;oo
Logica Difp. I l
J.
Ve Genere.
tatis,
&c.
qnod totum clariffime his verbis D. Tho–
mas lib. de enre,
&
elfenria cap.3. in principio.
Hxc
amem dererminario, vel defignario, qnod eíl:
in
fpe- ....
cie refpeél:u generis non eA: pee aliquod in effentia
fpeciei exifrens, quod nullo modo in effentia generis
lit,
imo
qujdqnid eíl: in fpecie, eíl: eriam in genere,
ve non
determinarnm,
fi
enirti animal non effet to–
rnm , quod eíl: horno
fed
pars eius, non prredicarecur
de eo, cú nulla pars inregralis pr::edicetur de foo toro.
&
paulo poíl:
Ge
ait;
&
eciam
calis
anirnalis habitudo
ad hominern;
íi
enim animal nominaret tantum rem
· talern, qna: haber quandam perfeél:ionem, vt poffit:
fentire,& moueri per principium
in
ipfo exiíl:ens cnm
prreci Gone alrerius perfeél:ionis, tune qua:cunque alia
perfeltio
qure
vherius foperneniret, haberet fe ad
animal per modum pare is ,
&
non Gcut implicitc,
&
confose contenta in racione animalis,
&
anim<'ll nQn
elfer genus,
fed
eíl: genus fecundum quod lignificat
rem quandam, ex
c~ius
forma potcíl: prouenire .fen-
. fus
&
motos, qurecunque
fic
illa forma, liue
fic
ani–
ma fe11libilis ca11rnm, íiue
Ge
anima (enlibilis,
&
ra–
tionalis fimul, Ge igirnr genus fignificat inderermi–
nate
id
cotum , quod eíl: in fpecie, non enim lignifi–
car ranrnm maceriam, fimilicer eciam differentia Íl–
gnificat id
comm ,
quod eíl.
in
ft:,ecie,
&
non cantum
formam ,
fed
diuedimode, quia genus lignificac to–
cmn, vt qu:Edam denominacio delignans id , quod
eíl:
materiale in
fe
line decerminationc propricr: for–
mx, &c.
&
ílacim addit quamuis autem genus figni–
ficar cocam eífenriam Ípeciei non tarnen oporcet, ve ·
diuerfarum fpecierum, quarum
eíl:
idem genus ,
6c
vna cCfentia, quia vnicas generis ex: ipfa indecermina–
tione,
vel
indifferentia proceclic, non aurem ira quod
id, quod fignificarnr per genus lic vna natura nu–
mero,
&c.
Sic ille.
1 ;
Ex
quo fequicur neceffario, ve genus non folum
in
racione elfendi
líe
corum porenciale refpeltu Ípecie–
rum,
&
fpecies
Gnt
panes pocentilles reípeltu illius:
fed etiam in racione prxdicabilis,q11ia non folum fpe–
cies in quanrum parricipanc effe
a
genere fubiiciun–
[ll[
illi)
&
genus fccnndum fuum e(fe perficitur
a
dif–
ferenciis fpecierum,& ex perfeél:ibili in potencia red–
dicur aél:n perfeétum fernndum fuum effe, fed eciam
vn.!lqu..eque fpecies íubiicicur generi in pr;rdicarione,
&
eíl: fubieétum in 2d:rqu:Hum ,
&
partiale rcípeél:u
pr~dicacionis
gcneris , quia eum non folum de vna
fpecie, fed eciam de c::ereris omnibus prredicetur ge–
~-
&
fupercc vnamquarnque
fua
Vniueríalitare,
ia~on
adrequacur in prredicatione eum illa,
&
Ge
,
I~:.
rna_quccque fpecies
cfl
pars íubieél:iua inada::quaca ge-
.
:CJbens,
&
coll él:io omnium eíl: Íubieél:um ad:rquarnm
:?"
¡h'
' "'illíus: ergo
g
'1 us
in
pra:dicacione erit rornm reípe-
,.,
ltu harum pare rn1, ira vt
lit
cotum porefbtiuum re-
fpeétu fpcciernm quarenus Cune partes poteíl:atiuz,&
lit
cornm porcncial .refpeétu illarum, qnatenus indu–
.cunt
radonem partí
''u
potentialium.
1
4
Si aurem fecundm ·
~iodum
loquendi D.Thom.2.
2.
qureíl:.80.arc.
1
.&
q.1
1..
&
117.
effec nobis loquen–
dum,
vbi ait, religionem
<:.
liberalitatem,
&c.
eífe
parces potenciales
iuflidre,
·1ia
non func
fpecies ef-
fenrialiter conrentx fob iufh
\Vt
Ge.
[ed
quia funt
virtuces annexre iuíl:icix,abfolu , dicendum nobis ef–
fer
nequc gcnus effe rornm poc
tiale refpeél:n fpe–
cierum, neqne Ípecies,
qu~
effenc
lt~
irer fubiiciuntur
-
or
generi effe parces potencia.les illiu
t.
fed pocius
aut
-
--...
·---
1
::..:~·...,"~·fferemi as
fpecierum, qure anneél:
:irur
fpeciebus,
.. -
~non
parcicipanc effe
a
g-enere
aut
p :>priernres fpe–
c1eru~, ~t ri~bile,
inhibile, rugibile confequences
etfenc1as 11_1feriorum connexafque eum iplis effe par–
res pocenuales generis, cum
D.
Thomas
ad
rationem
parcis porentialis
perat
vt res , q'ure talis der "'t:nina–
tur , non
íit
immediatc,
&
direél:e inferior
'••~11~
effentialiter pr<edicatur genus, fc:d potius res conne–
xa curo inferiori direél:o,quia amem ab omnibus Dia–
leél:icis reeeptiffimus
íit
hic modus loquendi de ge–
nere,
&
ipfe
D.
Thomas eodem modo loquacur ple–
riíque
fua!
doél:rinre locís, ideo
h~~
in
t:n~diu~
:di–
dimus explicatiónes , quibus clariffirne
mtell1g1cur
hoc arcanum negotium.
.
Dices: ergo eodem modo
fe
habet animal refpeél:u
1
5
inferiorum, ac ens reípeéh1 accidencis'
&
fubílan- .
tiie, cum vcrurnque
Ge
ipfa entitas inferiorum cogni–
corum fub vna racione fuperiori.
Refpondeo, quü'd lket animal
lit
ipfa encitas fpe–
cicrnm, non tamen efl: entitas illarum feeundurn
vi~
timum,
&
Vniuerfaliffimum conceptum effendi,
a
quo nihil poteíl: abColui, nam li abfoluerecur aliquid
a
racione Vniueríaliffima effendi nihil effet , cum
Vniueríaliffima ,
&
vlcirna, ac fuprema rati" encis
'Comprehendat omnem racionero entis
se:
omne effe
polirinum,
&
opponatur immediare nihilo, qu are
ens debec neceffario imbibi in omnibus rariornbus
particularibus, eci;im differendalibus,
&
cr_
anfcen.de-i6
re omnia fua inferiora propter foam Vnrnerfaliffi.
mam rationem, adhuc conceptibilicer fecundurn
ad–
requaram cognicionem.
Eíl: carneo animal coca encitas fpeeierum fob
ratio-
17
ne particulari principij fentiendi, qure racione pro–
prire parricularitacis non comprehendic omnem
ra-
. tionem effendi, ac proinde Ílíl:ic imra cerminos,
&
cancellos taliter effc:ndi,
&
Ge
propcer calem parri–
cularem rationem poCfont ditferencice non includere
rationem animalis,
&
concipi, vt in
fuo
elfe
habcn–
tes aliud effe, quia particularia
fonc
mulra,
&
diílin–
él:a, itavt in vninfcuiufque
e{fe
aliud patciculare non
includarur: VniuerCaliffimus aucem omnium canee..
prns vnus folum eíl:, fub quo funt omnia, ranquam
inferiora, eciarn d1fferencire , qnia eciam differenci:e
funt
aliquod
e!fe,
ac proinde parcic1pant ab Vntuer..
faliffimo concepm effendí proprium effe : fed rario
foperior includirnr in parcicipance effc
a
foperiori,er–
go calis conceptus Vniueríaliílimus includicur in
quocumque ente particulari,eciam dífferenciali,quod
non habet animal fumpto fundamento
a
feparatione
(qua: dacnr
a
parce reí) animalis in equo
a
rationa–
licare,
&
in homine ab irracionalnnre, vbi concipi–
tur
perfeéte ratio animalis line eo quor includar ra–
cionalicacem, quod fondamenrum non d;ttur in ente,
a
quo nnlla ratio, qua: aliquid efl, poteíl: feparari,
vn–
dc
cnm enticas fpceierum quando concipicur fob ra–
tione animalis non eoncipiarur fub Vniuerfaliilima
ratione effendi , fed potius fob ratione particulari
fenciendi, bene poffunt in ta1i etitate fpeciermm con–
cipi
ratio
animal is,
&
ratio ration::ilitatis, &e. vr di–
fünél:re ínter fe,
&
minime ve vna neceffario inclu.:.
dens aliam,
&
quce imperfeéta eíl: ve in potencia, vt
pediciacur
a
perfeél:iori' animal nimirum
a
raciona–
lirace
íine
inclulione illius in hac, bene enim vnum
parciculare, ve fepar:uqm ab ali
o •
eonc1pirnus, quia
vcrumque limic,;trum,
&
dererminatum elfe habet;
fed licet animal
Gt
cota encitas fpecierum, nihilomi–
nus concipicur
fub
limicaco
&
determinato effe: ergo
concipicur vt non i11clufum
fob
rationalitace
~
&c.
contra vero ens ita eíl: cota encitas fpecierum, vt con•
cipiacur
fub
comm•miilimo conceptu comprehen–
dence cocum,
&
quidquid
eíl:
in fpeciebns , ac
proin–
de
inclaíum in differenciis illarum : ergo ens
cíl:
rran–
fcendens vlcirnas differcncias inferíorum.,
&
:mimal
non eíl: tranícendens : ergo non eodem'
modo
fe
ha–
bec animal refpeétu inferiorum.
Pra:terea
hos
modos conueninnr alij gcneri, primos
1
8
eíl:
modus
panis
aélualis,qui conuenit
illi
in
quancu~
eíl: qu :vlam ratio fignificaos per inrelleétum,
v.~g.
tn
animali
tantum,
ac
pr~cisc
naruram
vinentem
fcn–
iibilem