IN CONVIVIVM
porcm íecum
ípírímal~n1
.trabat,
&
uapori~
íanguin.em,
·~
eo perípicimm, quod lipp• & rubentes ocuLi
ípe~:inas
proxt .
meoculos radij fui cmilsíone cogunt morbo lim1lt laborare.
Vbi apparet & rad.ium uíque ad oouium illum protendi,&
cií
radio una uaporcm corrupti fanguinis emanare: cuius con–
ugione ocµlus (pclbntis.inficitur. Scnbit Ariíloteles mu–
lieres, quando fanguis menfiruus defluit,
in
tuitu
li.toípecu-
1
um fangmnds gutris ía:pe fredare. QQod ex
~o 6~ri
arbi–
tror,quia fp1ritus qui uapor
fan~inis
efi,fangu.'s qmdam tC-·
nui(simus uidetur eífe, :
id.eoutaípcélum effog1at oculorum:
íed in ípecult foperficief.aélus crafsior,
clareperípi~itur. ~ic
:li in rariorem materiam aliquam ceu
pa!1nu~, ~lit
lrnum
tnci .
dat, ideo non uidetur , quia in íuperfic1e re11ll1us non refiar,
fed penerr:ir. Si in
den~ª'? ~uidem,(ed _aípera~
•.úcur
13.xa,la–
teres,& fimilia,corpo.ri.1llrns
10a:qu~l!tarc d1~s1~atur
&fra.n
gitur. Speculum autem propter dunnem ftfi1t
m
íuperfic1e
.ipirimm: proptcr a:qualirarem,leniraremque ícruar infratlú:
¡>~opter
ni\oré,ípiritus ip,lius radium iuuat
&
auget: propter
.frigidirarem rari(simum iJlius nebulam cog\t in gnttulas. Ea–
dem ferme ratione quocies hiantibus faucibus obnixe anhe–
lamus in uitrum,eios faciem tenuifsimo quod:tm faliua: rore
conípergimus.fiquidem balims
a
faliua euolans' in ea mate–
ria comprelfus relab1tur in !aliuam.Ergo quid mirum
li
pate- .
faélus oculus
&
intcntus in aliquem, radiorum íuorum acu–
lcos-in
ndfianti~
oculos iaculamr? atque eiial!) cum aculeis
ifüs, qni ípirimum uehicula funt, fanguineu¡n uaporem illú,
~uem
ípiritum nuncupamus,intendit? Hinc;uirulentus acu–
lcus tranfuerberat oculos: cumé¡ue
a
cordc percurienús mit–
ratur,hominis percuHi pra:cordia, quafi regionem propriam
repetit: cor uulnerat: ioé¡ue eius duriori dorío bebeícit, re–
d1.té¡ue in fanguin·e)ll. Peregrinus hic
13.~guis
ª.
faucijho~i-
111s natura c¡uodammodo J,)íenus, fangu1nt;m
e111~
p;eprmm
inficit: infeélus lár¡gµis :egrotat. Hinc duplex feqnim.r faíci–
.natio. Aípeélus freodi íems, & mulieris menfuua
paticmti~,
puerum faícinat. Aípeéhrs adoleícétis fufoinar íenioré.
~·
niam uero íenioris humor frigidus efiatque tard.iísimus, uix
doríum cordis attingit in puero: & ineptus ad tranfiturn,cor
11ifipropter infantiam
lit
molliísimum,parum admodnm có-
'
mouet.Ha:c ideo leuisfaícinatio eíl:illa uero grauiúima,per
quam iunior transfigit przcordia fer¡10ós.
l;l9.c
iUud e(l
ami~
ci optimi,de quo Platonicus Apuleius cóquerimr. Caufa,in–
quit, omnis
'&
otjgo ¡¡ra:(cntis huius
dolori~,
etiam medela
ipía,& falus unica nuhi tute ipíe
es.Huenim tui oculi per me–
os oculos ad inrima delapJi pra:cordia, acerrimum meis me–
dullis commoueot incendium. Ergo miíerere tua caufa per–
euntis. Ponite obíecro ante oculos
Ph~drum
Myrrhinulium,
&
"I'hebanum 11lum eius amore captíí Lyúam oratorem. Ly–
:lias ia Pha:dri uulrnm inhiar: Phzdrus in aculos Lyfiz ícin–
tillas foorum defigit oculorum, cumé¡; ícintillis una ti;anfmit
tit & fpiritum.Raaius Phzdri radio Lyfi<; facile copulamr:ípi
ritui quoq; facile iungimr ípirims.Vapor huiuímodj aPhz–
dri cordcgenitus Lyliai ílaúm petit przcordia:quorum hebe
tu<liae fitcompaélior,&in prior6Ph:rdri
relabitu~
íaQguiné:
. ita utPbzdri íangpis,-.quodmirum efr,ia¡n in corde litLyfiz.
H incadclamorem CQnfefiim prorumpit
uter~ue :
Lylias ad
Pha:drum: Cor meum
Ph~dre·,
cbariísjn¡a uifcera. Pha:drus
ad Lyftam: O' ípiritus meus,o meus Canguis Lyfta. Sequirnr
l'hzd.rus Lyfiam,,,q11ia cor íuum p_ofoit ñumorem. Selbtur
Phzd.rú~Y.lias,quia
fanguineus humor u:s propriú pofiu.lat,
foam ex1g1t íedem. Verum Lyfias !' ha:d.r1t fetla.tur
arden~us.
Faolius enim cor fine
minim~bumoris
füi earticula,qukhu
, mor ipfo fine corde proprio uiuit. Riuus tome magis quarn
fons riuulo ind!ger. Igiturutferrum qualirate magnetis ac–
cepta, ad lapidem bunc rrahitur quidem, lapidem uero non
.
ama~it:
ita Lylias Phzd.rum magis quam l'hzdrus Lyfiam
. íequ1tur.
QS
.N
M F A C 1 L E A M O–
re irretiamur.
·CAP.
v.•
·AN
potefi dixerit c¡uifpiam,tenuis radius, leuifsimus fpi-
titus, pauc:ulus fanguis
Phzd.ri, tam cito,
tam
t1ehemé–
ter,tam peroicioíe toturnLyfiam inquinare?Hoc: utique mi–
rum non uidebimr, li czteros morbos , qui contagione na–
ícuntur , confiderabins,fi pruritum,fi ícabiem, fi leprá,pleu–
refi.m, phthilim, dyíenteriam
1
lippitudiné,epid.imiam.Ama–
tona uero conmgio facile fü,&grauifsima omnium pefiis e–
u:¡d.it._Qitippe ípiritualis uap'or ille fanguisé¡ue ab adoleíceu–
re íe1;11oreprorfus iQieaus, quaruor habet, ut fupra d.iximus,
qualitates. Clarus eíl,íubolis, calidus atque dulcis. Qilla cla–
rus,oculorum
&
fpirituum clantati in fi::niore maxime confo
nat,blátlitur
&
aU1cit : quo
lit
ut auide ab 1l1is hauriatur.Q!!}•
íubtilis, cclerrime conuolat 10 pra:cordia : inde f.icilime per
uen.as&.arterias in corpus permanat uniueríum. Q..!!.ia cali-
?us,':1ehcme,nre~
agit
&
mouet,~
fortius íeniori.s lánguinem
~nfiot!
e_umque 1n fuam conuerm nat_n_ram_. quod Lucretius
11.atcog1t:
·
·
.
Hinein te primum Veneris dulcediois in cor
Snllauit gutta:& focceísit
frígida
cura.
Przterea qt!ia dulcis,fouet
.u~íccra q_uo~modo,
pafcitat ;
obleéhr. hinc
6t
u~
toros m.n .íangms
~n
muenilis fanguinfs
nar'-!ram
~urarus,
111n1?ns 111it!s
~ppetat
corpus,quo Cuas ue–
nas 10habfret,& recenas faogmn1s humor, uenas quoc¡u.ere–
c:entes
&
teneras iUabatur.rit etiam Ut uoluptate fimul
&
dolore :i:'g_er l¡ic:.tangatur. Voluptate propter uaporis ílJius,
&G.ngurn1s .clamatem arque dulcedincm. Illa fiquidem al–
licit,lia:c
obJ~t.Dol?rc pro~t~r
.eius
fu.búli~tem
atc¡ue
ca–
lorem •
.Jlla
,qmppe UIÍcera diutdit & d1fcerp1t: hic liomioi
quodíu.um.efiaufcrt,
~in alte~ius
mutatnaturafu.per<¡uam
íáne
111utanon~m em~
rn fe qu1eícere 1;1an per<?ittit: (ed .ad
<;um
~emper,
a quo 10feau.s
efi,
tralut. Hoc: ita Lucrctius
10n111t:
Idé¡ue petircorpus mens unde efifaucia amore.
Nanque omoes plerunque cadunt
in
uulnus:& illan1
Emicat in partem fanguis unde icimur iélu.
Et fi comminus efi hoílem ruber occupat humor.
In his carminibus Lucretius non aliter uult íanguineml1omi
nis
o.ct!lorum.radio
uuloe~ati
in
uu!ner~ntcmprolabi,
qu:hn
horu101s gl;id10 ca:lifangms prolabm1r 10 ca:denrem. Huius,
lit
itadicam,mir.aculi
li
rationem requiriús afferam.Vulnerar
Heélor Pauoclum, ac perimit. Patroclus Heélorem inípicit
uulnerantel'D. Vnde eius
cogit~tio
iudicat ulciíceodum.cQn–
fefüm ad uindilbm bilisaccenditur,ab ea fanguis in.Bamma–
tur,& ad uulnus cuefügioproperat,tum
lit
partem illam cor–
poris foueat, tum etiamad uindifum •eodem concurruat&
fpiritus: ij quia leues funt,ad Heél:orem.uíque uolantes in eú
migrát, eiuscalore íeruantur ad tempus putaad horas íepté:
eo 1pío in tempore
fi
Heélorcadaueris uulnus cominus in–
tenrus infp1ciat , uulnus cruorem ueréus Heélorem eiícit:
potcfi enim cruor uerfus hoílem <¡uodammodo efHuere,
tú
quia nondum calor omnis extinéli1s eft, nondú agitatio quie
uit interior, tum quia pauloante in eum concitusfüerat, tum
denique qnia Canguis fpirims repetit lilos, atque etiam ípiri–
tus íuum arrrahant fanguinem.Simili c¡uodam paélo hominis
amore fauc:ij fanguinem fefünare in ferientem & Lucretius
innuit,& nos íummopere c:Qmprobamus.
DE
MIRO
Q.YODAM
effeélu uulgaris amoris:
CAP. VI.
D
Úánrne uiri cafüísimí,quod íequitur,an potius przter-
'
mittam?Dicam cene
pofiqu.amres ipfa pofiulat, etfi di-
au
uidet.urabíurdú.At'luis turpia non
tu~piter
dixerit?Tan–
.ta permuratio fenioris liominis urgens ad iunioris fimilitu•
dincm facit, ut hic rotum íuum corpus in illum transferre
&
torum illius
in
(e
transfundereíludeat, ut uel receos humor
uala rccentia,uel uafa teneriorateneriorem coníequárur l¡u
morem. Hinc: multa ínter íe turpiísime
f~cere
compeUun·
tur.Cum enim genirale femé
a
toto corpore deRuat,folo h\l–
ius iaél:u, ucl traélu totum corpus rradere íepolfe confiduor,
&
totú accipere. Id in íeipfo plíilofophus Epicureus ille
pr~fenfü Lucretiusarnantium•om11ium infoliciísimus:
Sic igitur V.eneris qui telis accipit iaüs,
Siue puer m.embris muliebribus hunc iaculatur
Seu mulier roto iatlans de cprpore amorem,
Vnde feritur,eo tenditgefiité¡; coire:
Et iacere humorem in corpus de corpore duél:um..
Affiguntauide corpus,iungunté¡; faliuas
Orís:& inípirant
p~cíúntes
dentibus ora
Nequic:quam:quoniam
nil
inde abradere polrunt,
Nec:penetrare
&
abire in corpus cot¡iore toto.
Nam facere interdum uelle & certare uidentur.
Víque adeo cupideVeneris compagibus ha:renr,
Membra uoluptatis dum u1 labefáffi liquefcunt.
Ha:c:' t:ucretius Epicurcus. Qg_odetiam torum in íe capere
t–
matum
am~tes
cupiát, Artemiúa Mauíoli regis Caria: uxor
oílendit:9ua: íupraaffefüonis humana: fidem uirum íuum
a_–
maui.ffi: d.icirur: ciusé¡; defunéli corpus redegifi'e in puluerc::
&
aquz inditum ebiblífe.
VVLGARIS AMOR EST
tanguinis perturbatio.
CAP.
Vil,
E
Sfe uero hic in l"anguine paísionem,iUud
~m~to
efi,
. _quod clus huiuímo di alternare:uie carct.
o~~~br~: