Previous Page  339 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 339 / 582 Next Page
Page Background

~reíl:.

IV.

De definito in definitione Ceneri!.

Confi.n1atur. Illud eíl: vniuocum, cuius nomen

eíl: commune, ratio vero fubíl:antiz omnino eadem,

fed licec animal habeat nomen cemmune, nihilomi–

nus

non babee rationem fubíl:antire ornnino eandem;

fed

partim eandem,

&

partim diuerfam: ergo non

eíl: vniuocum. Maior eíl: definitio vniuocornm. Mi–

nar íic pacer. quia in animali datur ratio viuentis

fen–

fibilis qua:: eíl: eadem refpeél:u ornnium ;

fed

etiam

dantur per vos

in

animali rationale , & irrarionale,

qure non funt idem, fed maxime differunr, maxi–

mamque diuerÚtatcm habenr, imo oppofitionem

ín–

ter

fe ; rationale enim , & irracionale opponuncur

quaíi contrarie: ergo in animali <lacur parcim eadem

rati o,

&

parcim diuerfa, pardm eadem propter vi–

uens fenGbile,

quod

eíl: vnum, parcim diuerfa pro–

prer rationale,

&.

irrarionale, qure in animali inclu–

dunrur aél:u.

Vnde

potius analogum, quam vniuo–

cum

deberec eífe fuppofüa fentencia aduerfariorum.

16

~arto

princicipalicer probacur.

Illud,

quod fe-

pararur ab aliquibus diu ili m poreíl: concipi fine illis

fimul: fed animal feparatur diuifim

a

quacunque dif–

ferentia:nam in homine feparatur ab irradonalicare,

fiquidem datur pcoprie in homine fine irrationalica–

te :

&

in

bruto feparacur animal

a

rationalitate,cum

in

bruto

nulla

fit

~ationalitas

exiíl:ente animali: ergo

animal poceíl: concipi Gmul fine rationalirate,

&

fine

irrationalitate. patee ha:c confequentia. Ideo quan–

titas poreíl: cognofci fine o.mni colore,

q~1ia

diuifim

fepararur

a

qnocctmque.

Et

ratio éíl: manifeíl:a, quia

quod diuifim feparai;.ur

ab

aliquo eífentialicer , non

depender ab illo , nam id, quod depender effentiali–

ter nullo modQ poreíl: effe fine eo,

a

quo depender:

ergo id, quod feparator diuilim ab omnibns effencia–

licer porerir concipi fine omnibus: fed id , quod po–

teíl: concipi fine alio non includir illud aliud effencia–

liter: nam ú effentialirer includeret illud , non pof–

fet concipi fine

illo:

ergo

íi

animal diujlim fepara.tur

a

rationalitate, & irracionalirace, poterit concipi fi–

ne

illis: ergo non includit illas.

17

Confirmamr, quia animal in omnium fenrencia

eíl: fimplici[er prtecifurn ab ·inferioribus:

nam

de

fo–

lum tranfcendencibus,

vt

de ente Caler dubicari in ter

Doél:orcs an fimplicicer prrefcindantur. minime au–

cem dubirarur de genere, ac proinde

pro

cercifficno

habetur' illud per racionero abftrahi

t

&

prrefcindi

.fimplicicer;

(~

illud , quod prrefcindicur fimpliciter,

non includit illa aél:u, neque confuse , neque expli–

(,:ite

a

quibus

pra:fcindim.r

)

fed

folum in potencia'

auie poteíl:ate vt latiffime demoníl:racum manee in

Mecaphyfica difp.1.q.2. ergo genus non

iqcludi~

aéh1

inferiora,

&

differentias illorum. Maior autem illa

de prrecifione generis edatn probarur omnibus argu–

mencis, quibus probaui in eadem mecaphyf.

ofis

prre–

fcindi

a

differcndis contrahentibus ipfum: Nam illa

cfficacius vrgent prrecifionem generis íimplicicer,

quam prrecifionem cnris.

18

Declaratur hoc, quia genus poteft concipi, aut vt

pars potencialis, aut ve pars aél:ualis,auc vt tqtum

po–

centiale,aut tádem vt totum aél:uale:fed neutro

ex

his

modis confiderarum c0ntinet aél:u differentias: ergo

nullo modo continet illas. Minor qnoad primam par–

tem fic demoníl:ratur.Q!!ia quando genus concipicut

vt pars, íiue aél:ualis, íiue potencialis, concipirur ve

talis refpeél:u fpeciei, quam componir, &concipirur

vt compars refpeél:u differentiarum. ltavt differen–

tia, & genus Gnt duc.e parces , qu::e concurrunr ad

componendam fpeciem:

