0000747692

Logica Dí1p. V

Secundo.

QJ!ia plura

verba multiplicamur Ícilicet

i,n

alio

atque alío tempore, aut ab ali a re) quo–

rum -integer fenfus breuiori

clariori

modo

poreíl:

íignificari'

explicªri' ve videbicur in definirione

nobis afferenda,quare

illa

fine dubio fuperfluunr,quia

fruíl:ra fiunt per plura, qure poífunt fieri per paucio–

ra : fed i!la definido in qua fuperfluunt

redun–

dant verba non eíl: rcéta, ergo h<Ec in prreCenti non

eft bona.

Terrio. Qgia d.efinicio deber habere omnes par-

ces clariores definico' quia curo definido rora

ex–

plicado definici, rora deber

effe

clarior eo,

parces ·

- omnes eius cum coturn non h:;i.beac aliud

eífo

omnibus parribus,

ideo

hrec

deflnitio caufre vt

lic

. non eíl: bona,caufo

dl:

illud quod caufac aliquid;nam

~llud

verbum,

c~fa! ~qne

obfcurum

eíl:

ac ipfa cau–

fa,

hrec : homó

ell

animal hnmanum, propter ean–

dem

rationetn , fed

~ac

definirione allata in qua

differenria definicur, ponimr verbum,

differt

quod eft

a:que obfcurum, ac differentia, ergo non eft bona de..

finitio; vnde ali

qurerenda,&

h~c

el!.

Oiffere·mfa

eíl:

forma,

qua

aliqu"i-d

flb

alio cum

diffimilicudine diíl:inguitur-. Ponitur

forma

loco ge·

neris ,

etjam qoia non omnis ratio facitns di–

fiinétum eíl: differentia, nili

lit

forma, qnre infor–

mandp aliquid, illud diffimile, aut diíl:inltum con–

fiiruat, ve rntionalitas informando animal conll:i–

ruit hominem diíl:inl\:nm

quolibet alio,

albedo

dando

per modum forma: coníl:ituit album diftin–

él:um

viridi.

Sic definica differentia ve fic diuiditur in differen-

tiam communem, propriam,

propriiffimam.

Differentia communis eíl: forma ac.cidenralis

feparabiliter confticuens

fubi~él:um

diíl:inélum

cum

'• diffi111ilitudine

alio.

01.tferenria propria eíl: forma accidenralis dirna-

nans ab eífencia

tanqu~m

infeparabilis ab illa con–

íl:icuénfque difünltum cum diffimilitudine , ve ri–

íibiliras.

Oifferentia propriiffima qure hoc tertium vniuer-

falc

coníl:irnit,licec quinque definitionibus

Porphy–

rio definiarur' bis duabus

me tamen definiciombus

cxplicanda eíl:.

Prima

líe

haber. Oifferentia propriiffima eíl:,quz

per modum formre eífencíalicer confüruic, ac

fün·

guit rem cum diffimilirndine ab alía. Hrec definido

·meea'phyíica ac primo intentionalis eíl:. Exemplum

huius

fic

rationalieas qure conl!icuit hominem eífen–

tialj¿er diíl:inétum ac diffiinile ab equo,leone,&c. per

J;-1-~dum

formre perficientis animal, quod fe haber per

~·

.r1

',10dmn

potendre perfeél:ibilis, ac macerire.

,é

Secunda definicio qure fecundo intenrionalis cfr,

iic fe haber. Differentia propriiffima eíl:, qua:: efl apta

eífendurn

plmibus diffimilibus in quale quid.

Omnes pa

rciculre prreter illas

quale quid

clara:: fonr,

nulláque indigent explicacione, ve patet ex fopra–

d~él:is

rn~

autem

qutile quid,

lic liquido ac

clariilime

explicancur.

Oífferentia dicitur in

quale

q1-tiq,

quia pertinet ad

elfencialem confi:irncionem, feu ad quiddiratem ilfius

cuius eíl: differentia quale,quia prredicarur, vel com–

, municatur per modum alreri

adiacenti~

exiíl:entis

in alio, quod amplius parebit ex

dicend~s-.

Obiicímr contra hanc explicationem, quia vidcn-

, .

cur opponi inter fe

quale quid,

licut fubíiftere

in–

'. .'

~:=r~re,

fed'facile

hrec conciliampr, quia re vera mi-

. -

pponuntur: nam res pertinentes ad quiddi-

tatem

c~mpoGti

poífunt duplid termino Ggnificari,

- fubfranuuo fcilicec,

adie&iuo,

ificando ni–

~nium

_illud quod eíl: eífenciale per

mo'

'\ixj

alreri ad–

J~cem1s,

_vel

p~t

modum fubGíl:ends:

gentL

~im,

d1fferen~1a

ranones eífentiales font ad cont ' ·'-tio-

D-i-[frféhti4.

nem Specieí pertinentes : fed qenus cónlideratur, vt

m"areria

1 ,

vel fobieél:um refpell:u differentire

qua

informarur,

perficitur, &_ideo fignificatur per mo...

dum

per

frantis & fubfiA:entis

fe,

non exi–

ftencis in alio, quod eíl: proprium materia:,

fub–

ieai ,

nam

macería

non

eft in

ali

o, fed

potius in i

pfa

font

alia: differentia aQtem consipitur per modum.

forrn~

perficientis genus perfeél:ione extra eífentiam

illius qualificando illud,

faciendo quod illud quod

~íl:

animal

fit:

tale aQimal, ac proinde concipitur per

modum qualiratis

gcn~ri adiacent~s.

. .

alio aucern capite cum non

folum

refp1c1at

ge-

nus

excra

cuius eífentiam efl:,

fed

etiam fpeciem

in ..

tra cuius e(fenriam

quiddicacem exiíl:it,

quam

eomp~nic

quidditaciue non qualificando , fed

poti~s

eífencialicer confiituendo , ideo dicitur differenna

qnid.

lcaque tdicicur

quale

refpeltu,

in quanrnm

vnicur generi ,

quid

refpeél:u Ípeciei ;

quia eo

modo eíl: in fpecie quo componit,

conftituic

il–

lam ficut forma rationalis eo modo

dl:

in homine

quo

c~rnponit

ipfum, atqui componit fpeciem

er–

fentialiter qualificando genus ,

prccdicatur de plu–

ribus importando hos duos ordines : ergo .debet

el.fe

pra:dicari in quale quid , id,

ell

pra:~tcacur

de i

llis quidditatiue ipfa confücuendo, qualifican-

do aliquid quod ell in iplis,

nernpe

rationern

ge–

nericam.

Secundo refpondeo ditferentiam

e{fe

quid

quoad

rem fignificaram,quia eíl:

eífemia fuorurn inferio–

rum,

qua/e

quoad modum lignificandi, quia non

nomine fubíl:anciuo , fed adieltiuo íignificatur,

quz

h;:lbirndines cum

lint

refpeétu

ditfere~tiarum

non op–

ponuntur imer

fe.

I l.

Vtrum

Gen111,

Dijferentia

difiinguantur

ex natura rei.

E C T 1 O

Sententi&

nduerfariorum proponuntur.

Rirna fenrentia ·cíl: Scotiíl:arum aífq ntium gra-

dum Generis

Differentire non foi'om coníide-

ratum fecundum fuam eífentiam,

fed

etiam provr

in re exifium in vna eadémque fpecie,

vno

eodcm indiuiduo difiingui formalirer ex natura

rei, fic Antonius Andres 7. Meraphyf. qua:

fr.

7. Va-

lcra lib.

Logicre,difünét

3.de

Genere,arr. 1.qua:ft.4.

creteris, P. Fonfeca

2.,

Mecaphyf. cap.

text.11.

lib.4. cap.1.qua:fi.4. feél:.3.

lib.5.

cap.7.

qureíl:+

fea+ qure fontentia irnmerica artribuitur Scoto vr

cfficaciter probo in Metaph. agendo de

difün~· él~i

"---!l!!!li..

ex natui:a rei inrer cns,

different~~m.u

hrec

fententia.

Primo. Ante omne mentís opus in homine, v. g.

gradus anirnalis

g¡:

.~'ús

racionalis íic

habenc ex

natura rei guod al'1quid· eíl: de elfentia v.niu,s quod

non efl: de elfencia alrerius, fed qure íic

habent di–

fünguu~rur

in re; ergo gradus genericus

differen –

tialis diftinguuntur in re.

Maior lic probatur de intrinfeca ratione gradus

rationalira_tis eíl: e(fe principium ratiocinandi

parre

rei; nec enim hoc haberlt ah inrelleltu qood quidem

non eíl: de incrinfeca ratione gra.dus animalis, arque

adeo fic

habent iíl:i gradus quod vnus eíl: extra ra–

tionem formalem altedus;alias non poífec genus re–

periri íine tali gradu\differentiali, quod falfom efr.

foor li

c probamr.

. .

, .

Qg.ia

nihil aliud

eft

aliquas formaluaces

d1ftrn~m

quam