74
2
Dioptric~
ligni Dralilicnfis opaci cnjus panes lingula: opa–
ca: fum, habecque incerrupcionem ahquam, ergo
&
vicrum fimihcer quare ex ea imerrupcione
in panibus diaphanis, orirnr
&
imerrnpcio in
lumioe.
Prohatur, irem experimeotis fopra
rclaris,
nempc quod lumen colorecur quot1cs diverfin:o–
dc , fcu ina:qualirer diílipatur , ira ur ub1 ma1or
dl:
diilipario alius color apparear , aln.1s ub1 eíl
minor: in hac au1em diaipa11one formal11cr color
non poceíl conlílkre , quia pra:cisc nihil ahud
efficerc porell h:cc. diílipatio, rnli. aur ioterrnp–
rioncm aliquam ,
111
qua
m
oílend1mus conliíle–
rc non po1ell formalis
~olorac'.o,
nili fortc
li~b
cinerim colons, am ahqua mmor, & ma¡or
111-
cenlio , nifi ponacur pra:1erea ex ea diílipacione
in:cquali fequi políe nonnullam criípat1onem,
qua: ben/: coha:rer cmn ejus mom
,&
fluidiraic.
Conlinnarnr amem ex eo quod li rudi.ts lumen
comraria refraaionc reducatur ad fuam a:qua–
bilita1em, nullus amplius appareac color, nihil
aucem perdere poreíl, nili aliquid quod
lic
con–
ncxum cum ejus locali ubicatione,& licu parrium,
Conlirmatur icem : colorario qua: orirnr, ex cor–
porc permanenrer coloraco , perir li cerra tribua–
tur lumini diilipatio, aut unio ; ícd hoc expli–
cari non poceft , nili per novam aliam vibracio–
nem, ergo in ea colorado conliílir. Major proba–
tur. Si
m
foramine fenefl:ra: cubiculi clauli valdc
globofam lentem , aut fpha:ram apponas qua ra–
dios
a
corpore aliqno ben/: colora10 '
&
illuílri
excipias , hi trajeai per lenrem , & in charram
mundam incidentes, in aliqua difl:an1ia nihil nili
merum lumen oftendenr '
111
alia vero colorem
exlubebunr, ergo ha:c colorario quam induunr
radii '
in
reflexione
a
corpore permanemer
colorat0 ,
polira non efl: nili
in aliquo lim
& difpolicione radiorum , in qua ramen pra:–
cisc non conlifl:ir color, fed in vibratione in–
de orra.
Denique quomodocumque res explicetur cer–
tum eíl: in lmnine aliquid elíe , quod non erat an–
rea, dum coloratur
li
ve permanenrer, live
ur
vo–
canr apparenrcr ; non potcfl: elíe aliqua enriras
abíolura,
~
in mulcis ccrcum efl: id quod lumini
additur non políe non conlifl:erc in
liru
partium,
aur locali cjus difl:ribmione, aur falrcm cum ea
conjunaum elíe : non potefl: effe pra:cisi: ejus
localis propagado; proprer raciones allacas, ni–
hil potefl: excogirari qt1od habear connexio–
nem aliquam cum eo locali ordine, nili morus
aliquis
&
quali vibratio , ergo additnr illi h:cc
vibracio,
Renatus Deícartes in fua dioprrica, alia non–
nulla fcq11icur principia liccr ifl:is valde limilia;
nam primo exiíl:imat lumen propric non eífe cor–
pus ' .fed. momm materia: a:theria: qui morus
lic
~onc1Cat1ffimus
, quo ncmpc quali alrernis vici–
bus h<ec materia
a
fole rccedar, expulfa nempc
mom
fo
lis fe rendentis,deinde ad folem quali ac–
cedat dum fol
fe
conrrahir, ccfferque lumen vi.
deri quorics in eo peri!" morus. Addir pra:rer
hunc morum rcaum quo maieria a:therea acce–
dind folem , & ab co recedir políe eidem ma–
rcria: addi motum volutationis circa proprium
axem . arque in ea mixrione morus reai ,
&
ro–
rarionis poliram elíe)uminis colorarionem. Con–
fiderar au1em idcm Defcarres particulas materia:
a:therca:"quali globofas, hoc efl: , nullam inrer
eas unionem , quamvis non ncger, unam ab alía
comprimí poffe. Dum ergo
ra~iu~
.ali9uis plu•
rim1s globulis conClans , n.a mc1d1r
'?
