196 / 436
1
8
z
Physic~
prima
pars._
Disp. Il.
Qurest. V.
ne : Eó perfeélius aliquid agit prop-
comed1rnus, cúrn cithararn pulsamus;
t~r
finem , quó proprius attingic ad
qua ratione ad id
me~bra
aptanda
ejus cognitionem ; acqui anirnancia
sine non modó non advertimus, sed
. actingunc ad cognitionem finis ,- non
etiam scrupulosiori observatione pra:-
modo ut
c~tera
natura: opera' qua-
pedrremur: ergo
a
fortiori bruta sine
tenus conjunguntur providencia: finem
advertentia ulla possunt suos motus
cognoscenti ,
&
ea in illum dirigen-
elicere.
ti ; sed etiam ita, uc imperfeélam ali-
Resp. Non repugnare , ut rnotus
· quam finis perceptionero obtineant;
aliqui
sequantur ex
conformacione
quacemh illum absencem imaginaüo-
organorum sine ulla omino cogni–
ne sua sibi repra:sentanc, arque ex-
tione, tum in ' nobis, cum in brutis.
inde
ejus cupidicace
excimulanrur;
Sed hi admodnm decerminati sunr,
pra:
entem vt:ró cum la:citia sensibu-s
&
facile disc·ernuntur ab alíis spon–
deguscant, ipsis noscris oculis testi-
taneis ,
&
duce cognicione faélis. Un–
bus : ergo agunt propcer finem, non
de sophisma ese , ex iis gradum
fa–
modó executive, sed eriam perfeétio-
cere ad alias spontaneos, versatiles,
re aliqua racione, nempe , quasi ap-
omnibus eciam minimis objeétorum
prehensive.
circumstanc1is apee respondentes ,
&
Confirmacur :
Animalia
docilia
in quibus animal sui compos mani-
. ·SUnt : ergo non sunt machina: mor-
feste apparec ; Utpote, CUffi ad mi–
tua: , sed res cognition.e pra:dic<e, at-
nimam objeéli mutationem, quz nata
que perceptionem aliquam ñnis ha-
non est tam insigniter mutare orga–
bences. Antecedens patet experien-
na , mille modis, iisque ínter se
con–
tia quotidiana. Consequentia vetó
trariis, sese movec• .
c0nstac ; tum in machinis, qua:, quia
Sed addendum tamen , motus
in
cognitione carent ,. dociles nullace-
a.rgumento relatos minirue ñeri, aut
nus sunc. Tum ratione: D oéhina enim
a
no bis, aut
a
brutis, sine ulla cogni–
organa ipsa non pervertit , ut aliter
tione : Eliciuncur enim ex aliqua ima–
moveant ; sed solúm format cogni-
·gin·ationis apprehensione, sed su bita,
tionem, uc aliter utatur organis sibi
&
minime observabili; quia omnem
subditis : ergo docilitas
locum non
rationis refiexionem ancevertit: Un–
habet , nisi
in
rebus aliquam ñnis
de , emenda ta .per racionem, aut ex–
cognicionem obtinentibus.
perienciam
imagrnatione , emendan-
Dices cum Cartesio :
In
nobis ex-
tur
&
illi ; uc videre est in militia:
perimur mocus admodum appositos
tyrohibus, qui , c1)m primó ad s\ngu.
ad finem, qui camen ·ex nulla om'ni
las tormentorum displosiones depres–
nó finis cognitione eliciuntur; ut cum
so ca pite, clausisque palpebris tre–
cadendo, palmas vulcui opponimus;
pidarent , experiencia,
&
rat iooe fir–
cum iélum in capuc direélum bra-
miores faéli, has inut_::es paventis na·
chio excipimus : ergo
a
pari bruto-
tur;e cautiones resecant.
rum
mocus, quantumvis ad finem ap-
Verum, uc pleniús solvatur pra:CÍ·
positi , possunt ab iis •elici sine ull<1
pue confirmario, in his moti bus duo
finis perceptione.
d1scernenda sunt; modus,
&
usus,
Confirmatur : Cum loquimur, cum
seu
exercicium. Cognitio - distinéta
utcius·