.
HM volucntm voces de.fcripfi, quadrupedúmqu~
í!.!!:.,,& natura illú grata parens tribuit.
Cunétafao domino depromunt munera laudum •
Seuflmperjileant,jiue fonare que11nt.
·10 Parum ab hac diuifione Ariíl:otelis differt, quadri-
rnembris alia diuiíio Porpñyrij; nam proprium, in–
qnir, eíl: quod accidit alicui reí vniuerfali, auc accidic
foli & non 0mni ·, auc omni fed non foli, ant foli, &
omni,aliquando tamen; attc denique foli,& omni,&
femper accidit, v.g. homini. Primo modo proprium
ea e{fe medicum vel grarnmaticum, intellige aél:u,
nam aprm ífe ad has difciplinas proprium eíl: ho–
mini1:Jnarto modo, eidem auté eíl: fecundo modo effe
bipedem,& tertio modo infanire,& quarto e(fe rilibi-
1em,acque hoc vltimum rnembrum vocat Porphyrius
propric proprium,qt~or.>i-ám curo fubieél:o conuenicur.
1 1 Ex his fecnndu nembrum ídem eíl: atque pro-
primn ad ali qui~; crrium vero efr ipfom proprium ali–
quando, fed qL~ rcum proprium eíl: ipfum prpprium
fimplicicer,&toprie diaum;primum vero proprium
Porphyrjj pr<E.,. rmilic Arifroreles ea racione, quia ve
..lllÍ'-1'9..~~,,~~o~l~e~cu#f,' antum egit Ariíl:oceles de his Propdo–
rum gen · ua: rei vniuerfali vniuerfalirer con-
ueniunr, quoe qui ria Cune d· mtaxat. Porro defi–
nitio prnprij Gmplicire , , adíe Arifioceles fo lis.
verbis differc aPorphyriana, {j , od Porphyrius vo-
car accidit;hoc Ariíl:oteles explic- dicit quod nó eíl:
de rei eífentia, ft amem hcec omnia i oprium con–
curranr, videlicet, ve foli omni ac Cempe onueniat,;
eo ipfo reciprocabitur cum eo,cui conuenit mo.
J 1 D.aucem ;E Dialeél:ica= ad , tiani
cer alias Ggnificariones, quas his nominibus ap llar
ab iníl:ruméro,aboperatione,& potecia;ab jnfhum-'co
eíl: habere lacú vngué,quia in manu,q, ,p
eíl: hominis iníl:rumentnm reperimr.Ab operatione,\
igni fursú terri,qua= operado foli igni,vel illi. quod cú'
igne haber affiniraté,poreíl:cóuenirc. A potentia vero
ve di ximus igné habere maximá potentiá calefociendí, 1
ve! Cumma vis,qure i~ igne ad calefaciendii reperitur,
-------------------------------Q_y .1E s T I o I I.
~tt- Jint deftnitiones 'Proprij quttrto modo,
tam primo~quamfecumlo intentionaliter.
C lrca definitionetn Proprij primo intendonaliter t
omnes fequantur P?rphyriurn,in definitione au–
tem fecundo incenrionalem varianc amhores, circa
quod eíl:. . .
· , Prima opinio P. Hurcado in Logica difp. 6. feétr. 1
de proprio quam fequunmr Serna Mercenarius difp.
3. de fecunda operatione q. 5. are. 1. & hanc tradir,eft
pra:dicabile in quale vt proprietas, quam definitio–
nem nulla alía probatione defenciunc,nili explicando
illam íic) pei; nomen in quale differt aprimis tribus
prredicabilibus, duo prima in quid, terrium in quale
9uid, per ly, vr proprietas, ab accidenti differt, quocl
pra:dicatur in quale, non ve pro prietas.
Prima conclu fio. Proprium ·primó intent}°nalite~, 3
lic definicur ab Ariíl:orele. Proprium amem eíl: quod
quid quid Gt r~s, non explicar, in folóque ineíl, & vi–
ciffim de re dicimr, in qua def.initione, vt bene expli""
cae Maíius, per primam parciculam, quid lic res, non
explicar; feparacur a genere,fpecie,& differentia,qure–
de rebus dicuhtur Ü'.l quid; per fecundam vero, in fo–
lóque, &c. & ab accidenti commutóli feparatur ; nam
accidens,v.g. candor mulds eíl: commune,vc hominij
niui , & Cigno ; proprium vero foli fpeciei i~efr, &
cum ea reciprocatur, vt riúbiliras foli homini inefr,
& cum eo conuerritur.
J-Ianc definitionem Ariftotelis imirarnr Porphyrius, 4
dum aic h1c: Proprium eíl: quod conuenit ornni foli,
& femper,& conuerlim prredicarnr. Debet intelligi in
hac definirione particula,vtaccidens,v .g.propriurn eft
quod cíl: accidens conueniens ~mni,foli,& femper;e:x:: _
his .omBibns paniculis definicümis colligitur, omne
proprium debere effe neceífarium, quia quod omni;,
foli,& femper ineíl: non temere,& conri.ngenrer inefr11
fed habet fure inexiftentire cauíam neceífariam in fub–
ieéto, qué!! enim non infunt neceífario; coptingit ilfa
non femper ineífe,vel non omni,non foli,fed hrec ne–
ceffitas intelligenda eíl: ram ex parre fubiea:i , quant
e~ parre ipfius accidemis,.quia fubieél:um requirit il–
lud accidtns nece(fario,& habet in fe ca~atn propter
quam fine raJi accidenti eífe non poífet, v.g. horno
quia rationalis eíl: neccfíario eíl: riúbilis. ltem ha:a
necefficas debet eífe ex parce accidencis, id eíl:, quod
tale accidens requirat neceífario illud fobieél:u vt in
nullo pra::ter homi nem eífe poffit ex natura fua, •
libilicas in nullo alio fubieéto ecre poteíl:,nifi in homid
ne fecundurn exigentiam fua: naturre,nec talis natura
poreíl; n:-:.mralirer conferuari fine tali accidenti, qua!
mutua,& omnino necefficas inde oricur,quia tale ac.a
cidens oritur ex vifceribus calis e!fentiz canquam
paffio & exercitium illius, perfeél:iuúmque talis na–
tura:. Ha:c autem dupiex necefficas includicur in illi;
verbis definitionis omni, foli, & femper , &c. quace–
nus enim omni, & femper conuenit, eíl: necelfarium
ex parre fubiel\:i;quatenus vero foli illi fobielto con..
ucnit, eíl: neceífarium ,ex parre accidencis, quia calé
accidens non poceft clfe in alio fobieél:o.
Proprer defell:um fecunda: neceffiratis lux non dl J
proprietas folis , cum .reperiarur i i~n:.
Icem nec albedo,aut ntgredo Cune C1gn1;
& Corui,quia infunt aliis;duplex hzc neceffiras con- ~;
uenit proprietati in quarco modo,vt di:11)-· rsruia e
eífentia dimanar adrequare cáquant'f(f1d pertincns ad
perfcll:ionern prnpriá illius effentire, quatenus di{HJ.1.–
guitur aqu •. que alía, quod indicatur in illa parti–
cula,&fo-"'. .erfim pra:dicatur,quce verba explicaos D.
Th.o/ pufc.48.ait, propriet¡it~ dimanare ab effentia
\r ada:quate
/