0000747692

~refl:.

~id

Jit

obiellum farmvile

Logic~.

vni ue~falius

explicarur

p~r

hoc quod

fic.

non repu–

~na~ma,

qua:dam capacitas, feu apricudo Logica ob-

1eéb

ª.d hoc vr

attinga~ur

potenri~,

vel habiru, qu re

capacICas, quaren us eft ratio formalis

fub

qua. non

artingitur a porentia, vifus enim non percipit hanc

capacitarem, feu rationem formalem vi6bilicaris,

cui:i non videat illarn,ac cognofcat, quid

viíibili–

tas, ac proinde dum dicimus, viíibiliratem eífe obie–

éh1m

formale

fub

quo, debet il'ltelligi in aétu exerci–

to,quia color, & lux rerminant aétum viGonis, exer–

cendo

~pti~udinem,

feu capaciratem, quam refpeltu

pot~ntire

v1liure habenr,

percipianrur ab ipfa: qure

~pmudo, fe~

cap.adras eíl: viíibilitas exercica per

ü>b-

1eétum. termmatrnurn,

motiuum proprer quod.

Rano aucem quare non videatur ratio formalis

fob

qu~,

eíl: quia

vel

eíl: relatio in obieéto refpeéh1

p0re.nr1:e, .vel non repugnan tia auc capacitas paffiua

Lo~1ca

1.P~º.

refpeétu eiufdem potentia:,& vtraque

cfi,11nell1g1btl1s folum,& non viíibilis,vt ex terminis

patee; quis enim vnquam relationem, aut

re–

pugnanciªm vidic.

Sed. aduerre,quod licer

potentia viíiua nullo mo-

d0 am?garnr foa ratio formalis fub qua, nihilomi–

. nus

rnrelleél:u potell: attingi,

v.g.

quando

hrec pcr-

. terma refleél:it fupra ipfam cognofcibilicatem, inter–

rogando, quid lir ipfa, & definiendo naturam illius,

"tlmc

aurem exercet rationem rerminatiui obieéti,

non mcniui

fub

quo; quando autem exercet racio–

?em formalem motiui

fub

quo, nec intelligitur ab

intelleél:u,nec pote

intelligi, ve di xi,

v.g.

cognofco

Pctrum eífe animal rationale,illacognitio adrequatc, ,

exprefsc terminarur folum ad eífentiam hominis,

'!'ex

vi illius tancum co'gnofcicur animal rationale

Perro. vbi minime cognofcicur cognofcihilitas

il–

hus obi.eéti,quan<lo enim cognofco Petrum eífe ani–

mal ranonale, non cognofco exprefse

illa

cognitio–

ne,

vi illius Petrum eífe cognofcibilem , nam alia

cognitio eíl:, v.g. Petrus eíl: cognofcibilis ve animal

rationale,alia eft,Petruseíl: animal rationale,& ídem

ell:

voluntate,nam quando amo Petrum, ifie amor

non terminacur ad amandam amabilitatem Pecri,

quia amabilitas non ell:, qure amatur (licet quia

vó–

lunras reflexiua

eíl:

propter fuam fpiritualitacem , &

cxcellentiam, ve incelleétus, poreíl: pc:r.alium aél:um

amare amabilitatem)

ratio vniuerfalis huius do–

éhinre eít,quia ratio terminatina,

motiua fub qua

funt

diuerfre rariones , vnde diuerlimode fe habent

~e~peél:u inrellea~s,

vna terminando cognirionem

tlhus, alía non terminando, fed eífendo ratio, quare

terminatiua rerrninat, quia non eíl: rano in aél:u

li-.

gnato cognita, fed ramum in aél:u exercito ratio,

q.uare alterum cognofcirur,

iuxta hunc fenfum di–

c1mr alt.aurhoribus,veritatem, feu intelligibilitatem

~lfe

femper refpeétu cuiu.llibet aétns intelleétus

ob-

1eél:um formale fub quo in aél:u exercico, quia obie·

.él:llm terminando aél:um inrelleél:us, exercet ratio–

nem vericatis, hoc eíl: aptitudinis, ve cognofcamr,

~ua

formaliter conflituimr aptum ad rerminandum

lnt~lleél:iones,neque

vt iam diximus,ad

eíl: neccífe,

tp~a

ratio veritatis in aél:u fignato percipiarur, fed

~uffic1c,quod

aétu exercito

lic

ratio percipiendi

ob-

1edum tenninatiuum,

motinum propcer quod

fic

a~us ~e

ipfa exercetur per illam circa obieél:um

termmatmum,provt capacitas illius poftulac.

SECTIO

I II.

Noffr11 Sententin

prohatur.

