410
Opticce
objeél:i per lingulas partes pupl\la: emirrunmr
radii ; inde lit
ttt
caftigaca objell:i albi luxuric,
ÍO–
lum objell:mn nigmm remaneac non fecundum
radios exorbicames , q1li
m
func debiles;
fonc
ctiam ad vifionem iuuciles; íed fectmdum genui–
nos ,
I!{.
veros.
duplicem cauíac viliotietn in eo ilervorum optict1-
rum concuríu : ergo etiam duplex cjufdem ób–
, jeé\i imago in diverío licct oculo depill:a , dupli–
cem etiam in eodcm concutfo vilionem produ–
ccc ; atque adeo geminamm apparebic objcéh1m.
Neque poffom ullam excogitare rcíponlioncm ,
qua pot1ori jure mi non poffim , ut oftcndam du-
l1!1!1!1fl!!li!lii!l\ll!í!'.!!i!í!®
00!12'i!í!@llll:ll.2l1!l'®!lll!lllQ!l!l!l
pliccm illam vilionem ejufdem objell:i in muque
p R O p O S I TI O XXXVIII.
Theorerna.
Cttr
J
110
omligeminatum non videam objeflum.
Hz:c difficulras olim mihi propolira fuir , ut
in rora Optica difficillima ab Exce.llemiífim? Do–
mino Marchione de Pianezze, viro ram pietace,
quam in dolhina percele.bri. Cui rcfpoí11ionem
quidem veram,
&
genumam cune
m
rcmporc
dedi, nempe id oriri, eo quod merque oculus rc–
pra:fenrarec objeél:um in ebdem loco.;
.con~rm~cionem camen paulo infirmiorem add1d1; S1 acc1-
derec
m
duo objcél:a nempe lirnilia,repra:fenraren-
'
tur c{fe in codcm loco , illa duo canquam unum
objell:um apparicura afferui ;
&
hoc per reflexio–
nem,auc refraél:iotlem fieri poffe.
~10d
tamen ubi
ad examen vemum efl: per ípecula , aur per len–
tes , impoffibile deprehendi ; licec alia via multo
fimpliciori pedici poffic,
ttt
infra Catis oftcndam.
Uc
autem tora dif!icultas mclius eluceícac: Quo–
ries duplex in eodem oculo objcél:i im•go depin–
gimr , roties etiam objeél:nm deber gcminarum
apparere ; quod ulcro fa:pc conccffimus , immo
canquam primum principium
fi~bilivimus.
lea
ofteñdimus leme polyopcra mulciplicem inoculo
eciam arcificiali imagincm exprirni,
&
coníequen–
cer inoculo nacurali, arque ideo vicro polyoptro
objell:a mulóplicari. lra oftcndimus objell:mn ap–
parere multiplex
per
duo ,
aur
tria foramina,
quia ncmpc multiplicamr imago; ergo etiam con–
cludet aliquis , quoties erunt duz imagines , in
quolibec nempe oculo una , multiplicabimr ob-
jeél:um.
,
Huic dif!icultati celebres alioquin authores,
&
de Opcicis bene merici Alhazen ,
&
Vitellio fuc–
cubucre ,
&
in eam abiverum fencenriam ,
uc
concurfum nFrvorum opcicorum tanquam vilio–
n1s fcdcrn allignarenr, quod tamen puto ab omni
racione alienum. Cum enim in eo nervorum opci–
corum concuríu non poffint
rerum imagines,
ullam exrenlionem habere ; fintque ibi omnium
objeél:orum permixti radii ( etiam conceffo quod
nervorum opaciras eos non excluderec) non vi–
deo quomodo confofio vitari poffir. Si enim con–
f1úa imaginum expreffio, in retina faél:a , confu–
fam
reddic vifionem, multo confolior éric vilio
li
in ipfo vilionis organo, ha:c radiorum,
&
imagi–
i:um permixtio
admitt~tur.
Liccc cnim in cryftal–
Jm?
lit confulio, íeqmmr camen diíl:in.éh vilio,
qtua fufficic ,
uc
lir difünél:io in retina , nempe
organo vilionis ; ergo etiam licec effeccon
fu
(j
0
in
retina , modo lic difünétio imaginum in con–
curfo nervorum, foquetur difl:inél:io in vilione,
&
viciffim etiam polita difünaione in retina,
!i
lit
confulio imaginum in ipfo nervormn opcicornm
concurfu, dabitur confulio
in
vilione, in ea nempc
opinione, qua: illum concurfum ,
lH
vilionis fe–
dem affignat.
