Logica Difp. I l
l.
Ve Genere.
citer : arqui parces all:uales totius quatenus vniunrur,
non dicuntur plura limplicirer , quia ve vnitre fonc
vnum, & parres poceíl:aciure ex eo quod differencire
func , am fpecies confl:icucre per differcnrías non
vniunmr vilo modo in re¡
fe,
fed diui[re rnanenc, ac
proinde funr piures íimpliciter: ergo de his loquitur
Ariltoceles, quando aic, multa comprehendi ve par–
tes fub Vniuerfali , ac proind.e Vniuerfale eric cocum
pocentiale,qua·renus in hoc loco loquirnr de illo
Phi~
lofophus.
; 1
Ad locum defumpcum ex 7.lib.phyf.reípondeo,ge·
nus non effe vnum in potencia, qLlia poceíl: diuidi in
mulra per contrall:ioHem ad· inferiora coníl:icuenda,
in aétu vero vnnm Gmplicicer eíl:,quod paree
cuiden~
denter ex ípfa definitione generis, quam cradidic Ari–
íl:oceles, qua: íic fe haber: genus eíl:
~num
apcum ad
e!fendum in mulcis fpecie diíl:inél:is: vel vnum aprum
prredicari, in quarum
definícion~m
príncípio , auc
primo fronre vnitas limplicirer generis denocarnr
per illam parciclllam,
vnum :
Deinde quia in fenren–
tía Ariíl:ocelis cerciilimom eíl: , genus e!fe vniuocum
aé!u; atqui vniuoca fecundum ipÍllm philofophum
func, quorum nomen eíl: commune, ratio vero íub–
fianti~
omnino eadem, id eíl: limplicicer vna, ve ex–
plicat D.Thomas; quia non poteíl elfe Cubíl:antia,feu
effentia alicuius ornnino eadem, quin ta.lis e(fcntia
habeat GmpHciter vnicatem al\:u. Icaque genus fine
dubio aau eíl: vnum
&
in porencia non vnum, fed
plura , quod eíl: proprium tocins potemialis
ex
eo
quod
íic
contrahibile
a
differencii.4, communicabile
inferioribus, & dimlibile in illa, qure tanquam par–
tes poreíl:atiure auc potenci;des fubiiciuntur generi,
&
ideo lacere dicuncur fub ipfo.
3 ;
Ex quibus folurum manee argumenrnm aduería-
ríorum. concedimos enim genus nón erfe vnum in
pocenria, concedimus icem confeque.ntiam primarn,
&
minorem poíl: confequentiam poliram. lcem con–
ccdimtrs fecnndam cor1fequenriam,
&
negamus mi–
norem, ve patee ex diéhs.
34
Deinde rcíponcleo, loquucum foi!fe philofophnm
de genere provt eíl:
a
parte rei
>
quod quidem in íl:arn
reali non eíl: vnum, fed plura, vt patee ex dill:is difp.
prrecedenti de Vniuerfalibus in communi.
;s
Ad fecundum argumentum diíl:inguo rnaiorem :
deber continere al\:ll neceffario quidquid cominee
fubieél:um ncgo, deber concinere vel aél:u vel poren–
tia, auc potefrace qu idquid cominee fubieaurn dum
~B
idencificernr mm illo, concedo rnaiorem. Ad
~ionem
maioris nego illam.
...
/i:
Ad rerrium argumentum difringuo maiorem, G
fit
.'(ldem cum il
q,
&
confl:ituat ipíum ct1m quo eíl: idem,
-jrconcedo
ma1
·fem : li
fit
idem,
&
non coníl:icuir, ne–
go: v.g. homo ¡on eíl: in animali, neque in raciona-
,
li,
neque fubfla1 -t_ia eíl: in ente , neque Petrus in ho–
mine
~
licec h'rec o
'}_ia -idencificentur incer
(e:
e con–
tra vero ens eíl: in
~íl:anria,
quia coníl:icuic íllam,
animal, & ratio na le
:l
qomine,
&
horno in Perro,
q~ia
funt
coníl:iruriua
;Ienti::dia hominis,
&
Pecri.
Ad probationem nego an li:edens,
&
pacet ex diétis.
Q_v
JE
S
T
't.
O
V.
..
l..
~id
jit
in Genere
ratio tot
~t
poteflatiui>ra-
.
tíone cuiw
continet pote!l
~u~te
aut
po–
tentialiter
infirio
?
SE.CTIO
c..Aliqu¡1
auc1orumplacit;i propommttJr.
