4000003802

10 / 252

OfiaCO;
tnoedia:
~tragoe
dra:
Prcfogus
Prothelis
Ep1tafts
Cacafrro
pheCo~
mcrd1a.
Horatius
fabula
neC{Jext:amefcant ad tragicam celfitudinem:né~ ab~iciantur 'ad_hiflrionicam: Adde guod nih~l a~llmfu~
ab eo ponitur:aut guod ab hiftoricis requirendum Ílt quod frepms ~.lautus .raci~:& eo eft ob~cunor in plun.
bus Jocis.Addequod araumenti ac ftili ita attente memor eft:ut nu fg claud1cant:aut errauent:qu:r obeífe po
tuerunt:tumquod med~a primís .atqJ,.POfi:remis ita nexuit:ut n~hi! addítu~ alteri:fed ap~um ~ ex fe totum
& uno corpore uideatur eífe compoutum. 11Iud quo~ ~1rab1le m;-o p~1mo quod non na m1fcet ~eríona.s
guataormt obícura·fit earú ítem quoct mhll ad populu fac1t aétoremuelut ex:tragred1a loqu1=
gooduitium plauti freqoentiífimum -~íl:. lllud e~iam in~er cretera eius Jaudeldignum ~~detur:guo~ locuple".
tiora argumenta Beduplidbus nego01s delegentad fcrib_endum.nam excepta recyra:.mgua fcr1b1t pamph1
Jiamorem:creterre qain~ binos adolefcentulos habent.illud uero tenendum eft ~e . .
7.tlinos multa fabularum genera protulifre:&ut togatas a fcrenicis at~argumentlS latm_1s.p~retextatas ad ~i
gnitatem perfonarum tragicarum:& latina hiíl:c:>ria attella~~sa ciuitate cai:ipan!~: u~1 aéhtatre_funt pl~n".
tnre.R.hyntonicas ab aétoris nomine.Tabernarias a.bhum1htate argume~tl & ftd1JM1mmos a_dmt':1r~a 1m1
tatione ufüú rerú BC. lettaum perfona~~lntet tragre_d1am aute~ & comced1~m:tum m~lta:tmn 1~ pnm1~ ho_:
diíl:atquod in c:omce.dia medi".cr_es fortunre h5-1minum:p~r':111mpetus:pencula~:lret1-t funt e aéhonu.
Atin tragredia omnia co_ntraria:mgentesper1o_nre:m~gm t1mores:ex1tus funeft~haber.tur:~ dhc.turbule_n
ta prima:tranquitla tragrediacontrarioordme res aguntur.: tumquod m tragred~a fug1en~a m~
comcedia capeífenda exptimitur.Poftremo gi omni$'comredia de fiélis eft argurnenus.tragred1a f<u
pe de hlll:orica fide petitur.Latin~ fabulre primo a L!uio andronico fcriptre funt ad cúétas res: etiam ~uum
rtcentius ídem poeta Beaétor fabularum fuarum fuilTet. Comredlre autem motorire funt: au~ ftatanre:aut
tnixtE:motorire:turbulentre:ftatarire guietiores mixta: ex utroque aétu confiftentes.Comred1aper quatuz
or partes diuiditur ~Prologum: prothefím l epithafim: caftratophen. Prologus eft uelut prrefatio quredam
fabulre in quo fo lo Jicet prreterargumentumaliquid ad popülum: uel ex poetre: uel ex ipfius fabula:: uel ex
aétorís commodo loqui.Prothefis primus'.eft aétus initiumc:n drammatis. Epithafis incrementum procefr
(u(~ turbarum:ac totius:ut ita dixerimmodus eroris. Cataftrophe conuerfo rerum eft ad iocundos exitus
patefaéta cunéhs cognitione geftorum Comredia eft fabula diuerfa confl:ituta continens affeétum c1uili.o?
