,.
~a!ft.
I
l.
De Proprietatibui Terminorum.
Il
genus font
~~mes fp.ecie~,
eriam
c~nfuse
cognirre,
vt patee ex ilhs verb1s;
n
homo
ligmficat colletl:iuc
omnes,
&
~>animal
efl gemu,
lignificar collell:iuc
omnes fpecies ; atqui animal quatenus viuens fen–
fibile_: diíl
:ribuir.ui: rer omnes
fpeci~s
)
&
ideo eíl:
vera ha:c prredtcauo , eq uus eíl: animal, horno ell
ánimal,
&c.
Et animal fumptum vt genus per re
non dilhibuirnr per omnes fpecies, ergo ratio dif–
ferentire in dill:ribucione vnius >
&
noñ diíhibucio–
ne alrerius non eíl:, quia genus hahet fenfum colle–
él:iuum , quia
in
hoc conuenium: animal fecun–
dum quod vinem fenúbile eíl:, hoc
eíl:
primo inten–
tionaliter fumptum cnm ipfo fecundurn quod genus
dl: , &
fecundo intentionaliter fumicur.
Alía
iaitur
cribuenda eíl: ratio difcriminis.
0
5 6
Tenia,
Ge
argumentor
&
oppugno Arriaga; quia
g~nus,
vt
g~nus
eíl: fuperius reípeél:u fpecierú,& fpe–
c1es vt
fpe~1es
fum
inferiores refpeél:u generis; atqui
totu~1· colleél:~uum
nó eíl: foperius refpeél:u omnium
pamum, vt v1dere efr in diél:ionibus >gens; ratio, &
p~pulus)&
i? exemplo duodecim Apoíl:olorum, quo
Vtltu~
P.Arrtaga; nam omnes Apoíloli non fnnt quid
fuperrns refpeél:u duodecim
A
pofrolornm,ergo genus
Vt genns non haber lignificationem colleél:iuam.
!7
Dedaratur amplios, quia ornnes fpecies quarenus
tales fubiiciuntur rationi communi,& ratio commu–
~is i'efpici~
ornnes fpecies limul fumpras,vt fibi fub–
i:él:a;arqm ea, qure fubiiciunrnr alicui
funt
inferiora
eius rarionis,cui fubiiciumur;
&
ratio,cui fubiiciun–
tu~, ~fr
fupetior refpeél:u ornnium illarurn, vt ex rer–
~m1~
paree. Ergo omnes fpecies fimul fumprre func
mfenores refpeétu generis,
&
genus eíl: fuperius
reípeétu illarum : ergo genus non haber fenfom col–
lcétiumn.
j
8
".'!timo. quia ror:1. deceptio huius auéloris inniti-
tur
111
falío
principio, videlicet quia negar
pr~ciGo
nes obieéhuas,quod latiffimc impugno,& iplius fal–
füare rn refero difputat. de vniuerfalibus , videamur
ibi diél:a : ergo concluíio afferens, genus >ve genus
habere Ggníficarionem collell:iuam,
faifa
efi, ac per
coníequens ratio, quam tribuir Arriaaa ad clocen-
1
'
b
dum, genus non poffe diíl:ribui >neque habere de-
fcenfom diíhiburiuum, eíl:
faifa,
alia
igicur inuefü–
ganda
>
&
tribuenda, qua! meo videri facilc inuenie–
rur >
&
redderur in hunc modum; nam quando
o-e–
n.u~,
&
fpecie~
furounrur, fecundum rationem fpe- '.
c1,e1,
&
fec~ndum
rationem generisJumuntur fecun–
dum
pr~d1carum,
quod ralibus fubieél:is conuenit
r:.itione füuus préEcilionis,
&
foperioritatis; arqui
fiatus prxdlionis
&
fuperioriratis non poteíl: con–
uenir~
inferioribus:
ergo
neque prredicarum >quod
conuenit racione talis
pr~ciíionis
>
&
fiarus potefr
conuenire illis. Maior eíl: certá; qnia ad ho<.: vt ali–
qua
ratio lit genus, vel fpecies, debet c{fe _vna;
&:
abíl:rall:a
a
phiribus couuenientibus in illa ratione,
qure eíl: cocum potentiale refpeétu illorum ; fiatim
.enim, ac contrahimr animal, deíinit haberc ratio–
nem generis , & fpeciei: ergo rationem generis,
&
fpeciei habet ratione fiatus abíl:raél:ionis , fed ab
íl:raél:io
eíl:
prrecifio: ergo induit genereitatem,
&
fpecieiratem racione ílacus prxdfionis. Minor
illa
efr clara quia inferioribus generis
&
fpeciei
non
~.onu~nit
íl:atus
fuperioris talium infcriorum ; quia ·
ibfenora ,
&.
ratio fuperior relatiue opponunrur,
& vnum oppolirum non habet fratum proprium
alterius;
fed
íl:atus generis
&
fpeciei , quarenus funt
fuperiora indiuiduorum,
&
fpecierurn eíl: fratus pra!–
cilionis ab illis: ergo fratus prreciíionis non conue–
nit inferioribus generis ,
&
fpeciei ,
&
ideo neque
omnia indillidua pra!Ícindunrnr
a
feipíis eo modo
quo fpecies prrefcinditur ab illis , neque fpecies
abíhahunmr
a
fe,
licue
genus ab!hahitur ah
~iC
dem. ltaque ideo animal
ve genus ,
vel fecll11dum
ge.?ereitatem non diíl:ribuitur per omnes fpe cies,
quia talis genereitas petk pro condicione in fubie–
él:o> cui conuenir, íl:arurp pra:ciíionis,
&
fuperiorita–
cis, vr dixi, cuius non
funr
capaces fpecies , fed
fo.
lum genus >& idem efr
de
fpeti e.
