#2
Phylica Difp. X.
De
Potentia o/Jedientiali.
fecundum fe nullam omnino vim habeat ad influcn-
diacc in omnipotentia : non hypoíl:atica, quia ccniffi–
dum in ralcm aéHonem, tune cota dependencia illius
murn cll: apud Doél:ores non poffc primo,
&
per fe
aél:ionis tenninatur pcr fe ad illam rcm, ill qua cll:
affumi
a
Deo.hypoll:atice,nili naturam intelleél:ualem;
tora vircus agendi , ad aliam vero nullo modo, nili
Deinde
li
veri: , & realitcr vnitur aqua , liue imme–
quatenus haber aliquam vnionem cum vircute agendi
diate fuppofitalitati diuina: , fiue diuinitati , fiue e>rn–
in ratione fuppofiti opcrantis pcr illam, & fubll:cn-
~iip&tenna:
, deberetur fine dubio aqua:,
&
cuicunque
Untis illam : ergo íeclufa hac vnione , nullo modo in-
m!trumenro adorado latri:¡! , vt debetur humanita–
celligiruc, quod res, qua: in
fe
non-haber vim agcgdi,
ti , quod ell omnino falfum • imo darernr com–
confücuuur in aél:u primo p« allam rcm fuppofito di-
municario
idiomatum
;
vndc
aqua
vocarerur
fünél:ar:n,in qua
fit
tota vis agcndi,&
a
qua folum pof-
Dcus ,
&
Deus aqua , quod eft fummum abfur-
fü
extrinfcc<: denomfnari.
dum.
J.7
Paretconfcqucntia, quia cune aélio non:poteft in-
Vrgetur·aR1plius, quia
li
hac racione vniretur om.
3g
crinfécc )
&
pee fe terminad fecundum fuarn .habitu-
nipotcnria cum inllrumcnto) quod
a
iali vinme de–
dincm tranfcrndentalem , &
d~pcndentiam
ad talern
nominarcmr agens,non poílct dici inlhumenmm,fed
rem , ct1i exrrinfeca eíl: rota virms aél:iua,
&
phyficc
pociuscaufa pnncipdlis {alté denominatiuc, quia non
loquendo per accidens
(e
habct ad calem aébonem,
agerct principale agés per ipsú, fed potius ipsú agerce
vndc coníeruata illa re, in qua,cn toca virtus agcndi,
pcr virtutcm principalisagentis fibi vnitam,licut aqua
etiamli aliad.: medio tollcretur , polfet talis aél:io con-
agcns pcr calorem non poterfdici inll:rumen um calo·
feruad, quia mlneret rotus tcrminus, rotaqne virtus,
ns; fed potio.1s denominarnr agens vt quod,
&
prin-
a
qua pee fe pcndet '
&
fine qua nullo modo exillcrct
cipalc
denominatiuc~uanoum
ad eam aél:ioncm' qua:
talis dependentia : igimr
Vt
aliqua res
lit
aétiua oeccf-
cfl:
a
calare> Vt
a
principaJi principio agcndi,
&
{i
fin-
fc
ell , vt pee forrnam incrin[ccam
(n:
talís; vnde
fi
geremus illam
virmt~m
increatam Dei , non tanmm
con habet vim aliquam intrinfccam, nullo modo erit
affilkndo • fcd eüam pcr intnn ecam vniol!ern con–
potens; licue; v. g. aqua
li
intrinfecc non informa-
~ungi.creacura:
,
&
cílc roram racionero agcnJi , non
retur calore, nullo modo per ipfom dicercrnr calefa-
mtclhgeremus talcm creatmam efü: infüumcnrnm,fcd
cere, quia toca vis calefaciendi confifüt in calore, &
d~nominari ag~ns
principale , quafi materialitcr , ve
aqua nullam vim habet ad calefaciendum:ergoquando
d1él:um eíl: de aqua calida calcfacientc : ergo multo
non fopponiturin fobieél:o virmsintrbfcca,non potcíl:
mag1s
li
daremus
a
quacunque vnione, vcl ailincmia.
reddi potens per virtutem folum cxtrinfccus affi-
tahs v1m1tis polfe dcnominari creaturam agenrem, ca
,
frentero.
rat1011c non dlet innrnmemum, fcd haberer aliam de–
a
8
Ex hoc autem principio fic dernonfüato probo
norninatiohem agentis , veluci matcnalem, qua: in–
nullam rem po!fe elcuari, ve
lit
inlhumenmm Dei nd
.:xplicabilis cfl, mli in denominationc fuppolitali , vt
aliquam aél:ionem pcr íolam fubordinatiancm ad diui-
lic dicam , qua: cfi in Chriflo Domino pcr communi–
nam virtutem, niú in re, qua: elcuamr fupponatur
cationem id1omacum, quatenus racione voioms hypo·
aliqua virtus aél:iua lntriníeca, Úue pcr inhzrentiam,
flatica: denominarnr hic horno operans vhrute diuina,
liuc pcr identitatem ; qui Cola affinemia diuina: omni-
creans, &c.
lic
enim non
di:
inllrum nmm; fcd prin–
potenti.a: non fofficit; cum omnipotencia Dei non con-
cipale opcrans; igfrur diuina vinus increata non ita
iungatur per fcipfain formalitcr, ac intrinfccc innru-
~oniungitur
in!lrumentis fuis prius natura, quam per
meneo fuo in ordmc ad operationem: ergo non potell:
1lla operetur,vt pcr feipfam illa fotmalitcr confütuat in
iníl:rumentum Dei per folam•illam virtutcm confütui
aél:_u primo ad operandum: igitur per huiufmodi folam
in
aél:u primo ad agendum ,
li
in
Ce
nullam aétiuam
vmoncm , qua: non poteíl effe nili extrinfcca, vt o–
vim habeac; [cd fubordinatio illa eft folum cxtrinfcca
flenfom en, non poílunr ha:c inllrm:ienta confürui in
affincnria omnipotencia:: Dei rcfpeél:a inlhumenti :
a~u
pri?1o ,nili in c:is fupponamr aliqua vis agédi in.
ergo per talcm
f~bordin.atio11e"'.,
&c. anteccdens eíl:
tnnfeca,1tavt talis confütutio in aél:u primo
lit,
quali
certiffimum, quta 1Ila vmus Dei efl fubfinens,
&
ef-
ad complendam inchoatam virmtem non ad confe–
fentiahs Deo : non ergo inrrioíecc toniungitur creatu-
rendam forrnaliter totam illam iuxta ca, qua: explicaca
ra:, vt
lit
veluti forma,
&
vircqs, qua ipfa creacura
a-
font.
gar,
przcip~1e
quia
h~c f~ní~
dam.nant
omn~s
Theo_lo-
At~ue
?inc tandem
conclu.locum P·Suarez,íolam 3
1
gi fcncentrnm Mag1íl:n d1cenn5 , Charnatem m-
fubordmat1onem fine aliqna virtmc intriníeca ex parte
cceatam ita vniri voluntati crcata::,vt litilli loco intrin-
iníl:rumemi non polfe fufficere ad hanc phyficam cffi.
feci priocipij,& virtutis ad amandum.
cienriam, imo nec poíl"c intclliai veram fubordinatio-
39
Pra:terca, quia nulla vnio fingi poteíl: ínter virtµté
ncm iníl:rumenri,
&
principalÍs agentis , nifi in in–
increatam Dei,
&
aquam, v.g. baptiímalcm , vt ra-
fü1~m~mo
talis virtus pra:fupponamr,vel addatur,quia
done talis vnionis dicatur aqua agere per folam vir-
aél:10 mllrumentalis,
li
propria
lit,
ac phyíicc per fe
tut- Dei, quia neque talis vnio poteíl eíle natura-
ctl immediatc ab infirumanto : ergo pra:tcr virmtem
lis, vt per fe coníl:ac, nequc fingi poreíl: , qua: lit,
li
principalis agétisdebet eífe in !nll:ruméco aliq a vmus
naturalis cft ; ncquc
li
effet, fufficere potfct ad aél:io-
intrinfeca,
a
qua procedar aél:io , vt ab 1110 eíl¡fed ha:c
nem fupematikalcrn;licuc diximus de quacunquc mo- • non datur formalit.:r pcr hanc fubordinationem , ve
tione phyfica,
&
naturali circa aquam ; neque etiam
oíl:enfum ell:, quia folum cíl: , quid éxtrinfecum , ne–
potcfl illa vnio dfc fupcmacuralis, Íeclufa cnim aél:io-
que ctiam cffeéliuc , quia nihil ponit in
-~glhumcnto,
ne aliqua fupernatutali Dei in aquarn , qua:nam dfc
vt diximus: ergo dcbet ncceffario pra:fupponi; antccc–
poteA: talis vnio? nnlL1 aurern Íllpcrnaturalis aél:io. ibi
dens patee, quia agens principale operatµr perinflru–
imeruenit, quia vt fopponimus , nihil fopernaturale
mentum,
&
ideo necelfe c:n,vc aél:io immediatc
Bua~
irnprimitllr aqua:; nulla ergo ibi fingi poten vera
v-
ab iníl:rumento, & quodammodo immediatius, quam
nio , fcd hoc íolum, qnodDcus ll:acuit, ac voluit gra-
a
principali agente, quia licet in vtroquc
lit
immedia–
tiam non ab ipfo folo,íed etiam ah aqna produci, qua:
ce in foo genere,tamcn virtus principalis agcntis quo–
volücas nullam
ra::uiam vnionemintrinfccam facit in-
dammodo fe accomrnodat inllrnmento ,
&
ideo díci–
tcrDe~ vinuter~,&
aquam.
tur per illud determinari ad talem
ag~ndi
modum;ne-
Detnde , quia
(j
vera , & reali vnionc vnirur Dcus
ceílaria ergo eíl: in inll:rumento propria inll:rumema–
cum aqua, aut efr hyponatica illa vnio,aut cll: immc·
lis virms, qua: in ipfo
inu'inÍc:c~,
"'fpimaliter
lit
di–
fünéla