Physic~
pdma
pars. Disp. III.
Qurest.
I.
substantia; ideo aél:io Dei, dicitur
[or–
rnaJiter immanens,
&
solum virtua/i–
ter transiens.
Ven)m, quia nihil ve–
tat, Deum aliquando agere, movendo,
&
transmutando subjeélum, ut, si
per seipsum
irnmediate calefa ceret
lig o1.1m, forte alicui videretur, quod
tune saltem motus ille uta D eo pos–
set dici
aélio Dei
;
sicque du plex es–
set aélio in D eo , una immanens, &
alía etiam formalirer transiens: Atta–
men dicendum , quod, quia aélus ím–
manens jam pr:eoccupavit nomen, &
rnunus aélionis di vina:, ideo solum pro–
prie dicitur aélio Dei: quídquid vero
extra ponitur in vi illius, magi:; effec–
tus Dei, quam aélio dicitur.
A R T. I
C
U L U S
1
11.
D e Termino Motul.
L
Oqú_imur
h~~
de
mot~ suc~essivo,
cu
1
propne conventt ratio mo–
tus , quique est tendentia successiva
ab uno extremo a<l
ali.ud: Ex quo pa–
tet, debere versad
ínterduo extrema,
<Juorum unum deserat ,
ut
aliud ac–
,quírat. Ha:c extrema vocantur
termi–
ni motus:
ille quidem , qui deserítur,
termirJUJ
a
f}UO;
qui Vero acqu"jdtur,
'lerminus ad quern.
De illis, pra:cipue
de fermino ad quem , qui.principaliot
est ., duo qu:eruntur : Primo , quas
conditiones habere debeant? Secun–
do , qua:nam entia , seu pra:dicamen–
u,
gossint per se pra:stare mu.rius ter–
mini ,respeélu motµs?
PRIMA CONCLU SIO.
Triplex est condit io requisita in ter–
rnillis motus.
Prima, ut ínter illos me–
diet latítudo successíve decurrenda:
Secunda , ut sint positivi : Tertia,
i
ut sint oppositi aliquomodó contra–
rie , & non pure privative, vel con·
tradiél:orie.
Probatur prima conditio : Motus
successivus est successiva progressio
a
termino
a
quo . .ad
term inum .ad
quem: ergo necesse est, ,ut lnter illos.
mediet aliqua latitudo in piures par•
tes divisibilis; ut, dum paulatim ·ex:–
hauritur' procedendo
a
priori parte .
ad ulteriorem, fiat successio ia mo–
tu ; nam succesío est
a
priori ad pos•
terius progressio.
Probatur etiam secunda conditio,
qua: sequitur ex prima: Inter ens
&
non ens nihil cadit medium: ergo mo–
tus successivns nequit esse inter · ens
& non ens ; & proínde eadem ratio–
nern , qua exigit latitudinem mediam
inter sua extrema, exigit etiam termi·
nos
;s.euextrema positiva: Unde mu–
tationes, qu:e sunt inter ens & non
ens , ut inter privationem & formam,
sunt instantane:e ; ut generatio, cor•
ruptio , illuminatio, &c.
Probatur demum
tertia conditio,
qua: etiam sequitur
ex
prima : Et in
primis , quod termini motus debent
opponi, patet:.. Nam acquisitio termi–
ni ad quem' est dereliélio termini
a
quo : ergo debent opponi,
id
est, esse
incornpatibiles. . Quod vero debeant
opponi contrarie , probatur : Nam
oppositio contraría est , qu:e petitur
ex distantia duorum extremorum ·sub
uno genere contentorum ; sed extre–
ma motus debent hoc modo inter se
distare : ergo debent inte·r se aliquo–
modo opponi contrarie.
H:e omnes conditiones patent in
motu, v. g. navis solventis
a
Gallia in
Americam :
In
primis enim ínter Gal–
liarn ,
&
Arnericam
1
qui sunt termini
ª