fed

vna pars non cominee

in

fe,

hoc eft in fua intrinfeca coníl:icucione aliam

compartcm,fed potius excludir illam

a

foo concepcu,

quia diíl:inguuntur compartes difl:inél:ione excluden–

cis

ab

exclufo, qure diftinél:lo efi omnino neceífaria

in parribú's ad componendum totum : ergo genus

conliderarnm vt pars nullo modo includir differen–

cias aétu, 6cut materia prima in

fua

confl:irntionej

aur in fuo conceprn non includit realicer forruam

>

quia componic cum

illa,

ant poreft componere

cun1

ipfa. ve iam díximus

in

prima racione: ergo. Secnn–

da pars minoris fic probacur. Totum pocenriale, aut

poreíl:aciuum eo modo concinet Cuas partes; quo re–

fpiG:ir illas .:- fed refpidt illas non

vt

coníl:icuanc

ip•

fum,

feu ve

fine de effencia illius , fed folum ve fubii–

ciancur, & íinr

fub

poteftare rotius porefl:atiui: ergo

folum poteíl:ariue,

&

porentialirer cominee differén–

tias. Minor quoad vlcimam parcem euidentins paree;

quia licet vernm

fit,

quod genus

lit

totum aél:uale ac

proinde debear includere aétu foas partes, nihilomi–

nus non dicírur

totmu

aél:nale refpeétu

differentia~

rum, fed

folum refpeél:u viuentis fenGbilis,

qure func

coníl:iruriua animalis: ergo propcer rationem totius

aéh1alis non includir differencias, quia cotum aéhJa.–

Ie folmn deber includere partes illas, refpeél:tJ qua–

rum eft rotum: ergo

fi

genus,

v.g.

animal noo

efl:

co•

tum aél:uale refpell:u

differentiarm~,

non includec

aél:u differentias. Antecedens hoc

Ge

pa[et.

N

am re..

fpeétu illarnm rerum ,

qna:

explicanmr

in

definhione

anirnalis dicimr animal totum all:uale;quia prredica·

ca, qure explicamm in definitione rnetaphyfice con–

ftituunt, aut cornponunt aél:u definiturn: ideo enim

horno

efl:

toturn re[pefü1 animalis

ra~ionalis,

quia.

talia przdicara explicantur in definitione,

ve

coníl:i–

tuciua hominis, de quo nulla

eíl:

dubitado:

fed

in

de–

finitione animalis, quamrns talis definitio diíl:inguí.–

rur

a

diuilione animal is' non ponuncur rationale;

&

irrationale.fed

folum

viuens fcrnfibile: nam

íi

definias

I

animal, non dices

di:

rationale, vel irrationale, quia

hoc diuidere animal eíl:

~

& non definire ipfom:

Ced

potius dices, eíl: viuens fenGbile: ergo

in

definitione

non ponumur differentire: ergo genus npn eíl: cotum

aél:uale refpeél:u differentiarum.

Vhirno: quia vel fpecies,& differentice

fonr

in ge-

~~

nere aélu tanquarn in fignificante,

&

hoc non, quia

animal non eíl; lignum , fed obieél:um fignificamm

per conceptum animalis, ac proinde animal non po–

teíl: lignificare rationale,

&

irrationale; hominem,

eqnum , &c. ergo non 'funt

in

:animali canquam

in

fignificante, vel funt'in illo exiíl:emer fecundum Cuas

formalicaces ,

&

hoc non; quia omnis forma

phyfi–

ce) aut metaphyCice exiíl:ens Cecundurn ptoprinm

conceptum in aliqllo fubietl:o

i,

coníl:ituir cum illo

aliquod rornm eiufdem denominationis

in

concr.~-

to

1,

ac eíl:

illa;

quam haber forma in abílraé\:f¡.!,

.

per vos aétu fom

in

animali diffetentia; rationalica-f

tis ,

&

irrationalitatis: ergo aél:o conJlimunt ani·: .

~

·•

mal in effe rationalis, & irrationalisl

rgo

animal~·

~quarenus eíl: genns neceffario con

j

irur

vt

ratio–

nale,

&

irracionale: ergo femper

Cl<>

ncipitur vr con–

traétum ad effe hominis, equi

,¡ce.

ergo nunquam

abíl:rahitur, aur przfcindimr,

r,'

od fupra probatum

eíl: e!fe falfum : ergo tales difh ·en

tire

non funt aétu

in genereexiíl:encer.

~

.

Tandem probatur ha:c · oíl:ra concluúo ornmbus

J.-:1

argumentis, c¡uibus

in~

1

t.difp.1. qua:ll.6. feét.1. vú

fu

mus ad probandm1l: ns _non. poffe continere

aétu

modos perfeitatis ,

r'.'

mahetam.

s

T.-~

V1

T.

\j

c...Argu{ent11

nd1eerfari1i

fa/uuntüt.

A

D

locum Ariíl:otelis reípondeo , quando dixic

~

t

philofophus, Vl'Üaerfale corum eft, loquutmn

foiffe de illo, ve eíl:

rot.um

pocentiale, non ve aétuale,

quod Paater manifeíl:e ex ipfius verbis,quibus exprefse

or:,...: ;

quatenus

tale totum includere plura firn_pli–

~ncr: