•
4'-º
L"'ngica Difp.
l.
&
X.
De natura Demonflratíonú."t
fi
Gt
poffibile cum impoffibilirare ex foppoGtione
confequenti talem
rem,
nego: vnde foppoíiro quotl
Deus cognouit talem rem, impoffibile ell: non effe,
non abfolure, fed
ex
foppolitione, vnde i::lm
non po–
teíl: Cupponi quod aliter eueniat folum proprer pof–
fibilitacem abfolutam, cum obíl:et impoffibílitas ex
fuppoGcione, íicut poffibile eíl:, quod qui feder, non
fedeac,fed ex fuppoíicione quod feder non poteíl: non,
federe: vnde illud poffibile fuppolito-hoc impoilibi–
li
poni in aé\:u magnmn Cequí inconueniens neceíle
eft, nam íequerecur idem effe , & non e{fe ex fuppo–
útione quod eíl: falfum.
DISPVTATIONES
IN
LIBROS
ARl~'TO'TELIS
DE POSTE,RIORI RESOLVTIONE:
'DE
V
B I
NATVRA,
AGITVR
P R O
P R
1
E
'TA
'T
1 B
V
S,
é1
ejftllú Demonflrationü.
**:*tf!·u~= s·~f!dp~~:~~:~~*~
D I S P
V
T
A T I O
l.
&
X. in ordine.
De
natura Demonflrationü.
.
.
----------------
Q_y
JE
s
T I
o
I.
I
.
~id
Jit
Demonflratio,
f5
ei111
dejinitiones.
l
m "=?
R
J
s
To
T
f:
LE
sin hoclib.1.duas de-
l
A
v.,
,
,
1
finid~nes
Dem0nílrarionis
tradid~r.
'
~
-
·
Pnmaftc
fe
habet; Demon(hauo
;
eíl: fyllogiftnns fociens fcire.
2.
Secunda, Dernonílracio eft fylr -
.
..
giforns. in quo quibufdam pollcis ve-
r~s
' .proprus
,_ pri~nis,
fcu immediatis priori bus, no–
ttonbus, caut1fque conclufionis, aliud ncce!T.·uio
fe.
quitur,
;
Prima definitio Demoníl:radonis crifariam potc l1
fmni primo ita , vt illa parricula
,fttriemfcire,
fi.1m a –
tur pro caufa efficienti , reddatque hnnc [enfum:
\
'
Demoníl:ratio eíl: caufa efficiens fcientiél!,
&
ftc eít
definido defcriptina,&
a
poíl:eriori, quia cauíam ex–
plicar per effeélum aél:nalem; cum aurem effeél:us Ítt
pofterior re(peétu ciufre,
&
caufre accidat atl:u effi–
cere effell:um , inde eíl:, quod dcfinitio, qu¿r; perca–
I:m cffeétum darur,
&
a
poíl:eriori
ftt,
&
acciJenra–
r~a
refpeél:n dernonfhationis; v.g. horno eíl: qui fen–
t1r,
&
diícurrit, vbi horno a poíl:eriori,
&
accidenra–
lirer dc finicur, quia calis definido cribuicur .pcr effe–
él:um, feu o peracionem accidencalicer conuenienrem
homini. Secundo modo poreíl: Cumi particula,facien.r
flire,
formalirer, hoc eíl: pro effeétu formali Demon-
qu~
Ge
te habenr: Sciencialem fyllogifinmn dico
fe.–
cu11dum quem
eo
quod ipfom habemus,Ícimus:qui –
bus ver bis luce
clari
us indica
e
fcire effe effeU:um
for–
mal e D.emoníl:racionis;nam ficut reddimur albi,
cffi –
cimurque difgregaciui vifus, eo qnod albedinem ha–
beamus, ipfaque ;¡fficiamur:it¡i efficimur Ccientes
1
eo
quod Demonlhati.onem comparemus, quia Demon–
Hratio eíl: principium formale [ciendi, ficut intelle·
él:io eíl: principium formale coníl:icuendi incelligen–
tem ; quibus confonat id , quod afferit
D.
Thomas,
Demoníl:ratione nimirum nos cognirionem euiden·
rerum comparare; irnque Demoníl:ratio nos facit
fcire,non generando aliam fcienciam difünél:am,
fed
fo
ipfam pra:bendo intelleél:ui, vt
fui
exhibitiope in–
formet illum, ipfumque inforrnatum reddat fcien–
rern; ita vr fcire formalircr nihil aliud
lic,
quam ha–
bere Demoníl:rationem,& informari illa: ficut inrel–
ligere formalirer nihil aliud eíl, niíi inrelleél:ionein–
formari,
&
ratio euidens eíl:, quia Demonfirado eft
aB:ualis fcientia difcudiua,in quo diíl:ingu rnr ab ha–
bicuali Ícientia: red [ciencia habitualis
fui
informa–
tione reddir inrelleé\:um habitualirer fcienrem: ergo
Demonifracio, qure eft aétualis fcientia fyllogiílica,
auc diícurliua reddir fui exhibirione,
&
fua informa–
tione inrelleé\:um aél:u fyllogiílice , aut difcudiuc
fcientem. Vnde optime definitur effentialiter De–
moníhatio, cum dicirur, Demoníl:ratio eft íyllogií–
mus faciens fcirc, cum definiatur per aptitudinem ad
foum effeél:um prirnarium formale. illa enim parri·
cula
:f111ciem,
non deber fumi pro aétu, fed pocius pro
-
........
aptirudine, quia verba in defiuicione non dicunt
aél:um,(ed aptitudinem.
Sed nota, quod
lic~alia
etiam habeant pro effe-
4
étu forrnali reddere itftelleél:um fciemem in altu
fe–
cundo, vt videre eft in definirione, in vi!ione beatifi–
ca,& in omr1i íirnplici euidenci inrnitione, fed non
eo modo, quo demoníl:ratio reddir fcienrem inrclle–
él:um, fyllogiflice nirnirum,
&
difcudiue, hoc eíl: per
aél:urn compolitum ex tribus euidentibus,tam in ma–
teria,quam in forma,hoc enim proprium,
&
pecnlia–
re munus folius demonlhationis eíl:. Tercio modo
fomitur definido Oemonftrarionis, vfurpando
illarn
paniculam,fcire,Cecundum rationem finis,hoc mddo
etiam fumpta dicitur eífentialis, quia eífenciale ell
Demoníl:rationi ordinari ad Ícienriam colligendam,
tamquam ad finem;itaque ex his omnibus colligitur,
~uod
DetTlOnftrario eft difcurfus,feu
fyllogifmus
eui-
füationis p rimario,qui eft reddere inrelleél:um fcien–
tern,cuius feníus erir: Demoníl:ratio eíl: ratio forma.
lis confrimtiua intelleél:ns in eíle [cientis difcudiuc
1
&
fi~
eri_r
e ffe1~t i ~lis>quia
explicar e!Tenriam Demon–
firat.i_on1s opt 1rne, nam per nullam aliam rarionem
me,lius
~p.ltái44
r-
da_turque eífentÍ:l formre,
quam per apti tudinem i
JL
J
ifeél:um foum for–
mal~m
'
&
ideo reél:e per album
·~
....
tia albedinis
~xplicnrur:quod
aurem in hoc fenfu íun
·<;1r
ab Ari–
llocele potius,
quam
in primo, patet ex v ei:
's
illis,
dens,