~~ft.
X.
Vtrum
d~tur
rvnita1 formalú minor numerali,
&c.
·
1.o
9
.9
Co11firmatur , nam
íi
ex fe haberet natura ne-
gationem diuiGonis, ergo répugnat illi diuiGo , quia
id quod
ex
fe conuenit natura: eft infeparabile ab illa,
&
ideo contradiétorium eius , quod conuenit natu–
rre
eo modo femper
illi
rcpugnat , ergo caren–
tia diuiíionis illi conuenit,
fed
caremia diuiGonis
eíl: vnitas formalis , ergo v'nitas forrnalis
illi
con–
uenir.
Jo
~into.
Natura humana de fe, ac poíitiue eíl:
cns, ergo de
fe,
ac pofüiue habet aliqµarn vnita–
tem , fed non rnaterialem , alias non poffet multi–
plicari numero , ergo habet vnitatern formalern.
Prirnum anrecedens manifefrum
ell:,
quia ens in–
trinfecc,
&
elfentialiter conuenir , non tanturn re–
hus lingularibus, fed eti:un narnris,quce
a
nobis Vni–
uerfaliter concipiuntur
~
nam illre nec funt omni–
no nihil , nec ex
fe
funt plura entia indiuidua , quia
non includunt proprias lingularitates , fed folum
effenrialia principia , ergo vnaq_!1a:que natura ex
fe, neque eíl: plura en tia, neque omnino nihil, fed
ens reate,
&
confequenter vnum
quid~
aliquo mo–
do , quia ad omne ens confequicur aliqua vni-
ras.
·
JI
Dices'
verum elfe quod demr
a
parte reí vnitas
formal is, fed hrec non efl: communis multis.
I l
Contra , hrec vnicas formalis nori habet per
quid diuidatur in plures vnitares formales , aut
cnim diuidimr in piures vnitaces formales, & hoc
non, quia de racione eius efr , vt
lit
formalirer in–
diuifa ,
&
in hoc coníiíl:ic eius vnitas: aut diuidi–
tur in piures vnicares indiuiduales,
&
hoc non eft
mulciplicari in racione vnicaris formalis,fed commu–
nicari multis>quód intendicur.
S
E
e
T 1
o
I l.
'JXEflrafententi11 ponitur.
1 ;
cOncluGo vnitas formalis,
nQtl
diíl:inguirnr
ex natma reUJ. numerka. 1-t<l:c eíl: fententia ex–
preífa Diui Thornx opufculo
55.
&
5
6.
&
de ente,
&
e{fentia capice
4.
&
1.
p. quceíl:. 8
J.
arr.
1.
&
r.
2.
quaEíl:.2.9.
arric.6.
& 7.
rnecaphyf. leél:.13. quam
fe–
quunrnr orones Thomifra::, eíl: erfam communior
inter Doll:ores
cíetat~
Iefu, eam expreíse alfe–
runt Diuus Auguíl:.in fi1a Dialeética>cap+
&
lib. u.
de ciuitace Dei cap.1.
1
4
Probac'ur primo ex Ariíl:otele
7.
rner. capite
1
l.
vbi fic aíc. perfpicuum eíl: vlcimam difÍerentiani
fubíl:antiam rei fore. Tune lic, fubíl:antia elt prz.
dicarum Vniuerfaliffimum , quod eft caput
pr~dicarnenri fubfrancire,& vltirna differentia eíl: diffe–
rentia indiuidualis , fed de differentia indiuiduali
aic Ariíl:oteles cffe fubíl:antiam
rei , ergo aíferit
gradurn foperiorem
&
inferiorem effe idem. Paree
h:l!c confequencia, quia quidquid vnu'm prredicatur
de alio, efr ídem cum illo: fed fecundum Ariíl:ote–
~em.
wadus fobíl:antia:: prredicarnr de differentia
md101duali, erao gradus íi.1bítanti.e eíl: ídem cum
dºffi
b
..
1
e~entia
indiuiduali. Probatur minor, quia tune
prred1catur aliquid de aliquo, quando vnum prredi–
carum affirmamr de ali o, verbo, eíl:, fed Ariíl:oteles
affirmat per verbum, eft, differentiam vltimam elfe
fubíl:antiam , ergo fecundum Arifl:otelem gradus
fubíl:antire pra:dkatur de differentia indi uiduali.
IJ
DiCes Ariíl:orelem non dixiífe differentiam
vl-
timam eífefubíl:anriarn abfolute, fed dixiífe e{fe fub–
fianríam reí , nam aliud eíl: abfolmc loqui, aliud
cum aliquo addito, verbi gracia de oél:auo gradu
caloris <licimus quod eíl: de fubiHncia caloris ,
&
non dici
mus, oébuus gradus eíl: fubítantia, quia
pet
Iideph.dePelíefiet,Philof.Tom. I.
primum rnodurn loquendi
fignificamus oélauum
gradum eífe de
intriníeca confüturione caloris.
&
per fecundum modum loquendi fignificamus
eífe proprie fubfranciam, quod minime verificarur
de oél:auo gradu caloris, qui ell: accidens, vnde
ex:
vno modo loquendi ,
ad
aliurn non deber fieri
a'r–
gurnentatio , ergo lirnilirer in noíl:ro cafu , non
bene valer argumenrario, vlrima. differentia eíl: fub–
ftantia rei,ergo vltima differentia eíl: fubíl:antia.
Sed contra ·quia quando ali qua enciras dicitur
16
cífe fubíl:ancia alieuius, indicatur effe eiufdem ra–
tionis cum re , c:uius fubíl:antia dicirnr , cum
au~
tem oétauus gradus caloris
lit
eiufdem ordinis
cum cal ore ,
q~em
conftiruit, inde eíl:, quod dica-
tur effe de fubíl:antia caloris ,
li
autem calor non
perdneret ad primariam coníl:imtionem illius com–
pofiti, n'on diceretur effe fobfl:anriam rei , erao
fi
differentia vltima dicitur fobíl:anria hominis:
eric
fine dubio fubíl:anria, quia erit de primaria confü–
tutione horninis,
&
ideo
noi1
poteft dici quanrüas
de fubíl:antia hominis , quia non eft de primaria
hominis coníl:iturione , ergo fi vltima diffe!·encia;
fecundum Ariíl:otelem efr de fob tlancia reí fob–
fiantialis , erit fine dubio de primaria confl:iru..
tione fubíl:atlti<e, ac prninde t:iu[dem ordinis cum
fubíl:antia : ergo Jubíl:antia abfolure, ergo
pr~di
qttur abfolutc gradus fuperior fubíl:antire de diffe–
rentia indiuiduali: ergo
funt
ídem: erao etiam Vni-
tas communis ident1ficabitur cum df'tferentia vni ...
tacis in parriculari, quia Gcut fe haber gradus fupe–
,Perior ad gradum inferioriorem , ita
fe
habet vni-
tas fuperior ad vnitatem inferiorem : fed gradus
fuperior
enri~
non diíl:inguitur ex natura re1
agra~
du interiori entis , ergo Grniliter vniras cornmu ...
n.isnon diíl:inguitur ex natura reí ab vnirare par–
uculari. Paree hoé , ex e0 enirn quod pra::dicatur
gra~
dus fuperior de íingularirare dicimi1s minime ex
11at.Ura rei difüngui
a
lingularit:ite rei : ergo
vni~
tas numerica ncm dííl:inguitur ab vnirare
Vniner~
fali , feu formali fubíl:antire , quia eadem ratio da-
rnr in vnitate forrnali, refpeél:uº vniratis indiuidua-
lis, ac darur in fubíl:antiarei refpeétu fingularirntis.;
ptredicatio nimirum vniraris,
&c.
Vrgerut ex ipfo Ariíl:0rele, eodem
lib.
ca pite 13.
17
vbi fic ait nihil vero refert
fi
non omnium, quoc
in
fobíl:anria funt, ratio
lit,
ni hilo enim minus hoc
ipfum fubíl:antia erit ,,ve horno hominis, in quo eít,
erit enim fubíl:antia illius fubíl:antia , & a11im al
eius fpeciei in qua eíl:, horno enim fubíl:antia efr,
ad hrec Socrati, qui fubíl:antia eíl:, prius enirn erit
non fobíl:antia, atque quale quam fub!bmia, quod
fieri nequic qui cum nec ternpore, nec generarione
fubll:antia priores
elfe
poffint , effent enim .fepa–
rabiles, arque
h~c
Socrati, qui fubíl:amia eíl: fob...
frantil inerit;
&
pofrea fobdit, neque :animal effe
quidquam , prreter quredam , neque aliud pror-
fos eorum,
qu~
in rationibus infonc ex iis, íi
ea ,
conGderentur,
pr~cipuc
efficirur nihil eorum, qua::
Vniuerfale exiíl:unt fubftantiarn effe, nihilque eo–
rum, qn<e communiter prredicanrur hoc aliquid, fed
tale Ggnificare, quid
cl~rius
ad nofiram fententiam
confirmandam,vbi tria ait Ariíl:oreles.
Prirnum quod ratio fuperior exi!lens in homi-
1
g
ne, verbi gracia
fit
fubíl:antia horninis, ve homo
hominis in quo eíl: , & ait Ariíl:orcles ídem elfe
dicendum de Socrare,quod indicat illis verbis;a.d h<Ec
Socrati,ex quibus
Ge
argumentar. Ratio fuperior eíl:
idem curn inferiori
a
parte rei ' ve horno íibi) fed.
horno fibi eíl: ídem , Gne aliqua difünétione , nec
formali
a
parte rei, nec reali , nec ex n:uura rei,
nec ali o modo , ergo ratio fuperior refpeétu
in forio~
ris indiuidui non dicit difünétionem ex natura re!,
s
3
fed
I