.;¿y2
Phyfica Dif.p. VI
t
De Compojito naturali.
-Ooél:orum , 'horno quatci:ius home edt imclle-
[pirimal-is , nequc mixta ex (pidrn ,
&
corpore ., fed
lis
;
quod line temetitate , & abfutdo non pote-
omnino,& phre corporca,ac m3tcrialis,& ideo
ad~q11a.
rit negari. Tune lic, omne imdle&uale inclnd1t
e[-
te
educimr ex potemia marcrin.,& ira dependet ab
il-
.fcnri~liter
principium inrclligcndi fonnale, & radi-
la,vt extra illam,neq11c d1um1ms poilir con[eruari:er-
cale; 'hoc
cll:
gradum imclhgendi íubnantialem, &
:Sº
tcrtia emitas non
dl:
horno, vt
faifa
diccbant ad-
animam rationalcm ,
a
quibus coníl:ituimr elfontiali-
uerfarij.
.<et ; fed hamo vt parct
ex
diél:is
e!l
intclleél:ualis
Secundo conn:a;quia ptincipium rationalc,[cu prin-
77
dlcmialiter : ci:go ·confütuitur cllé:F;tialiter
a
gradu
'Cipium d1!curii11um) quod idun lunr, en p rinc1pinm
fotellell:iuo , ·&
anima rationah
; arqui anima
dilcurfos , [cu rariocmationis ; atqni n ullum princi-
tationalis in tanmm confütuit elfcntialitcr, in
quan~
,pium pu1e marerialc porell efse pnncip1um diícucíus,
tum cum corpore cornponit e!fentialirer phy!icc id,
&.
ratiocinationis,
&
ideo necelse fi , vr tale prioci–
"'JUOd <onfütuit quid.:limiuc ; narn anima ratio-
fiu01
lit
Ípitituale , quod adco verum cfi , ve nullus
nalisnon poren<onfiitucre, nili ve forma, & vt
huculi:¡nc reperiatur aull:or, qui a[serere auíus fue–
.aél:us incomplctus , qni quatenus ralis efi pars, &
m ;
pofse pocenr1am purc corporcarn ratiocinatio-
in quantum pars pctit clTenrialircr vnire fe cum alia
nes ,
&
d1f<urlus formales prop1ios , & veros elicerc,
comparte , qu:e
fü
potentia , & materia ;
ex
qua-
ideo omnes a[serunt nulluru !i:nfom, neque internurn,
rnm
vnionc re[ukat tornm compolimm , quod
{j.
ncque c:xrcrnmn polsc raciocinarioncs,& difcurfus
á-
mul eíl;
cale,
&
efteél:us íormahs , feu conttimturn
licerc,quando cn!rn tu brutum aliquod eriam pcrfeél;i(.
e[scntialc talis formre : ergo
!i
hamo quatem1s in·
Gmurn ( quod in ornnibui leníibus,tarn intcrnis,quam
telleél:ualis conll:imicur elfontialiter ab animl ratio-
cxrernis limile en hornim,& ideo vniuocc conuenit,&
nali,& int ellcél:Ulli,euidentcr íequitur, cffecompofitú
omnino 3fürnilarur rutum pecfcél:um in racione ani-
cíl'entialicer tanquarn ex pmibus quidditatinis phyli-
mahs h"mini; v.g.clephas,
eo~quus,vulpcs,
& alia id
cis
ex anima rationali,& corpore;vnde propolicio ad-
genus brnea perfclta , quibus nullus fcnlus internus,
uerlaria negans abfolutc hominem e(se cornpolitum ex
aur
exrernus dcficit)vidi
íl:i
ratiocmari, aut fyllogiímos
animo,& corpore,& eíSc limplicem eísenrialirer
ex
vi
efficcre , dircarfufque veros(
&
proprios cliccrc , alli-
intelleél:ualitacis hominis rnaximi abfurdi,& falficatis
gna mihi ; quod ccrce non allignabis; ímo irrationale
conuincitur.
& brutum cric conrendcre affignare ·; quod
lic
demon-
7
5
Dices, horninem no1,1
e(se
intclleél:ualern ; [edra-
firo,quia imcr ornnia animalia folus hom o en animal
tionalem ; arque ideo non includerc parrem
~Jiquam
ratfonale, vt patet
ex
ci11s dclinitione rcliqua autem
(piritualcm ; racione cuius poilir imclligere.
difünél:a ab hornine
irrarion:i.lia fum , ideoq1;e bru-
76
Sed contra rnanifefic primo, quia homo quatenus
ta appellanmr: e1go nullum prn:rer hornincm, potefi
.rationalis cfi difcurliuus,& difcurrir circa Dcurn,c!rca
ratiocinari,
&
di(cu1rere, quia iam non [olurn horno,
Angelos,v.g.omne ens creatum depender
a
Deo; (ed
(ed eriam alia brura císem animalia rationalía; cum
Angelus
cll:
ens cceaturn: ergo Angclus depender
a
animal rationalc
lit
illud, qu(ld ratiocinamr,
&
di(-
Dco.lternomne,quod efi ens
a
fc,cfi ens infinieú om-
currit; Ccd hocen falliffimurn: ergo di[currcre ,
&
nino (pitimale,& infinirc perfe6'tum;led Deus en hu-
ratiocinari íolurn conucnit- homíni ratione propria:
iuGnodi:ergo Deus en infinitus,&e.Ircm difcurrie cir-
d1fferentim: Pee quam díffert ab omnibus brut1s, qu:e
ca animam rationa\em,& ca:tcra enria fpirituaJia
j
di(.
