746346

Liber

í·

Horopreris planum eíl: planum per horop-

quam

BAC,

Cll~

opponitur ad verricem DAE

terem duél:um

reélllm ad planum per axes

determ1nans magmtudinem itna . . D

Opticos.~od ~r

oculis fubjiciamr.Sinr duo ocu-

BAC maxima pyrami• optica. gims

l E'

erto

13,fint axes optici AC,BC, direél:i in pun-

. ll:um

C ,

qllod diíl:inll:o ab urroque aculo videa–

tur, fim cenrra oculorum A

B, firque AB,con–

neél:ens centra oculorum , qu;i: dividamr bifariam

in D, linea DC erir axis communis,

!ir

linea EF,

parallela linea:

13, erir EF horopter. Inrelligamr

planum GHIK, duél:um per lineam EF,

reél:um

ad planum ACl3, vocabimr planum"horoprecis.

Pyramis oprica ell: pyramis radiis opdcis

principalibus comprehenía , cujus ba!is cíl: ob–

jeél:um, verrex cenrrnm oculi. Licer hzc conÍtde–

ratio meo judicio, non

fit

magni momenti, ne ta–

men alicui requivocationem aliquam pareret, re–

linquendam non cenfoi. Et primo quidem cercum

eíl: '

quoliber rei vifibilis punél:o 'ad

quamlib~r

oculi parcem, lumen aliquod ad vifionem requifi–

tum emirci, aur falcem ref\eGl:i ; inde lit

roe

fiant pyral]lides, a11r coni, quor fonc in objeél:o

punél:a, qdorum venices func in objeél:o,

bafes

furtr ipfa pupilla, atlt ipfe oculus. In fingulis hu–

julinodi conis poífumus cogirnre radios mim1s

principales,

alios principales. Principales erum

illi qui pcr cenrrum oculi ttaníeunc , five revera

per pupillam admittantm

de faél:o vilioni in–

fervianr ,

live non admirtanmr per pupillam; ·

ideoque finr inuriles ad vifionem. Poífunt ramen

c?girari, cum propric determinenr locum in q110

v1dccur ob1eél:llm, poífumus item folos illos ra–

dios principales cogitare, feclu!is l'er intclleél:um

c:rteris minus principalibus, immo cogirate ocu–

lum

qua!i urticum punél:um,

fob hk con!idera–

cione

lit

pyramis,cujus ba!is eíl: objeél:um, venéx

eíl: oculus, radii principales ab objeél:o in oculum

duél:i funr illius pyramidis latera.

Maxima pyramis optica, ea

omn.ia

compre–

hendir, qua: oculus unico intuim Ípeél:are poreíl:,

unde communirer oprici magnicudinem pyrami–

dis oprica: non a:íl:imanr,penes magnicudinem ob–

jeé1:i, fed penes magnimdinem anguli; quare me–

lius meo quidcm judicio definiri,poífer ha:c maxi–

ma pyramis per maximam imaginem qu;i: in ocu–

lo formari poreíl:. Cum enim radii principales,

fub quibus

compr~hendirur

pyramis oprica,

u~iantur

omnes in centro retina: , ibique angulum

aliquem faciant cui opponirnr alius angulus op–

po!ims ad verticem, determinans magnicudinem

imaginis in retina expreíf;i:; illa erir r¡iaxima py·

ramis, qua: maximum angulum comprehendir,íub

quo videri poílÍt illud tornle objeé1:um quod uni–

co incuiru ípeé1:ari poteíl:,

coníequencer cui op–

ponimr in retina

maxim~ i

~ago.Ur

!i !ir centrum

rerin;i: A, & nihil videri pofilr fub angulo majare

•

Neque obllat huic con!ideratióni; quod defl-<

niamus illam pyramidem per radios principales,&1

per centrum oculi cranCeunres,qui tamen plcrum·

que funr cancum fié1:itii , & inuciles vi!ioni: cum

per pupillam non tranfeanc,atque adeo ad

r~tinant

non pervenianc , fed excludanmr patcibus oculi

non diaphanis.Licct cnim radii CA,BA,non rran–

feonc pér pupillam , rran!it tamen aliquis radius

CH,qui poíl: aliquas refraé1:iones attingit retinatrl

in puné1:o

D ,

cum dixerimus

(

prop.

h11j1u )

femper objeél:um videri e(fe in linea reéb dué1:a

loco imaginis, per centrum retina: A, imago D,

tepr:cfenrabit punél:um

e .

íecnndum lineam

DAC, etiam !i

lit

formara vi radii CHO, igimr

quandoquidem objeél:um videcur íemper eífe in

linea per centrum

rraníeunre, bene poffomus

abíl:rahere

radiis illis quibus imago formimr,ut

eas tantum con!ideremus lineas, in quibus !ingu–

la: objeél:i toralis parres fpeél:anrnr;

fob

ill:i

con!iderarione oculus , vel eius cenrru¡n per IJlO"

dum puné1:i fpcél:antr.

Ex qnibLls facilc colliges quid

fit

anguh1s vifo.i

r:us , quid !ir fub majori aut minori angulo vlde–

ri :eíl: enim videri íecundum lineas in centro

reti~

nz coCunres,

majorem, aut minorem in eo an–

gulum comprehendences. Colliges irem quare il–

lud axioma communiter

recipiarur.~1;i:

íub majo·

ri angulo videnmr majora appare1.1c, quod incelli–

gendum creteris paribus, aut quando de dill:ancia.

non poffomus judicaré , cum enim ahgu!t1s

centro retina: forrnatus major eíl:, v. g. IJAC, illi

ad verricem opponicur

A E ip!i a:qualls , quo

autem angulus DAE major eíl:, ea etiam

(per

1S.

6.Eucl,)

arcus D IE feu imago major erir.

Cum aurem ex natura rei,oculns

lit

ad modiiitl

fpha:rz compael:us , & pupilla

lit

in eius medio

nec

fit

ulla porior ratio, cur objeé\:a ad lzvam p6·

fita., potins quam qua: ab !iniíl:ram jacent , vi–

deanrur ; neque aira, feu fub\imiora, potius

qu~n~

deprelfa ; pyramis illa zqua\irec ex omni parre

porrigemr, ideoque conus porius erir quam p}'·

ramis , cujus axis coincidet cum axe optiob,

iéu

ci!m illo radio qui per centra omnium humon11:'1

tran!ir. Ex quo vides rationem,quate

voc~rut ax•~

opricus ; íecludo c11men aliqua accidenr1:t '

c¡uz

fOífunc coarél:are magis co1.1um

~pticmn

e.»

un.a

parce , quam ex alia, ur ,•crb1 grana, prnruberall–

ria nafi.

ur md ius inrelligas. Sir ocu!ns A,111

en:

jus centro retin"'

A,inrellig•~ur

confh.rurns vcrtex

coni reél:i BAC , qui

lit

max1mus opt1c11s, hac ell:

quzcumque funr extra ilh11n fOnum

produ~•.•m

fir opns , videri non poffint , !irque

r~:::,~