0000747692

(

~a:ft.l

Art

Vniuerfalitas formaliter

in atfu tntelletf.conjiflat?&c.

177

t entia generandi,

intelligendí

funt relaciones

tranfcendencales,

non formalés ,

Ge non func

,,.

fernper aétu.

Deiode, quia relati• tranfcendomalis compler in–

trin[ece rem, cuius eft relarío ,

fed

relatio ha::c com–

pler Vniuerfale,cum racione illiüs confpiciamus Vni–

uerfale,

commune, & aptum ad effendum

infe–

rioribus;ergo eft relatio tranfcendentalis.

~re.

relatio duplicicer potoíl: incelligi: primo

ira

lit

aptitudo, qu;r fic

qualicas

rationis fuperaddica

natura!, vt eíl: incellell:us refpeél:u

anim~

realicer qua:

cornponat cum natura concrecum accidencale;fecun–

ita ve apcimdo requifica ad Vniuerfalirarem non

concipiacur in narnra, vr quid ab extrinfeco illi

fu–

perueniens, fed potius eífencialiter illam coníl:icuens

aptam ad eífendum effentialiter in illis,

fed

licet

hoc

velillo modo

concipi~tur1lla,

deber concipi per mo–

dum aptítudinis; quod optime explicar

Suarez in

Metaphyíica his verbis , poteíl: Vniuerfale concipi,

quid abfolurnm, vr incélligeretur fobíl¡antia Vni–

uerfalis, li effet horno

parce rei fubíiíl:ens feparatus

ab omni concrall:ione iuxta Plaronicam opiníonem;

neque effec Vniuerfalis propter relarionem realem

fe.

cundum e!fe prredicamentaÍem ad inferiara, fed

pro–

pter vniratem foam, cum

intrit~feca

fubíl:anciali

aprirndine ad exiíl:endum

mulcis. Hoc vero exem–

plum, quamuis verum non lir,declarac

amen conce–

ptum Vniuerfalis, non effe conceprnm rei relatiure

forrnalicer, & pr:1:dicamencalicerJed rei abfoluta:

ha~

bencis mo<lum taleni effendi,

quo habeac indíffe–

renriam,

aptitudinem effendi in rnultis,

licue in

potencia reali intelligimus refpeétnm cranfcendenra–

lem

priorern prredicamentali, & inclufom in re abfo–

luta; ira in prrefenti poffumus concipere hanc aptícu–

dinem rei Vniuerfalis, ve abfolucam quídem in

fe,

li–

cec

ÍJt

relatio tranfcendentalis,

hinc

fir

vlterius, Vt

hrec aprirudo , quz concipitur ad modum porenria!

habenris tranfcendencalem.ordinem ad ea qui bus po–

tefr fe communicare, poffit etiam incelligi, ve funda–

menrum fufficiens ad relationern , ve! habicudinem

pra::dicamencalem ad ca, quibus poreíl:

c;mmuni–

care, qux habirndo concipirnr iure opcirrio, ve qux–

dam relatio fecundum eífe,&_prredicamenralis, ve di–

ximus, quia

adu~nit

rei iam coníl:ittitre per apricudi-

11em,

relarionem tranfcendenralem. ·

VLT.

Argumenta

¡eduerfar~a

foluuntur.

Aº

primum argumenrum

n~'_,

maiorem,ad pro-

bationem,nego illam, quia n

· ulum ell dicere

cui_ufcurnque encis rarionis fiétion

e!fe menda..,

cium, alias difünétio inter amibuta, '

fenell:us ín

in Patre A!cerno,

iuuenms in Angelis'

ene men–

dacia,& compoíitio ex genere,& differencia .

uod

eíl:

~alfüiimum;rationem

enim huius fupra dedim s.Oe–

mde concedí.mus maiorem illius probationis,neg, cur,

quod omnis effeélio enris rationís petat affinnario–

n~m

auc negationem;nam,vt fuptadiximus,ens rari0-

nis

fir

per prímam operacionem íntelleél:us, vbi nulla

cíl: affirmatio,aut negado: Deinde ad vltimum illius

' argumenti neg

acur fuppoíi

tum, Vniuc:rfale enim,non

fü

per folan_i

cognitio.ne~

prrefciííuam , fed pocius

p~r

cognofcmuam apmudm1s ,

commµnitatis in

natura.

133

Ad locum D. Thoma: refp. cum Serna, quod

íi

Ie-

gatur attente illud opufculum

nihil magis con–

rrarium libi adducere pomit Hurtado ; nam, ve bene

hic auchor aduertir,primo adducic Angelicus Doélor

definitión~m,

quam Arilloceles Vniuerfali ailignar,

fcilicet1 quod

íit

Ynum in

multis~

pi:a:tec multa: ex

illaque deducit duplicern modum eífendi, quem ha. '

bec huiufinodi namra Vniuerfalis , fcilicec , in rnul–

tis, hoc eíl:, in lingularibus

parte rei per conm1étío•

nem' ad illa;

prreter

mulca,

hoc, efr, iti incelleéhi

abíl:rahence,&

deputa.m

e eam

condicíonalibus fin:;.

gularibus.

