1000000220

131 / 436

De Arte.. Art._III. 117
11pu.s., ac tandem pedid queat; qu:ie,'
.si quis arte supplere tentet. , nihil rna–
gis proficiet , qu am si pomum a<!er–
hum e SU-O r.amo . au t ern–
bryonem e sua matrice ª'"'ulsurn , ad
debi1am perfeél ionem ignis ~alore,
atque a liis artis. SU esidiis perduGer-e
Gonaret ul'.
Sed impen&ius hic deliraAt Chy-
. mici : irn dicant, in minera for–
mari ex semi ne quodam , non
in eo naturaJi semine a1 tis areanum
reponu nt , sed- ÍA qu oda m faélitiO
pulvere, cujus tanta vittus- sit , ut
projeétus.- in- plu.mbi, alteriusque me–
talli fus i insignern copiam ,. earn in
iélu oculi verum aurum efficiat; quod,
quam sit ab ornni fide , & rat ione
alienum, qu is non v.idet-?
QU JESTIO SE<;UNDA•.
De. Cau1is. in, commttni•.
F itzci ¡:: ua scientia1um cura,· 00cu–
patur in invesdga dis . rE-rum
causis , in q ra:rum e·i.: m cr·gni ione
reposi1am esse hoil}s,.v.i 1 ~ fel.ici at em,
ex Ha:sicdo cecinft Virgilius:
Fe/;x, qui p.otuit r.erum cogr·fJJctrt
CUUJQJ,.
Unde, u-t otnllium ~ dentiarum~stu­
d_ium adjuv·ernr , bic de i¡:-sis a-usis
agendum est , per quas {}1'11 nia inno –
tescun.t ; prius quidem in c:on.mun i,
in ·hac qua¡.s.tiorre; deinde. , cle quali–
bet ·specia1iter m Eeq·uenti bus. Circa
c~usas in coinmu ni- dicendum , . 1.
Quid , & qu·ornplex sit causa~ ~- - De
grio ric;ore , & nobit;ta1e- causarum,.,
tum ad effeét,us,, ,, tum ad se. invicem
,oomp,a.ratarum•.
ARTICULUS,.PRIMUS•
Quia., & quotuplex Jit- Cauu1?
CAusa: namen t-riplioiter sumí po–
test- : Pr-imó látitls pro quovis
princ genera1iter omne' a
quo· origmatur , & procedit.,
d-ica-tur au1a. In hoc sensu. Aristo–
teles appellat p riva1icrnem cau1am
generationiJ. F.t Patres Gr<eci hoc
u:odo dicuFlt, , Patrem a:ternum es-se
cau1am Fili~ , su.munt cau1am pe-a
principio, ur n tat ID. Thomas .Qpusc.
r. cap.1. Paires vero latini dicura, Pa–
trem <eternurn nc. n esse causam ,.secl
solum prir. ci¡ ;.um Filii , quia proprie
sumun usam. E'ocundó · ,, nomez:t
ca.usa:. l issi me aliquando sumitut
pro sola efficientE> ,. ·qua: esr pr-~ci,.
p1:1a, & prin Gep~ causarurn ÍR cu–
tione :; unde a-1:> ea , t.anqua•m mani..
fes-t io re ,-id , qt:od c-au!atur , dic-itut
ejfcfJu1. Tenió demum, oau sa sumi–
medio· modo , prout- est id, qtiod
cau ~at , quocumquc medo infl1.e-odo1 ,
e.11e e-ffeéh1 i. In hoc sensu.
Cau~a· re6le deffinitur , ad qua-m
sequ itur eue alterius. Deffin itio, qu~
e-st D. Thom:e 1-:. Phys.. lc::B., 10. &
Opuse. 3l. intelligi. debet , non de
cbnsecu1ione ra-ticrnis· ,_ aut 9 ,
quomodó ex una pr-0pc sit ione seq.tú–
tur ali-a , aApu r.&t um sequitur Ji -a, 1
a.d r.eétem die1s : sed de eonsen .Jitic.ner
Phy~ ica, qua , scilicet, qu:eli-Od ,na-–
tui:a pendet , .& sequi11u e,x ii.s , .. •~
quibus tr~·h it Sl:lum eue;
Verum ea deffinitio, & notio- cau•·
Sil! ill-ustio r adhl.}~ edt , . si COl)fe~atur:"
c-0m notio11e effeélus .; cU.m ením smt·
correlativa , se5e mutuo iilustranr,,
Es.t autem effeéh~s 1 ;id 1;quod· fit ,;,ut'
ip-