trigo–
num virreum ,
ur
fequarur ma:quahs diffipatio;
globuli marcri:c a:iha:rea: qui
funr
inter alios
conlbrnti in:cquali1er
a
circumfl:antibus compri–
munrur,
ex
quo lir
ur
non amplius reél:um ran–
rum motum habeat, fed addamr illís morus rora–
riouis' globus cnim li motu reao delarus' una
fui parre magis lifl:atur, quam alía incipir rora–
n ,
pronr ergo hic motu rorationís admifcetur
morui reao, neque enim celíar proprerea mo–
t~1s
reaus & adhuc deferrur ab aliis vicinis par–
nbus
&
propellirur ,
uc
morum foum rcélum
c~nrinuer_)
prour inquam globulus parricipac ma–
g1s,
&
n:1nus de motu rell:o auc rocacionis, alium
acque alium colorem. rcfert Sic rationcm reddit
quamor colorationum qu:c communitcr in colo–
ubus apparentibus cernuncur, Nam ex una parte
in globulis rotatio lupcrat momm reél:ilineum,
lic exurgit color valdc vividus ncmpl: rubeus;ubi
minor
e!l:
compreffio , moms reélilir;eus fupe–
rar motum volucarionis, lic
lir
languidior color
feu ca:ruleus ;
iotermedii amcm colores gcne–
ramuc ex varia mixtione eorum motuum. Suam
opinionem non alicer probar C amlius nili quod
ea polira fucile explicentur ea omnia qua: colo–
ribus ram permanentibus , quam npparemibus
accidunr.
Multa comra hanc opinionem dící políent,nec
video quid lit in ea opinione condeníatio lumi–
nis, li fe jam conrínganr partícula: luminis, neque
cur in condeníatione limplici non liílarur omni–
no morus circularis, nam
li
lumen quod apparcn–
rer coloramr trajiciamr pcr lemem convexam
poterir condcní.'lri , & lieri vividiot, ex ea tamen
condeníatione videmt impediri magis morns vo–
lmationis.Hanc opinioncm ranrum propónit Car.
relius & non probar.
Conira toram hanc doarinmn mulra in con–
trarium dici poffunr, qua: perfl:ringam tanrnm ;
&
primo contra eam partero in qua videtur coníl:i–
tuilíe colores eriam reales in ea luminis vibratio–
nc, fcu crifparione conlill:ere.
Primo quidem polfonr 6eri nonnulla: dif6c1¡l–
rares circa nomen colorís ,
&
reí vilibilis, & ad
quid cermine1ur vilio. Cum enim colores nihil
fi nt in iplis objcais pra:rer coordinarionem po–
rnlorum , aut minutiffimarum partium quantira–
tis, qna:ri porcfl: quid pra:cise lir color,
&
quid
proprie videamr. Reípondeo vilionem proprie
loquendo elíe imaginem aliquam vitalem produ–
aam inoculo ab anima, dererminata nempc par
lumen in co rcceptum ,
&
illuminanrem cerram
&
de1ennínararn panem recina:, fccundum ligu–
ram , ur plurimum limilem alicui corpori ex1rin–
feco '
a
quo ad oculllln lumen profondirur aur
falrem refleaírur ita
ut
(j
lumen inoculo cenam
diípolirionem parcimn ei limilem, qua: inefl: par–
ribus luminoli, dicatur luminoíum vidcri, livc
fall:a
1ir
aliqua rcflexio, live nulla. Si vero lumen
quo
ad
figuram non (ervet amplíus
eu1~
ordiner:i
qui reqnirirnr
nr
poílit vi illius judicmm fem,
de difpolitione partium luminoli ; fed ranrnm
do difpolitione corporis
refle~entis;
tune díci–
rur videri corpus refleaens. Q!iod penincr
ad
colores aliquid potefl: vídcri cum pcrigrinis co–
loribus , hoc efl: quamvis vi illins illuminarionis
qna: inefl: oculo, poffic judicium fcrri
de
lumino–
fo.
Alia ramen potefl: elíe luminis modilicatio,
qua111 qua: naruraliter fequimr ex rali luminofo;
dicemr