42 / 436
z8
Physic~
prima pán Disp.
I.
Qurest. l.
Neque enim sine vi satis insigni con–
t eri potest particula incegra
in mi–
neres:
sl}~
enim di visioni resist it, jux·
ta
Cartesium,
2.
part. num. 43. Cum
ergo? juxta eundem , nulla in6ignior
parcjcula
mov~ri
possit , nisi plt¡res
alias
in infinitum conterendo ; idque,
non semel , sed singulis sui motus
roomentis ; putasne, poterit fieri mo–
tus panicularum
tam
libere , tam
facile ,
ram perpetuó, qu am suppo–
nit Cartesius? ex quo ulterius fundi–
tus
everti~ur
notio Canesiana fluidi–
t atis , in eo sita , quod flu idorum par–
t 1culz farilime recedant
:i
suis locis,
&
liberrime ludant ,
loca
invicem
p ermutando: Huic enim libeJtati obs–
tant alia , qu;e locum dare non pos–
sunt
1
nisi sua in infinitum detritione,
Sed quid dicendum de materire sub–
ti lis particulis, qure (curn
&
ipsa ha–
beatur fluidissima ) supponuntur hunc
ludum
invicem exercere? putasne,
cum sint ferme requales magnitudine,
&
soliditate, poterit una aliam
sic
impetere , ut eam frangat in infini–
tum , sic per
tantam ejus stragem
locum sibi aperiat,
idque cont inuó
singulis sui motus , ut ita dicam,
passibus?
Sed neque ha:c contritio in partes
infinicas adhuc viam motui aperiret:
Finge enim part 1culam alterius alli–
sione confraétam in partes quant um–
vis minutas ; ad huc quud! ibet frag–
minulurn erit ñguratum'
&
a
cir–
cumstanribus cc.. nc!Lsum: Cum igitur
integ ra pars obstarec motui rat ione
su;e figura! '
&
quod
a
circurnfusis
;mp
dita esset ; eodern modo obsta–
bunt,
&
ipsa ej us fragminula: sicut
in pariere J;.pi s interior ab aliis undi–
que ci r urnclusus, etsi comminuarur
ia pulverem , perinde sustinet , ar-
cetque
a
loco suo alios sibi inc:um–
bentes , ac dum er:i.t integer, donec
aliquid aeris subrepat '
in quo na–
tantia veluti
fragminula
suis locis
emov ~ri
possint.
Mitro hk
urg~re,
in hypotbesi Car–
tesii fieri non posse , ut corpora se
immed1ate tangent ia , ab invicem di–
vellantur ; quod
tarne n
fieci ' sepe
suppunit: Nam , cum succesive
a
se divellantur , hiatus potest accipi
minor,
&
minor in infinitum. Acci·
piatur ergo ;equalis minim;e particu..
la:: Antea adbue minor futt : ergo
tune rninor fuit omni minima parri–
cula: ergo nullil occupari potuit;
&,
cum vacuus esse non potuit, ex Car–
tesio , nul!us omninó esse pocuerit.
Cum ergo corpus ab eo, cuí coh;e–
ret, inielligi nequeat separari, quin
fuerit ille hiatus, separatio est im·
possibili.s.
Contradié1ione1 Carte1ii circa Elemeti–
ta; preduci 1upponit,
ah
hi.r cauú1,
d quibus
produci repugnat.
Elementum secundum,
a
quo inci–
pit , nempe , g!obulos , produétum
dicit ; quatenus materia primo divi–
sa
fuil
in partes cubicas :rquales: qua·
rum deinde qua-libet circa centrum
suum v¡¡lide mota, elisis eo ímpetu
anguli:; evasit in globum.
Verum primó sib1 repugnat , d um
vult m2reriam ,
ante totam
conti–
nuam , d iv isam fuisse in partes, ante–
quam moveretur. N am in eo reponit
unionem,
&
contim.11tatem mate11:e,
quod partes ejus quiete invicern coba:–
reant
2.
p. n. 55. Ergo ante omnem
motum repugnat di vidí in partes.
Secundó non video, cur emoti cu–
bj potit1s
in globuJos
tornat1 sint,
quam