0000747692

Logica

Di(p.

I I.

Ve Genere.

pofica per

rationem conueniunt vniuoce in ratione

conc!eti, aut compoÍtti rationis; fed gt!nus

compo–

Íttum ex animali,

gencr_eicace,

genus ex chymre–

ra,

genefeitate

funt

concreta ratio nis,

aut

perra–

tionem faél:a,etiamli vnum habet materiale reale,

alterum matetiale rationis: ergo conuenient vniuod

in ratione concreti,vel racionis,vt Gc:ergo in racione

generis, quod eíl: concrernru rationis.

Declaracur hoc. Materiale

chyrn~ra:

in eífe com-

polici eíl: eni reale 'quia en elfentia hominis,

ef–

fencia equi,

quia Coluro in formali cornpoliti

,1d–

"--licec vnione ant

co~policione

eíl:

cns racionis, ideo

totum compoGtum chymrerre non eíl: ens reale,

fed

cns rationís, qqia denominatio realis eíl: bona,

per-

. feéta, & denominado rationis mala,

imperfeéta.

Curo

aurem bonum

lit

ex integra caufa, malum au–

tem

quocunque defeél:u,ideo compoficum rationis

dicicur chymrera (a defeétu realicacis,qure

eíl:

in vnio–

ne)

non reale.

quia

eft

compoficum rationis

formalicer conuenit vniuoce cum alio quocunque

compoGto rationis, eciáli maceriale illius_

íit

rationis,

nihil habeat realitatis;fed genus cópolicum ex na–

tura reali,

genereitate,

genus compoGcum ex

maceriali rationis,

genereicace funt compoíira, auc

concreta rationis formalicer: ergo conuenkm vni–

uoce in racione concred raciouis:ergo C--oncrecum

u.–

tionis,

íic vniuoce prredicabitur de

Hlis,

íicut ens

racionis, vr

{ic

pr;i:dicacur vniuoce de ahymzra,

alío

ente rationis; adcrquace rali.

Ad argumentnm

fccund~

fencentire refpondetur;

concedo maiorem ,

diílinguo minorem. Natura

re alis prrecíse fumpta, nego minorem : natura realis

fimul cum fecunda intentione , concedo minorem.

probacionem illius refpondeo duplicicer poífe in–

telligi, quod prredicarur,auc paffiue,

auc

aébue,

paffi–

ue fumimr

pro ea rat_ione,qure participatur

fuperio–

ri,

hoc modo non prredicacur cotum concretum

fuis inferioribus ratione omnium panium, quibus

coníl:ttuitur,

Ced

folum racione animalis;;

gr. aut

nacurre realís;alio modo fumitur all:iue, ve ita dic:un,

partícula illa, quod communicarnr , aut prredicamr,

eíl: pro eo, quod communicac fuum

elfo

inferiori–

bus,& hoc modo non efr animal quod prredicacur,fcd

potius concrecum illud ex animali,

fecunda incen–

tione; Narn illud

dt,

quocl

communicat fuum mace–

riale racione apcirndinis ad ralem comrnunicationcm;

vnde

íi

in prredicatione generis de fpecie, durn dici–

mus horno eíl: animal,confideretur ratio quam genus

·-ac

de homine,verum eíl:, quod genus

pr~dice-

-,rnr

feCL

Utn

erfenci.:un rea\em anÍmalis,Ín qnantum

'.'.

(.!frviuens

·nfibile,

vero conlideremr ratio forma–

_,'lis,

fub

qua

:edicatur, eíl: fecunda inrencio generis,

qua coníl:icu •/[in effe formalirer prredicabilis, &

ideo propcer ca

-µ ·racionen) conuenic ei prérdicari

de pluribus differ

.cibus fpecie in quid

non fccun–

dum eífenciam, aut

•redicata eífemialia, quamuis ea

prredicec de iifdem

fpe

-'ebus,quod

late explicui.

----------

~ .------

f/trum

gemu contineat 1u, rvel

potentia

dijferentitU z

SEC:TIO

Sententia contr11ri11¡ropo

itur.

pRima

femenria

aíferir, genus eontinere aa:u

con–

fufe,

Cua

inferiora,

differentias comrahentes

il–

lud ;

lic

Sotus in Logica,Oña traél:.de genere. Valera,

ali

j ;

probatur.-

Primo amhoritate Ariíl:otelis primo lib. Phyf.rex.

vbi

ira

aít ; Vniuerfale autem tocum quoddam eft,

mnlraenim comprehendic,

panes; & feptimo lib.

Phyf.

cext.3 1. explicaos quomodo contineanrur

hre

partes in illo,Gc ait.Genus non v1rnm quid efr, fed in

hoc latent multa. Ex qui bus

lic

argumentor. Genus

n,on eíl: vnurn ex Ariíl:otele,quia lacent multa in illo:_

ergo illa qure lacent

fonc

ratio, quare genus non

lit

vnurn;fed differendre funr,quz lacent in genere: ergo

diff~renti~

funt ratio,quare genus non

íit

vnum ;_

fed

aétu

Íunt

caufa,

ratio huius: ergo altu latent d1ffe–

rentire; fed non clare: ergo con fose aau larenc,

inctúdu~cur

differentire in genere,

non in potencia

fol-Óm.

Secundo quia prredicatum in vera,

formali prre-

dicationedebec continere alh1 quidquid continet fub–

ieétum aétu,fed genus eíl: prredicatum infe_riorum: er–

go aétu continet quidquid inferiora contrnent:

v.gr.

horno,& equus: fed horno,

equus conci_nent

~iffe-,

rentias aét_u:ergo genus continet

di~erenttas,~

111fe–

riora attu. Maior tic probacur. Qgta íi prredtcarom

non concineret actu

q~1idquid

concinet fobiellum

aétu, eífet

falfa

prredicario, in qua genus prredica-

retur de fpecie.

Tertio quia illud,quod eíl: ídem cum ahquo

p~r-

te rei

aétu continetur

illo per rationem;fed racto–

nale eíl: ídem cum animalia parre rei : ergo rationale

continetur in animali per imelleélurn. Maior fi c

pro–

bacur. Ideo rationale concinernr in homine aél:u,

animal in equo,quia animal idencifrcamr curo equo

parce rei,& horno cum ratiónali:ergo illud,quod idé–

tificacur alicui,concinetur in

illq

aéht pcr rationem.

T 1

I I.

Noffr11Jententi11 proponiiur.

OncluGo. Genus non cominee aétu inferiora,

differentias illorum . Hrec fencectia eíl: com–

munior incer probatiores,

periciores Dialeéticos.

cuius intelligenciam aduercenda

funt

qua:: diluci–

de aduerti in Mecaphylica difp.2..

q.6.

feél:.z..qure ma–

xime conducunt ad huius qu:zíl:ionis difficllltatem

enucleandam. hlc carneo ali

qua

breuirer adueno pra:–

ter ea, qua:

Metaphyf. adnoraui videlicer.

Tripliciter poífe aliquid in aliquo c!ntineri primo

pocentiaJecundo poceftace,cenio aétu.Concineri ali–

quid pocentia, eíl: dari, feu reperiri in aliquo

n–

t1am,feu capaciracem ad recipiendum illud:

v.gr.

acr_,

qui tenebrofus en, continer in potencia lucem , quia

datur ih acre capacitas,[eu pocentia,vt ex

illo

educa–

tur

lux,

illo recipiarur. Continere poteíl:ate

ni–

hil

aliud efr, quam e(fe radonem foperiorel'\1 refpe–

étu aliquorum, qna:: illi fubiiciuncur, tanquam infe–

riora:

v.gr

. Rex dicirur continere

moral~rer potel~a

te fobditos , quia rex rnoralicer

eíl:

fupenor refpeétu

illornm. Cominere aéh1 ell; aétualiter in fe habere

aliquod prredicarmn, feu radonem ,

ideo paries

dicicur continere albedinem, quia aéh1 afficitur

illa,

habet illam. Multiplicicer aurero poceíl: dici aétu

concineri aliquid,vel aau explicito,&

hoc

modo

ani–

mal,

rationale continencur explicite in definitione

hominis, quia exprefse funt h;i: rationes in de.fin"icio–

illius,

aétu exprimunmr in illa.

Vel aétu confufo,& hoc contingir,quando conren-

ta non e"JCprimuncur in concento,vr in horniqe

~icun

tur cont:ineri animal, & irarionale confose, quia nul–

lum ex illis prai:dicatis exprimitur per

~a.ne

vocem,

homo'

lic horno diftinguirnr

definmone.

Icem contineri confuse,poteíl:

e.íl

:e,v_el a<?=u

det~rm1-

naco, vel indecerminato. Indeccrrnrnarc contmere

eft, eo

modo quo album aétualicer cominee fobie–

ll:um,