.a.8

pRima conclulio. Obieél:um formale Logicre

fub ·

quo ,--non eíl: ens rationis , fed ens real

e : hzc ell:

communior fententia inter Doél:ores focietatis, prít-

cipue illam memr, ac defendir lumen nofire Socie–

racis Parer Suarez. rom. de fide difp+ feéb. num.

fine, vbi

air, modus camen loquendi Capteoli

mihi non placee, quia ens racionis in rigore eíl: quid

fiél:um,& accidencale,

non

poreíl:

c:lTe

motiuµm,

ratid a!fentiendi in fcienrii s ; tic ille,& idem docet in

metaphyíica.torn.1.difp. 1.

Racione probatur primo, obieé\:urn formale Lo-

gicre (vt abfüahamus ab opinionibus

)

vel eíl: dire-

2.~

ll:io,vel dirigibiliras aé\:uurn,forrnalium,vel obieéti–

uornm intelleltus;

fed

hxc direétio, vel dirigibiliras

efi: ens reale: ergo obieétt:m1 forrnale Logica:: elt ens

reale, maior efi: cerca,

adt?ittitur ab ipfis aduerfa–

riis,& ratio

priori illius eft,quia tam Logicus

qna~

Philofophus agunt de conceptibus intelleél:us; fed

nullus alius agir

illis fub ratio ne direa:ionis,

vel

dirigibilitatis in ordine ad diuilionem,

argumen•

tatio.nem conficiendas , nili logicus: ergo obieél:um

formale Logicre eíl: <Hreétio,vel dirigibilitás &c. rni–

nor probatur, prius e(l:, qu0d aéh1s dirigancur reali"".

ter,quarn quod in illis refolcet per intelleél:um , vel

quód fingacur in iplis ens rationis ;

fcd

illa

direé\:i'o,

prior

eíl:

obieltum Logica::ergo direétio, qua: etl ob;

ieél:mn Logica: efr ens reale,& noh rationis.

Probatur maior primo> illud tns rationis , quod 3

ponunc aduerfarij, fondat\ir proxime, & irnmediate

non in iplis conceptibus fecundum

íurnptis: ergo

fundatur proximc in illis provt direétis realiter, er- ·

go direétio illa realis prrefupponitur ad illud ens

ra~

tionis; patee confequentia:omne fundamentum pra:•

fupponícur ad illud, cuius efi fondamenrnm; fed di–

reétio realis eíl: fundamencum illius entis rationis:

ergo prrefopponitur ad

illud.

•

Secundo probacur eadetn maior, quia poíiro fyl-

logifmo marerialiter poteft operans nolle facer.e ens

racionis,quia ens ratio11is libere

fi.t

operante, imo

multoties horno cum fyllogifmum aétualem,

alias

rariocinationes

efficic,

nullo modo recordatur entis

rationis :_ergo fyllogifmus faltcm realiter faétus po;

tcft dari fine ente rationis,poffea autem quando iani

faétus eíl: fyllogifmus realíter,

repedt intellell:us

illum faél:um concipit primam propoíitionem, ve

maiorem , vel ve

fuperior~m,

fecundam ve mino..

1em,

inferiorem, & ca::teras relaciones,

ordina..;

tiones rationis fingir, concipiendo in illis maiorica–

tem, &c. qu:E

parte rei noñreperiuntur; vnde

con~

cipit rem alicer

eft,quod eíl: facere ens rationis:

enirn intelleltus

parte rei

non

videret illam pro–

pofüionem primam vniucrfalem, & creterat, non

fin–

geret ibi

ra~ionem

maioricatis;

minoritatis,

cxteras relaciones , & ocdinationes rationis :

e~:go

euidencer feqtticur, entia rationis per moclum ordi–

nacionum ,

relacionum. fupponere ordinationeni

realem, in ipíá-que fundad, ac·proínde dicendum eft

direétionem realero pra::fupponi ad direé\:ionem

ra–

tionis.

Sed

illa direétio realis, qure prrefopponicur

?i- ;

rell:ionem rationis,

vel

dirigibilitas debec

clfe

ob1e–

ltum formale Logic;;e

ergo

o~ieét

urn f~

rmale

Lo–

gica:: ell: ens reale. probatur mmor, aét.us

m~elle~us,,

quo cognofcirur obieél:úm illud fub illa

d1~eébone

reali , vel dirigibilitare eíl: aél:us pe.r

pemnen~

Logica:m : ergo cendit

illud ob1eétum

tnaten~le

fub racione formale

Log1c~.

probatur confequo.ima¡

implicar quod aliquis a.é\:us per fe

.p~rtinens

a~i

quarn fcienciam ,

rer~metur

ad .

~b1eél:um ~nacer1a

illius,

nili fub rattone formah 1píius hah1tus;

fecl

ille

aétus eft per fe pertinens ad Logicam: ergo ter–

minatur ad obieétum rnateriale fub ratione for–

mali Logica:: ; fed refpeétu illitis aétus non datur ens

rationis, ergo

cms

rationis non eft obieél:utn formale

Logicz. ,

Confirma