I
pArerHurcado difp+ feét+
§.23.
his verbis foam
fententiam c:xplic:at : rem arbitror fic
fe
H''"',.-:re;
genus fub ratione prrediCabilis eíl: totum pore1l:aci–
uum , id eíl: cornm prredicabile de fpecie, nam genus
fub ea ratione eíl: cocum refpeétu Ípeciei, íub qua ref–
picit fpeciem , tanquam parcem, quia rotum, ve co–
cum clicic relacionero ad partes. Sed fpeciem refpicir,
ve parcem íub racione prredicabilis : ergo genus fub -
racione prredicabilis eíl: cocum refpcétu fpeciei. pro–
bo minorem, quia Ípecies refpicit genus ve tocum fub
racione prxdicabilis de illa: ergo
&
genus eam refpi–
cit Cub eadem racione prredicabilis.probo amecedens:
quia fpecies
>
vt
dl:
fubiicibilis generi ' eíl: pars: fed
pars illius, ve fubiicibilis dicit refpel\:um ad rorum
vt prredicabile, quia correlariuum parcis efr cocurn:
prredicabile autem eíl: correlatiuum fobiicibilis: ergo
genus comparatione Ípeciei eíl: rorum, eamque refpi·
cit fub ratione prredicabilis. Probo maiorem : quia
fpecics
dl
pars fubieél:iua generis , íic enim dicicur
pars generis,& non alicer.Sed pars fubiell:iua eíl: pars
fubiicibibs, id efl: pars fubiell:í: nam in prredicacio–
ne generis nulla fpecies eíl: fubieétum torale, quia de
aliis eci11m przdicarur, qure etíarn Íllot generis fub–
ieél:um. !taque Ípecies eíl: pars fubietli generis, id eíl
non fubiicitur illa fola gened,frd 6mul cum aliis fpe–
eciebus componit integrum fubiell:um :1genus au–
tem, quil eíl: prredicabile non folum de vna , fcd
etiam de ali is, dicicur rorum poceíl:atiuum , id eft
prredicabile feu pocens prredicari.
Alicer explicar fuam mencem P. Valius in Logica
z.
pan.
1.
quadt.
5.
cap.
1.
his verbis. Terrio poceíl: con–
liderari quatenus aétu aliquomodo habet in
fe
fua in–
feriora confofa
&
limul accepta per opas intelleétus,
&
hoc modo dicimr cocum ,
&
li
hoc modo coníide–
recur,
&
ad fua inferiora comparecut: ,
Íe
habebit ve
cornm ad panes & vt vnum ad mulrn,
&
inferiora ni–
hil
illi
foperaddunc: fed canrnm diíl:ingnu11t id quod–
confuse in illo concinebacur: licue fi ex parribus po•
cencia, qu:z íunc in coco continuo fianc parres
~étu
per diuifionem, nihil reale add rur de nouo tori, fed,
folum diíl:inguirnr id, quod ancea in illo confusc fe–
cundum realicacem concinebacur.
SECTIO
II.
'l'{gflrn, fententin, proponitur.
·
P
Rimaconclulio,fencencia P.Hurracfo
a
priori nol! 3
exP.licac racionero cocius pocenrialis, quz eíl: in
genere; vnde
li
eam incendir
a
priori explicare pe.r
pra:dicabilicatern eíl:
faifa
explicacio.
Et
ratio
eí1:,
quia prius efl: in genere e!fe totum po-
+
cenciale,
qu~m
pra:dicabile, quia elfe corum pocen–
tiale eíl: idem quod elfe Vniuerfalc: fed e(fe Vniuer–
fale eíl: prius, quam pra:dicabile: ergo e!fe cornm po–
renriale e(l: elfe prius , q¡iam effe prredicabile. maior
eíl:euidens, quia torum pocenriale per potenriam ad
mnlca confricuicur : Ced etiam Vniuerfale per pocen–
riam ad multa cont1irnicur: ergo e!fe porentiale ro–
tum,
&
eífe Vniuerfale
funt
idem. minor prrecipua
difp.fuperiori de Vniuerfali in communi facis lace de–
monfl:rata manee. coníequentia efl: euidens : ex qua
aliam colligo, qure
Ge
fe
haber : ergo torum poren–
tiale non poceíl
a
priori per prredicabilitatem
>
qu:c
eíl: atnibucum,
&
poíl:erior re(peétu torios porentia–
lis explicad , nifi
a
poíl:eriori ,
Vt
Deus
a
pofieríori
per actribuca omnipotencire, infinicudinis,
&c. ex–
plicarnr:
&
ens per verum
>
& bonum
a
poíkriori
cognofcimus.
Secunda concluGo. Secundam fententiam falfam
5
reputo,
~uia
ipfa dicir, ideo genus elfe comm
por~n-'
ti
ale , qma aél:u continet per opus
inr~Jle~us
fu,a m–
feriora.: nam vt qureíl:ione
pr.a:cedenr1
Janilim~
de–
moníl.raui, min1me in genere induduncur aétu
~nfe-
riora,