um ac priuatorum. qua diíc1tur quid {it in uita utile: guod contra euitandum: banc grreci fic diffil'
niere,
Comrediamecre Cícero ait imitatiottem uitre: fpeculum confuetud1nis im<1ginen1ueritatís. Comredíce
autemmore antiguo d1étre guia in uitis huiufmodi carmina ínitio agebantur apud ín italia compi
talicis Judicrís admixto pronuntiationis modulo:quo dum atlus commutantur po¡Julus detinebatur_. ~ut
hoc eftab aélu uitre hominum:gui in uicis habitabant obmed1ocnta
tem fortunamm non in aulis regiis:ut funt períonre tragicre.Comredia uero guia poema fub imitati~ne ui1
t:e~ten fimilirudine co"l'lpo{itum in geíluBe pronuntiatione confiflit.Comrediam apudgra'.cos dubmmefl
guis inuenerit primosapud Iatínoscertumeíl::&comrediam & tragrediam:& togatam primo LiuiumAn1
dro!Jic~~ repperiffe:qui ait comrediam eíTe quotidianre uitre fpeculum:nec iniuria.Namut intenti fp~c~lo
uentat1s hniamenta fa,11r. perimagines colligimus:ita leéhonecomredire ímitationemuítre confuetudm1fqJ
n?n regerrime animaduertimus.Huius autemoriginis ratio ab exteris ciuitatibusmoribufCB prouenit.Atbe
nienfesnan<;Batticam cufl:odientes elegantiamquum.uellentmaleuiuentes notarein uicos 8l compita ex
º omnibus l xis lreti alacreí<:Bueniebant:ibi'lJ cum nominibus fingulorum uitia ptJblicabant.unde nomen co,
pofitum ut comredia uocaretur~ha:c autemcarmma primitusin pratis mollibus agebantur:nec deerát pr<r
mia quibus ad fcribendum doéiorum proaocarentur ingenia:fed & aétoribus munera offerebantur: quo li
bentiusiocundo uccis ffexu;ad dulcedinem ad commendationis uterentur.Caprrnan~ pro dono his daba
tur.guia uitíbus noxiú animal habebatur: a quo etiam tragredire nomen exortum eft. Nonnulli,autemex
amurca olei fece:gu<1: eíl humoraguatilis tragrediam¡dici uocaricn maluerunt:gui Iudi quum per artífices in
bonorem liberi patris agerentur:etiam ipfi comrediarum tragediarum'l3 fcriptores buius dei uelut prre(ens
numen colere urnerari'}l c~perunt:cuius rei ratio probabilis extitit.lta enimcarmina i ncboata,prreferabá
tur ut ~er ealaudes;eias:& fada gloriofa celebrari:proferri'l3 conft.lret: tum paulatim fama huius artis in/
crebru1t.Tres autem primashrec fcri pta in omnium.notitiam protulit.Poftea refcbilus fecutus prioris exé1
plum publicauit:de'guibusita Horatius in arte poetica loquif.lgnotútr.i1gic~ genus iuen.ífe camrenre Dici
tur:& plauftrius uex1ífe poemata tt:fpis.Qgre caneremagerent'B penméh fec1bus ora. Poíl hunc
pallzc:n repertor honefire Aefchylus:&modicis infrrauit¡pulpita docuit magnúCJl'loquiniti'}l COL
thurn~.SuccelTit¡uetus his comredia non fine multa laude:fed in uitium libertas excidit Be uim: Dignam le ,
ge reg1.lex_e~ ac:cpta:chorufc:n Turpiter obticuit íublato;iure nocendi.Nil intentatum noftrt liquere poe.t
tre.Nec m~nimum meruere decus uefügia gr~caiaufi deferere & celebrare domefüca fatta.V el gm przete~
t~s:uelqm docuere togatas.Fabula generale nomen eft.eius.dure primre partes funt tragredia & comredia.
S1 launa argume ~ta.tio fit prxtextata dicitur.Coma:dia'autem multas ípecies habet.autenim palliata é:aut
toga~a_:aut tabernana.,10t attelfa11a:aut mimmus:aut rhyntonica:aut planipedia.Planipedia autem diéla ob
hum1htatem argumentieius:ac uilitatem aélorum:gui non cothurno:aut focco utútur m fcrena:aut pufpito
fed plano pede:u~I ideo guod non ea negocia continet:gmr. perfon<\rum in turubus:aut in coenacuhs babi;
tant1~m fu~t:fe~ in plano & humili loco.Períonati primi egiíTe dicuntur comoediam ciotius 8l. felifcus:t;<ta,
goed~am minutius Be ,pthonius~Omnium autern cornoediarum{cripta exguatno.~ rrbus omnio futRuntur
nomme.loco.faélo.euentu.Nomine ut phormiO.recyra.gurgulío.q>idicus.L.cco llt andria:Ieu,adia ~rusv