differentia dcbet e(se aliqua CJ11Ítas
a
parte rei
eÍsentia~
curfus cni1n hominis non folurn alligatur rebiis [clibi-
lircr confiimens homincm , & folarn ipfi hornini
libus,&: corporeis;fed etiarn libere vagatúr per omnia
conueniens rcaliter:cuins incapax
lit
brumm:ergo talis
entia ab omni materia: concrcrione
[egreg~ca,
ab om-
entitasdcber includcre
!pirirn~liratem
intelleétualcm,
nique corporciratis frece ÍCiunda, vt expcrienti,a ipfa
aciproindc homo,quatenus dilcurliuus,& rationalis in-
patct,& ira contingcre paffim cuidenriilimc lit¡uet;
eludir cfsentialiter cntit:uem ípiritualem,
a
qua com-
qood quia ipfa luce rnendiana clarius en,non indiget
ponatur,& in cfse di[curliui,
&
rationalis confütua-
probat1one ; (cd omne principium di[currendi circa
tur.•
fpirítualia pra:Íerrirn euidenter , & fciemilice deber
Confcquentia patet,quia in bruto pcrfeél:o v. g. in
elsc Ípriruale, ve latiilimc demo nnro libris de ani-
equo,aut elephante darnr ornnc id corporeum,
&
ma-
78
ma, dum de immorr-alitate ,
&
fpirimalirare animr
teriale,quod dame i¡¡ homme;narn in 1pfo equo darnr
rationalis agitur ; qL1ia ccrtiilimum cll: apud om-
materia vt in horninc;tcrtia emiras,vt in homine,cor-
ues non folum namraliter , imo nec etiam li1pcrna-
porea,& materialis,qu:e ficur in hominc en principium
turaliter emimem purc corpoream po!Se attinge-
vegetandi,& fenricndi,hoc efi cliciendi omncs opera-
re per aél:us propriosobieél:a fpirirualia, & ideo ne·
tioacs vcgeratiuas,& fcnlitiuas,proptcr qnas datur in
que fcníus inrerni , neque cxtcrni, intuitiue , aut
homine rerria illa entiras,& vt homo
lit
totum efsen-
abfl:ra&iuc polmnt percipcre Angelum , Deum ,
dalc,quod etiarn habet eqnus per íuam totalitatcm:ité
animam ralionalem , &c. quia res fpirituales qua-
in equo dantur orones fcnfus interni,& extcrní,&
ra–
tem;s tales Íllnt omnino extra obiell:um adrequatum,
tio efi,quia eqm1s,& homo in genere,feu gradn vege–
tam matcrialc , qvarn formalc potentiarurn mare-
tatiui,& fcnlitiui animalis nimirum omnímodo,& vni–
rialimn ,
&
corporearnrn ; Potenri:e aurem ncqnc ' uocc conueniunt,ac proinde deber habcrc eqm1s, leo
diuinirns pofsunt vagari extra obieél:nm adrequatum
vel elephas,
mm
proptcr illud ,
mm
quia funt perfe-
[u~
fphera:,&
id~o
potentia viliua, vt late probatur
li-
él:iilima animalia ornnc$ operaciones , tarn vcgetati-
bns_
de anima non poten viderc Deum.
!taque pro
uas,quam fenlitiuas: item poccntias,
&
fenfüs ad gra-
cernilimo habendum e!l: entitatern purc materialcm,
durn animalis pcrtincnreh ad quem pertinent omnes
&
corporcam non poíse cognoícere Ípiritualia obie-
fenlitium potcnrire,rarn interna:, quam externre , qure
ll:a,~!dco
percipi§s talia obieél:a delierc eíse,aut pll-
in hominc reperiuntur: igitur ornnes
illa:
in brutis
re
'.P1~m1ale,aut
mixtú,
[cu
cópolitum
ex
entitatc rna-
perfcél:iilimis inueniunmr , in quibus pcrfeéQilime
r,eriali_ •
&;
fpirituali;iravt quatcnus horno di(currendo
cxifüt gradus animalis,a quo
fümnr,&
in quo vniuo-
cichuficc,&
~oidencec
cognofcit obieéb (piritualia:er.
ce conucniunt cum homine , ve dixi : ergo nihil
di:
go aut eíl: purc íp1rirnali,quod non poten dici, au't en
corporcum in horninc,qnod ornnimo limilc non repc-
c~n~pofirus ~~semialiter,
am rnixtus ex corpore ,
&
rian1f in brutis perfeél:iffimis , imo omne corpo-
fpinm; atqLU tercia emitas
per
vo~,
nequc e!l: pure
reum, vegeratiuum,
&
fcnlitiuum, quod
repecitu~
in
homm«,