0000747692

•

342.

Logica Difp. V

De Dijferentia.

cale per requiualentiam'

incer illud quod

for~

malicer eft tale, nam primum non dicimr, nec vo–

catur talis, fed fen.fus communis, fecundum am:em

clare ,& exprefse appellacur pptenda viliua, & Pro–

rex noQvocatur Prrecor

feu

J'Edilis, fed

tantum~qui~

ualenrer.

•

Qyia aucem diíl:inétio fequicur

e(fe,

Gcut datur

duplex eífe, aliud formalirer,

nunc diximus,

alind

per

requiualentiam:

lic

fimilirer darur duplex diltin–

caio

parre rei,

alia

formalirer,

quia

exprefse eíl:

dillinaio' &

ratio quare vnum

n.on

aliud ex–

prefse,v.g. modus realis diíl:inguicur exprefsc, & for–

maliter ab entitate reali,cuius

cíl:

modus,quia modus

verc formalicer,

exprefse

parre rei non efr encitas

ipfa realis ,

inter Perrurn & Paulum datur aétua–

lis & formalis dillinél:io realicer. quia verc

rea–

lirer, & exprefsc Petrus .non eíl: Paulus

parre rei.

Alia el} difrinll:io per reqniualentiam, id eíl: qure

li–

cer non lic.calis formalicer, & exprefse, :rquiualec ta–

men diíl:inél:ioni

parre rei, id eíl: omnia qure fiunr,

vel poíl"unt verificari racione diíl:inél:ionis formalis,

& pcr di!linél:as formaliter entitaces producuntur,

poíl"unt fieri,

operad per quandam encicacem, quz

vna

limplex eíl:, & licec non habeat veram diíl:in–

él:ionem, nihilominus carneo, quia requiualet vere,&

formalicer difrinébs propter fua1n perfeétionem fe

haber in illo muncre ac operatione, ac

veram di–

fiiaétam haberer,v.g.inter incelleétum diuinum

vo–

lumacem nulla

inre~ce<lit

formalis,& vera

parre rei

difünébo;incellell:us enim diuinus minime dillíagui–

tur formaHcer,

exprefse

parte reí-

voluntate di–

uina,

fed

folum per

~quiualentiam,

quia illa

Gmpli–

ciffima enticas,qure cum vna, & indiuilibilis

lir,

fum–

eadem

Ge,

vocacur duobus nominibus inrellell:us

nimirum,

volunraris,

propter

fuiín

perfeétio–

nem reqniualec duabus encicacibus diíl:inétis forrnali–

ter, exempli caufa incelleétui, & voluncaci creacis,

ipfa perfeél:Hiima

encita~

fine aliqua diilinél:ione eft

principium amandi,

incelligendi, vnde illa qure

propter imperfell:ionem verificabancur de hac , ad

quarn verificationem inrellell:us,

voluncas diuina

habent, ac

parce rei vere

formalirer difün–

guerenrnr; hoc enim eft requiualere quod quidem

concingic fine aliqua imperfeétione: nam licue de

voluntare,

incelleél:u crearis, ve de diíl:inlbs rea–

licer verifi.cancur a.ffirmaciones,

negaciones, nam

de vna vcrificacur quod velic,

de altera nega–

tio volitionis; de vna a.ffirmamus, quod producat

v,~:bum

mencis quod negamus de altera:

limili-

f::er

de incelleél:u diuino a.ffirmamus producere ver–

:·/c

'bum

diuinum quod de voluntare

n~gamús

, quod

contra euenit in produll:ione Spiricus fanll:i, liccc

ere enticates non diílingllanmr formalicer, Cufficit ta–

men ve per requiualentiam habeant requiualentem

di íl:inltio nem.

Et ratio eft,

quia

ea qure p:rfeél:iora

funt,

qure

· propter calem perfeél:ionem

~quiualent

imperfcll:io–

ribus polfunt proprer talem perfeétionem facere qure

imperfeél:iora (

non calia eíferit) facicbant; v.g.

hof1i1o producir ünperfeél:c propcer potentiam imper–

feéhm dillinll:am realiter ab ipfa en titare hominis;

Deus autem producic perfeél:iori modo hominetn

proprer perfeél:ionem fore endcatis limplic'ffimam

~quiualentem

illis entiracibus elfentire

potentiz

hominis,& pereandem entitatem producir hominem,

.-.~

...

1.:.e~o.!1_em,calorern,lucem,&c.qure

per diíl:inltas cntita–

tes

oducuntur

creatis' nam difrinéta emitas efr

poter.itia generatiua

pe~

quam produci poce_fr homo

leo ,

eíl: calor

lux

pcr quas

lucnntur lnx,

calor, ttaque hzc difünll:io virrna

ifficit , ve

di~tnis ve~ificencur

aflirmatio

neg

efpe·

lla1

cmfdem

qu~

non

font

-proprie comrad1

··• ~

quia non func eiufdem de eodem omnimodo ·for–

malirer, fcilicet, & requiualenter, quia liccc illa_non

lint plura formalicer, camcn

funt

plura requiualen–

rer , quod

fufficit

ad euitandas duas contradiét.o–

rias Gmul.

