496
e o
N T R
o
V E
lt
s r
A
I
r.·
reputaífet neceff-ariam, etfi ipfius retate i11
lingu~
omnibus communí
PidelesBi..:
blia habuiífent, exclnfos faltem a Regno voluiHet- tot pífcatores, artifice
agri–
colas ,
&c.
qui legere non didici<fent. Fatendum ergo
eH:,
ut ait Sixtus
S
nen–
fis
lib.
6.
annot.
1
p.
Chryfofromum orationis . curfu raptum per hyperbolem
lo–
quutum; .
cumqu~
videret populmn , c<;>ntempta
D.
~cripturre
leB:ione, theatris,
fpeétacuhs, fcems, poetarumque fa:buhs fummopere addiétum, omnes ad Di:..
vina eloquia legenda , quaG ad omnes reque p-..rtinerent hortatum
eífe ,
eaque
poíthabita leét:ione dixiíle nulli falutis aditum patere. Rever
a
tamen
p~r
Scri–
pturarum leétionem non aliud intellexiffe demonfhat, quam fcire ea, quorum
qui
excrecatur ignorantia, fa1utem confequi noQ poteiJ:: ac ita fe habent
~rti
culi Symboli, prrecepta Decalogi, &c. qua! Ecclefia non folum omnibus
expli–
canda prrecepit, fed paffim maicuiqlle in propria lingua legenda proponit. Hinc
nullus eíl: Fidelinm , qui vel ex iis, qure edifrere potefr
ab
animarum Paíl:ori–
bus, verbique Dei Prc:econibus ,
vel
ex librorum leétione, in quibus omnü fcitu
neceífaria,
&
proficua ad falutem eontinentur, non habeat ?Offe
fihi
talem fcien–
tiam comparare , qua etiam
ad
perfeétionis culmen valeat afcendere .
t.t
oh
quot puell:r, quot ruftici, qui bus non dá tum eíl: Divina.m legere Scripturam •
ardentiffimo nihilominus conflagrarunt all)Ore ; unde in Albo Sanéto1·um ab
Ecclefia confcrip.tos veneramur.
N
O
T
/l.
I
~nuere
hic etiam obiter cluxi heterodoxo"s non folum velle omnibus S. Scri..;
pturam in lingua vernacula ·concedel'ldam, fed qu:rcumque .etiam pertincmt
ad Liturgiam, eadem lingua celebra1:ida contendunt : Hac de
re
videre
etiam
eH:
Opus poíl:humum Jacobi U<ferii, ubi pra::cipuum argumentum ab Oriei;ita–
lium Ecclefiarum ducit exemplo'!
syri,
ait,
fydace
,
Copti coptice, Armeni arme–
.aice,
/JJ.thiopes tf-thiopice
facra
faciunt.
Turpiter autem lapfüm fuifse
hunc
auB:o–
rem animadvertit Eufebius Renaudotius in colleB:ione Liturgiarurn Orienta–
lium
tom.
1.
dif!ert9
r.
cap. 6.
ac inviéte ·Oíl:endit quod Gcut Remana Ecclefia ,
poftquam latina lingua in Occidente defiit efse communis, noluitdiverfo idio–
mate facra peragere, ita
&
Orientis Eccleíi:r pr:ríl:itere . Hinc non <lefinit de–
moníl:rare modo linguam Syriacam
apud
Syros íl:udio comparari , ficut apud.
nos latinam; ·idemque evenire apud Coptitas, &thiopes , &c. quoad vetere[l1l
linguam , qua ipforum Liturgia confcripta legitur . Eadem proinde
fuit
ac
modo
eft
Orientalis, atque Occidentalis .Ecclefic:e difciplina; unde
Roman~
Ec–
defire ritum
&
ipfi Proteftantes
pr~fato
argumento , velint nolint
~
confirma–
mnt • Nec folum eade1n apud has Ecclefias viguit vigetqne difciplina ,
fed.
eadem infuper ratione confervandam duxerunt,
ob
Antiquitatis nempe reve–
rentiam ,
a.e ad
rerum Sacrarmn majefl:atem augendam : cum interim
p-lebis
iníl:ruétioni
fufficienter confrulatur per condones
.&
catechefes.
N
.o
T A.
Q
U:r
in Breviariis adhuc corrigenda fuperfint , adnotavi
poft
Dif'sertitio–
nem
l.
faculi fecundi • Quale etiam
fit
pondus auéi:oritatis
SS.
PP.
ex–
.P
licat .hic
Natalis,
&
videnda quér
-habet
in
Difsertatione
de
Tra.ditione •
/
:
OPU-