Secundo neque lic vicatur difficulras, nam du–
plex ejufdem objell:i imago.
in
rerina expreffa,
retina fall:am, ídem ramen objcll:um,
&
in eodcm
loco rcpra:fenrarc. Si enim dicas ideo dupliccm
illam imagincm, in duabus rctinis expreffam ad
unicam v1lioncm concurfum nervorum opcico..
rum deccrminare , quia limiles utriufque retina:
parces alficiunt. Primo nili hoc benc imell igacur
falliun efl:, nam aliquando objcll:um ita difpofi–
tnm eft,
m
in unius oculf retina: parce dexrra de–
pingarur,
&
in retina: alrerius parte, linifüa ex–
prirnamr : aliquando.vero utri?íque retina: par–
rem dextram, vel utrmfque li111füam afliciar ; in
quibus omnibus non íemper geminacum appare–
bir.
~a:ram
enim qua:
fine
parces limiles,
&
libi
refpondentes in utraque retina , ve! liniftra: lini–
~ris?
vel liniftra: dextris. Si primum ; ergo quo–
ues uuer mrumq; oculum proponemr objell:um,
illud geminamm apparebic , wnc enim unum ad
liniftram, alium vero ad dexcram attinger. Dein–
de li parces utriuíque retina: ita lime compolira:,uc
t.bircfpondeanr,
&
limili modo ef!icianr concur–
fmn ifl:um nervorum opticorum ; a:quc probabi–
lirer dici poreric, eas libi eriam reípondere in or–
dine ad repra:íenrandum objell:um in uno eodem
loco.
Denique referc Aguilonius,
a
Ce
cognicmn ho–
minem, qui numquam conqueftus fuerac
fe
ob–
jell:a videre duplicia, cujus
capttt
cmn dirfell:um
fuiffec, invemi íunt nervi optici non concurrere,
&
de faél:o in omnibus hominibus licet nervi
optici unianrur, non camen fome unus idcmque
nervus, nec eornm
ca
virares confundunmr, quod
ramen neceffarium effet
ttt
unica,
&
eadem fierer
in illis vilio.
Uc rnmen folvam diflicultarem, fuppono vilio–
nem in aculo exiftentem, reprn:fcncare objell:mn
effe exrra oculum : neque enim judicamus obje–
ll:um effe in oculis noftris , licct vilio in illo lir ,
&
hoc in omni opinione dicendum eft.
Revócandum irem eft fieri non poffc, ut obje–
él:um multiplicatmn appareac, quii} in duobus
diél:inél:is locis videatur. Nam loql\amur
ex
opi–
nione Philofophorum communi , licer piures lint
albedinis,
am
alterius coloris gradus intenlivi i11
cadem fubjeél:i parce; oculus rnmcn eos non di–
fünguic ab invicem, quia nempc eos videc in eo-1
dcm loco : neque credibilc eft, qeod li denmr ípe–
cies impreffa: vilibiles , quod diftinll:a: mittannu=–
fpecies
a
gradibus incenlivis diftinél:is. Unde
pm~
quod fi duo ova omuino a:qnalia compenerraren–
tu1-, viderentur nobis
c~c
unicnm ovum.
Quod quia nimis abftraél:um eft,
&
fapit pr:r–
cilioncm metaphylicam, probo duo objell:a om–
nino fimilia ineodet\\ loco viía,apparere tanquam
unicum objell:um. Pone íuprn mcnfam duo obje–
él:a limilia,
&
a:qualia, verbi gracia duo alba,
&
digito decorqueamr tanciíper alccrurer oculo–
rum, gerninamm apparebit quodlibec objeél:um;
poterit camen fieri,
ttt
ira detorqueatur oculus,
m
illorum objeél:ornm limulachra duo co"inci–
danr , hoc cft
ut
duo hujufrnodi objell:a videan•
tur in uno eodem loco ,
&
runc ne experiencia
confrat ,
illa
duo objeél:a videbuntur unum objc–
ll;um ;