Vnde prrerer Vniuerfalitatem reprrefencationis

ex;;.

plicac·

Vniuerfalicarem.in

eífendo, quam habet ipfa

hatura provt abfhaél:a; eandérnque nacuram,inquic;

qure amea lingularis erar,

fenGbilis, poíl:ea fieri

Vniuerfalem per aél:ionem

intelleétus denudantis ·

eam

conditionibus lingularibus, quod direél:e

op–

ponitur fundamento nominalium dicencium, quod

quia inrellel):us non poceíl: non imelligere

lingularia~

quia lic llmt in re, rancum poteíl: Vniuerfaliras con–

íiíl:ere in voée ,

vel in

concepcu illa confuse cxpri–

menre.

Sed verba D.Thomre inrér alia

funt:

ideo aic

B~erius,

Vniuerfale durn

~ntelligicur;

Gngulare

dum

fenrirur, quia vna,

eadem namra, qme íingularis

erar,

indiuiduatur per materiam in lingularibus

hominibus efficicur poílea Vniuerfalis per aétionem

inrelleCtus depurantis ipfam

condicionibus , qure

funt

hic,

nunc;vnde rationem Vnioerfalis,

prre–

dícabilis accipit ab

ipfo

intelleéh1, vt

dill:um

eíl:; vbi

pondera verba

illa,

qua: íingularis erar,

nam

fingula–

riracem indicar prreteritarn,

per aétionem

inrellle-

étus amiffam, videlicet, depurantis ipfam

condicio–

nibus,

qua!

funt hic,

nunc.

íi adhuc fcrupulum fubeíl, actende verba

fe-

quentia, qure ornnem prorfo's auferum arnbigendi

locum.

quamuis ab ipfa anima· recipiat rationem

Vniuerfalis, ramen non efr in

ipfa

[ecundum foam

effenriam, fed fecundum foam

fimili~udinem,

fpe–

ciem, vnde, & Philofophus aic, lapis non eíl: in ani.;;

ma, fed ípecies lapidis: ha:c aucem fpecies feu 6mi–

licudo exifrens in anima eíl: vna numero,

fin gula.;

ris, eius aucem Vniuerfalitas non eíl: ex hoc, quod

eít in anima, fed ex hoc, quod comparatur ad multa

íingularia

habentia opinara : qe aliquis occafio-

nem fomac ex hoc , quod ait Vniuerfale fieri pet

afüonem incelleéh1s tribuendi illi, quod Vniuerfali–

tarem in altione conftirnat inrelleéh1s fubdit

quamuis ab ipfa anima racionem Vniuerfalis

recipiar~

non eíl: in ipfa fecundum effemiam, fed cancmu

fe.,

cundum íimilimdinem, aut fpecicm , ficuc lapís,

quodcurnque aliud obieétum dicirur effe in imelle-

él:u. Vbi faris clare docet Vniuerfaliratem fecllndum

e!fenriam obieétiue,.

non formaliter in inrelleétu

cxiíl:ere.

Et fecnndum fuam fpeciem fobdit é!fe vnarn nu-

mero,

fingularem. Vbi aduene hanc rationem

punélo finiri,

incipere paragraphum diuerfurn ab

Hlis verbis ; eius amem Vniuerfalíras &c. panícula

aurem, eius,rcfert naturam Vniuerfalem,

dicit eius

effentiam confiíl:ere in habimdine quam haber ad

multa ad qua: comparatur.

Q!!od amplius paulo inferiqs exponir, docens

?'efr

Ji'

enim illa, hoc eft natura, in

lo intelleétu íingula-

ris,

eíl: Vniu_erfalis in quantum habet racionem

vniforrnem ad omnia indiuidua qua! font extra

anj~

mam, provc a:qualirer eíl: íimilimdo omnium,ducens

in omnium cognirionem: vbi clare Ggnificat per

il-

lam parcicularn,ducens, &c.

loqui non de

limilirn~

din

intentionalí, qua: efr ipfa cognitio, fed defimili–

tudine obieél:iua, qua: ducit in cognicionem ,

hac,

non in

illa.

Vniuerfalicacem ponit.

Explicar rurfus quomodo n_acura ohieél:iue poteíl:

eífe

Vníuerfalis in ordine ad foa inferiora,

fin gula.-

is ,

vna numero quacenus obiicitur intelleél:ui;

xemplo imaginis, qua: fingularis

in effendo,

niu;¡fali~

xepn;fentando, propter

fimilitudi~n1

quam