45 / 436
De Principiis Cartesii.
Art.
IV.
3
I
gulos '
&
prominentes e mole par–
tículas, potius debuere elidí; quod an–
guli ,
&
rami , cum minutiores sint
nliqu~
particulre mole, facilius fran–
gantur,
3.
part. num.
)O.
Statuit , vitrum esse durum, quód
la::vigatis superficiebus constet , qu;e
immediate se tangunt,
s.
part. n.
125.
E
contra docet , fluidum esse hydrai:–
gyrum, quód lrevigatis panibus cons-
·t et,
4
·pare. n.
s8.
.
ldem vitrum dicit diapbanum, quód
globuli per ejus poros facile transeanr;
metalla veró opaca e'sse ; quód glo–
bulls illis sint impervia : At , ex ipso
Cartesio metalla constant
ramosis
P,artibus,
4.
part. n. 33 . qure proinde
innumeros poros
a
globulis
perme~biJes ínter se
implicalre relinquunt:
vitrum veró partibus Ja::vigatis,
quae
e:xaétius junélre, minus poris perforan·
tirr, n.
1 2
s.
ergo metalla potius, quam
'7Ílrum esse deb@rent cfiaphana.
Partículas acidorum dccet, esse
la–
tas,
4.
part. n.
61.
&
tamen ita duras
supponit , ut metalla dissolvant, eo–
rum partículas, cuneorum instar, se·
parando , ac scindendo : At ex
eo
la!ior Superficies parriculam ef6cit,
sure figurre minus tenacem , id est,
mollem, .fluxam ,
&
fragiliorem , 3.
part. num. so.
Striatce ejus particulre innumeras
contradiélfones
involvunt :
Prirr.ó:
produci nequeunt ínter angularía glo ·
borum spatia, ut vult 3. p. n.
91.
Nam
iea spatia
1
pr;ecipue angulos, occupat
materia: subtifü
tenuissima portio,
3.
p. num. 49. Secundó : ibi produc·
1re
íride exire non
po~sent,
IJam xtra
globulos nullum occurrit
srari m,
eorum figura: prop<>r.rionatum. T er–
tió : si exirent, statim earum figura
ab
•liis
labefaétaretQI •· mi.llu-tissimas
enim
esse , supponit
4.
p.
n.
4.
Curn
ergo pro su<e quantiratis ra tione
la–
tissimie sint superficiei, ut evidens est
ex earum figura, non sunt su.::e figura:
tenaces, juxta doéhinam 3. p. n.
30.
Hinc repugnat evidenter, vías sibi ex–
cavare ínter durissimas terra::, ferri,
&
magnetis partículas, quo uno ruit
to–
ra
ejus de magnetica virtute doéhina.
Quartó: etsi figuram retinerent , sp«t–
ciali motu
mov~ri
non possent ; nam
constant figura ad motum impedais·
sima , ut evidens est. Quintó : etsi
proprio motu· ferrentur , meatus in
terca , ferro,
&
magnete siei accom·
modos , nunquam fere
subire pos·
sent: Nam prodigii instar est
,
si in
eos meatus incurrant eo situ , qui;)
solo ex innumeris poros sibi proprios
su bire possunt.
·
Sed nimius essem , si singulas
Car~
tesii concradiétiooes persequerer ; ea
enim niesis sub falce crescit; ltaqut
alió pergamus.
§.
11.
Natura!
Phttnomtna
ma/C Cartesiu1
explicat.
Omnia petscqui
,
ímmensum foret: .
Qu~dam
delibasse , sufficit : Primuzn
si.t Lux,
&
Color. Lucem sic explicar:
Subtilis materia ,
in centro
vorti~
cum gyrans., atque ni1ens reeli line4
recedere a centro, Glc.bulos sibi cir·
cumfusos pellit, aut certe pr::emit:
GJobuli veró fibras nervi optici,
qu~
sunt in fundo oculi , pellunt itidem,
aut certe premunt : qui motus, aut -
pressio, perringens ad glandulam pina•
r'iam; efficir, ut anima res\dens ideam
lucís C0ncipiat. D1aphana
coq~ora,
ut ·
aer' aqua ' vitrum' non ·¡mpediunt,
quin Globulorúm motus ad oculum1
¡ier•