Vocatur hrec eciam,vtlaciffime in Metaphylica

di-

ximqs diíl:inétio vircualis , quia continet in vna ea–

démque enticate limpliciffima

virru~es

duorum quod

amplius ex fecundo nocabili pacebic.

Secundó, Adnenendum eíl: ea qure

parte rei funt

vnum poífe per incelleél:um nofrrum diíl:ingui &

fe7'

parad duplici dill:inél:ione,alia fine fundamento, qure

vocacur rarionis raciocinantis , alía rationis racioci–

nac:e,

·hac vircuce diLlinguendi pollee intelleétus,

tum

propter pocentiam quam habet f.inge,ndi , cum

propter inada:quatum noílrum modnm concipicndi

res,qure ex

pecebant

exigebanc'perfeétiori modo

concipi, qure przcifio ac difünél:io fit per inad.equa–

tos concepcus eiufdem rei, nam licet per vtrumque

concepcum eadem res percirciacur ac cognofcatur,per

neucrum exalte,& adcr:qnare cócipicur

comm

id quod

ctiam illis rebus nec exhauricur coca quidditas &

ra–

tio obieaiua eius quod frepe fi,c_.coneipiendo rem

il–

lam per habicudinem a<l res JÍuinas, vel ad modJ.1m

earum

& ideo calis diíl:inél:io femper habet funda–

mentum in re,formalicer autem dicicur fieri per con–

ceptus inadrequaros eiufdem reí ,

enim difüngui–

mu.s in Deo ipfo iuíl:itiam

{Uifericordia' quia non

concepimus limpliciffimam vircutem Dei pro

vi:

fe efr fecundum tocam vim fuam,&

\deo

conceptibus

partimur in ordine ad diuerfos- effeétus, quorum

cíl:

principium ílla eminens virtus, vel propter

propor~

rionem ad diíl:inétas virtutes,

qu~

in homine repe–

riuncur diílinél:z,

eminentiffimo modo

identifica~

ta: func in fimpliciffima,

perfeétiffima virture

Dei,

quod clarius videcur in idreis diuinis, nam cum nul–

lus effeétus

lit

ad~quatus

virtuci

diuin~)

ideo vere

dicimus Deum creare hominem per idream horninis

non vero per idream leonis , auc Angeli, non quia

in re 9iíl:inétre fine idrere, fcd quia Hcec

íit

vnum emi–

nens exemplar , fic repra::fentac lingula ac li ef!'et

vniufcuiufque proprium , tamen per

non agit

vnumquodqne niíi quatenus reprrefentat illud, quod

aucem reprzfenrec,

ali a eíl: quaíi per accidens ad

talem eff<tél:um h:ec habirndo pcr

.1ificacur in

illis; conceptibus inadrequatis, hoc clarius videcur

·creacis íicnt,

v.g.

in luce Solis patee, qua: licet omni–

íic

cadem qllatenus emincnter concii:iet calorem,

liccitacem,

alia atcamen, quia conlideratur

tora

hrec vircus ad:x:quata non adrequace,

fed

per inadre–

uacos conceptus , & fecundum habicudinern ad

alios effeétus,

v.g.

quando calefacic non

c~nlidera

cur, non operad, quate!JUS erninencer concmet calo–

rem, quia prcivt

lic

operatur exigente id natura effe-

ll:us dirnanantis

cali principio

'~ ideo_~~-·1~0----~~

pric

dicicur calefacere quatenus

e~albua,

?ºn

aucem quarenus cíl: fi.ccatiua, fed

q~atenus :~nuncc

caldrem. Vnde quotie_'(..1nque de vmute

Sohs~

aut

lucis agimus

inad~

tiatc

difünguirnus in ea

vmu~

cem calefaciendi, exliccandi, eífque diuerfa nomina

ponimus, veréque dicirnus lucem calefa.cere.

~er

vir-

tucem calefaciendi

non vero per alias

vmut

es,,

quia pcr eas voces , &

c~nceptus íigni~

cac.ur

lux

non fecnndum

adrequate , fed

fecundu~ mad~-

quacam

habit~dinem

ad effeétus,

provt 1110.s v1r·

tute concinec, quod quidem dicitur

r~s i~l~s vll't~a-

licer eífe dill:inéhs, id efr vnum elfe pnnc1p1um, v1:-

tem fcu rationem producendi aliquid quod .equi–

ualenter diíl:inguirur

ali

ideo

no1~ p~r~íl

for;a

malicer,

per

amibui vni quod efi pr!nc1prnm

a~-

terius,

modo diéto eminenter,aut

irqurnalenrc:r

di-

fünguitur ab alía.

Alicer