QU/E,ST. PI. ART. 111.
1
39
bita: sint concentrica:. Quod si vero admiteretur motus ellipti-
t a.r quinque primario.r, Mercurium, Vmcrem, Martem, J ovem
,
·6-
Sat1mt1tm orbi/Ju.r m i.r Solem accingere.
i orbibus S-olem cingunt; non
ergo movefltur in ellipsibus
~umbilicum
habentibns in Sole. Quartum
pha:nomenup1 sic habet:
PJmutarum qui11q11e primariorum,
6-
vel So–
li.r circti terra
m,
ve/ ten·tt: circa Solem tempora periodica, .rtel/ir
fi.1;i.r
quiescentibu.r .
e.r.reÍlt
ration: usquipiicata mediocrimn distrmtiarum
a
Soie.
Hoc etiam ph:i:nomenum nihil habet commune cum motu ellip–
ti o planetarum: nam tempora periodica planetarum inveniuntur ex ob–
servationibus ·opposirtonum,
&
conjunctionum cum Sole
e
terra viso;
ita enim observatis pluribus oppositionibus , intervallisque temporum
inter singulas invenitur
tempus, quo planeta circa Solem motn vero
describit angulos ad
olem inter oppositiones contentos,
&
per regulam
proportionis habetur tempus quo planeta 360. gradus , seu revolutio–
nem unam circuli ab. olvit,
lit
d ocent PP. Le Seur,
&
J acquier loe.
cit. not.
58. Ex
temporibus igitur periodicis planetarum circa
olem
non sequitur , planetas moveri in ellip&ibus : imo sequitur moveri in
circulis. Quintum phamomenum est ,
planetas primario.r, radii.r ad ter–
ram ductii , arezts de.rcribel'e hmpcribu.r minime prbportionales;
quia
viddicet respectu terra: nunc progred iuntur , llunc videntur Stare , nunc
videntur regredi ;
at rf1dii.r ad Solem ducti.r
,
aren.r temporibus pro–
portio1iale .r percctrrere.
extum deuique,
L zmam radio
ad
centrum ter–
r,e
dueto, aremn tempori proportiona!em describere.
Neque ex postre–
mis hisce pha:nomenis infertur' planetas dc:bc:re dlipse de ribere:
nam
ipse Newtonus
l.
1.
Princ. prop.
1.
docet,
area.r, r¡ua.r corpora in.gyro.r
acta radii.r ad immobile cmtmm virittm diuti.r describimt,
6-
in pfa–
tzis immobilibus consi.rtere;
&
esse temporibiu propo1,tio11a!es.
orpora
autem in gyros acta, moventur motu
irculari. Igi tur ut area: descrip–
t:e sint temporibus proportionales , ne esse non e t, ut plariet:e mo–
"eantur motu elliptico. Pr:etermittimus quod PP. Le Seur,
&
Jacquier
lntrod. in 3.
l.
Princ. Newt.
§.
42 .
animadvertunt, ex obserntionibus
colligi,
L1mam 1·adio ad centrnm terrte dueto tireas dercribere tem–
po,-ibu.r cir iter proportionales. Si circiter ,
quomodo Newtonus illas
lixit absolute proportionales? Iidem Commentatores ibid. ajunt ,
So–
/is orbitam non maltum d!flerre
a
cirwlo
'
6-
liaberi
pos.repro ellipri.
Cum autem dicant, haberi tantum posse; igitur revera non est ellip–
sis;
&
cum dicant, non mul tum ditferre
a
circulo, jam ostendunt,
ex pha:nomenis eam differentiam non constare, si enim constaret , quare
ilbm non dt!terminarunt
1
Ut qui<l ergo Newtonus ad pha:nomena pro–
vocat : ut motus ellipti os planetarum constituat?
Ille autcm in cit. prop.
I
3· eosdem motus coJ!igit
a
p riori
ex cog–
nitis motuum principiis. Excipiamus hanc demonstrationem
a
priori:
Quo–
nimn ,
inquit ,
pondera planetarum in Solem sunt reciproce 11t t¡11a–
S
2