. -
Ratio autem , propter quarn gcrnus, vel fpecies
59
v.
g.
animal,
&
homo
primo inrentionalirer
fompra
habem defccnfum diíl:ributiuum • eíl: quia primo
imenti-onaliter fumpta importanr auc effentiam,
aut
proprietatern , feu anriburum ;
h~c
amero omnia
ita habenc genus,
&
fpecies, vt illa commnnicent
inferioribus , quia talia prredicata non
funt
ratio
formalis fub qua pra!dicacm.· fuperius > fed potius
eíl: id , quod prredicatur de inferioribu,s quia quid–
quid eíl: de effemia fuperioris , aut neceffario con–
nexum cum illa, eíl quod ::ommunicanr fuperiora
inferioribus, fed quidquid cornmunicatur
a
fupe–
rioribus inferioribui;, poreíl: aflirmari ,
&
prredi~ari
de illis: ergo fecundum omne primo
intemionale~
quod conuenit rationibus fupcrioribus, potdt fie11i
przdicati0,
&
<lffirmatio de inferioribus, fcd hoc
eíl
habere defcetifurn diíl.ributiuum:ergo ratio com..
rnunis primo intentionaliu:r fumpta habet defcen.-
forn diíhibutiuum.
'
Qgarro diuidimr in dererminatam, vagam,
&
6t:>
confufam , dererrninata efr >quam particularem, aut
difcretam.. vocarnus; vaga eíl: fubíl:icutio rermin¡
communis refolubilis per fua inferiora diuifiue
've
aliquú homo currit,
per hu11c defcenfum erit expli–
canda:
E rgo
vel
hic hamo
currit,
vel
ille
hamo
currit,
&
lic peruenirur ad aliquod dererrninat9m indiui–
duum hominis >quod determinare currat. Suppofi,.
tio confufa efl: fubíl:irutio termini
ad
lignificandum
rem, qure verificatur de fuis inferioribus indetermi4
na
te
fumpris , ita vr de nuHo in parriculari poffir
de–
terminare verificari; vt ín
hac
propoíitionie,
equm
requiritur.fldequitandum;
ita refoluiu¡r>autifle
requi..
ritur
>
aut ille,
~mt
alim,
non t!men determinare ve–
rificari porell:
de
aliquo
in
paniculari, ita vt negernr
de
aliis~
Qginro
diuiditur fuppofido
in ,111tturalem
~
&
acci• Gt
dentalem;
naturalis eíl: fubílitudo diél:ionis , aut ter–
mini ad
fignifi~andum
prredicatum verificabile do
fuo fubieél:o pro omni
~ifferenria
remporis ; vt
homtJ
efl animal,
homo efl rijibiiú
,
animal>
&
rifibile
verifi..
can~ur
de homine pro omni differentia temporis,
pr~teriri, pr~fentis,
&
futuri; fuppoíitio acciden–
talis eíl: fubíl:icucio cermini
ad
lignificandurn pra:di·
carum verificabile de fuo fubieé\:o pro
detefminat~
temporis differentia importata per verbum , aut co–
pulam propofitionis; vt v.g.
In
hac propofitione
Petrm
currit,
curfus verificatur de Pecro, folum in
tempore prrefend.
Sexto diuiditur fuppoíitio
in
diflributiuam,
&
non
GJ.
diflributiu111m
feu copulacam. Suppofitio
diíhibuti~
ua
eíl: fubíl:irutio diétionis cor:nmunis
ad
fignifican–
darn rem communem, provt refolubilem>
contr~hi
bHem, aut prredicabilem per defcenfum de-?rn.mbus
inferioribus;
vr, v.g.
omnú
hamo
eflfobflantia,
Ita re–
foluimr:
Ergo
PetrUJ
eflfobHanda,
&
Pau/m
eft fab
0
Jlítntia,
&c.
Ec
hrec fuppolitio eíl: dup.Iex , alia
q~~
refoluirur per defcenfum affeél:um pamcula
&.
vt
1.n
cxemplo poíito ; alia per defcenfum
~ffeltu~
pam..
cula,
nec,
vt in
hac;
nullsu
bomoefl
l1ipu:
ergo nec
Pau...
/144
eft
tapú,
nec
PetrUI
efl
lapis,
&c.
E~
hzc
fu?íl:i·
rucio verificarur per defceofum de quolibct
fuo
mfe·
riori, eriam feoríim fumpco. Suppoíitio copulara;
vel copulatiua eíl: fubíl:icutio diél:ioois communis
pro fignificato prreclicabili,& verificabilí
de
omnibus
fuis partibus, non feorfirn ,
fed
íimul fumptis vr
omJ
n~s
ÁffJfio/i
fi11·1;
J11idtcim;
vbi non
verificarur in ho<=-
dcfcenfu~
/