Hº
_
Phyfica Difp. X.
quidquid non implicat conttadi&ionem ; fed omnipo–
tcntia
dl:
Dct1s : ergo talis qualitas crfet Dcus , quod
cll falli!Iimum: ergo nulla qualicas dacúr in in!hu–
mencisdiuiois ad opcraodum quidquid non implicoc,
Dices,eas cationes proccdere de principio principa–
Ü
ageodi,non vero de inlh:umento.
1'
Sed contra; quiaomnis.q_ualitas, vt benc
1
aduercit
P .Suarez,quz operarur ad efhciendum perfeél:um opus
vt inftrumentum,fcmper illud facit media aliqua aél:io–
nc,magis proportionata,cuius ipía
lit
vcluti prlilprium,
&
principale princ ipium; ve li calor cft in!humcntum
adjfacienciam formaro fubftancialem ,¡hoi;: facit pr<Euia
calcfall:!one,qu:E ell albo libi accommodata tanquam
proprio,&priocipali principio, perquam productt ca–
lor aliumcalorcm,qui formalicer dilpooat fubieél:um,
in quod introducenda eft forma fubllantialis ignis, &
hocprincipiú docuit
D.Th. 1.p.q.
4
5
.are.
5
.&
racionero
cius rcddidit, quia nili hrec iníl:rumcnta connamralia
agerent aliquid proprium, que difponerent ad effell:ú
principalis agentis,nulla clfct ratio aílignandi determi–
naca in!lrumcnta ad determinatas all:iones; fcd in hu–
iufmodi qualitate nullo modo potcll intelligi talis aél:io
connaturalis,qua: natura fua cendar,& quali viam pn¡–
paret ad aél:ionem principalis agentis: ergo nulla
dl:
qualitas,qu<; ex natura fua confütuat iníl:rumenrum ad
opera omnia miraculofa.
10
Vrgetur , quia vix poteft concipi quomodo aliqua
qualitas
lit
ex natura fua potens ad expdlcndos di¡mo–
nes,& curanolos omnes vno morbos momento fine re–
liftenda,& non pee alterationcm aliquam,fed pee mo–
dum impccij, ne que natucali ncceffitate, fed ad nmum
humana: voluntatis,ha:c cnim,& fimilia,qu<E fupra de
virtute pri11cipalidicebamus, eodem modo procedunt
de inllrnmencali ; vnde poteft amplius declacari h:z:c
ratio :
N
am fi bree qualitas inhrercbat in carne
~hci
fü;
íicucabaliiscorpocihus cxpcllebatquamcumquc
a:gritudincrn, lrelionem, & altcrationem, etiam ab ex–
trin[eco agente cauracam etiam violentcr, ita polfet in
corpoce Chrifü impcdireornnem contrariam altecaúo–
nem , fcu paffioneru,
&
hoc fine confenfu volunta–
tis Chcifü , quia crat naturalis caufa illorum cffc–
él:um; vnde fierec, camcm Chriíl:i clfc imrinícce im–
paffibilem.
Vltimo dcmonlh:atur quod illa qualicas nullo modo
neceffario rcquiratur;quia produll:io,
&
opus ad quod
cleuatuc in!humentum,necelfatio dcbet Íllperarc virtu–
tem iníl:tuméti, ac proindc debctclfe in alciori ordine,
ac cll iníl:rumentum,catione cuius omne inllrumcntú,
indigct cleuatione, vt poffit attingerc ,
&
produccre
opus,ad quod cleuaruc,alias non cleuacemr;v.g. homo
non indiget clcuatione ad videudum, quia vifio non
cxceditcapacitatcm poten
ti~:
ergo non
cfl:
nccclfariú,
quod qualitas ci fupcraddatur, ante eleuacionem. Pro–
bame confequentia ; quia eleuatio iníl:rumcnti íolum
ell per modum concurfus,fcu aéHonis,quare nó poceíl::
all:ionem pczcc&ri: vt poniruc ab hac
opinione~
vel li
pertinacitcr doceat,cleuari pee qualitatcm inllrumen–
tum,nó'.benc calleeeleuationem,qu't modum altus,aut
concurfusdicit,non patcntia:,vcl vimJtis.
Pcztccca; quia li per illam qualitatem confütuitur
in codem ocdine iníl:cumentum cum operarione, aut
effcau,ad quem eleuatur.fequitur illud poíl- eleuationé
non erre infüumentum, [cd caufam principalcm, quia
Yirtus,vcl potencia proportio11aca ex natura fua ad ali–
quem effcll:um, potius cll caufa principalis, quam in–
firumentum, vr videre ell in calare reípeél:u alcecius
cal~ris,&
in luce coroparatione altcrius lucis; fcd ·ex vi
tahsqualitatis iníl:rumentú ponitur in codem ordinc,
~
prop.ortione
~u~
cffcltu: ergo nQn ell caufa inllcu–
mcncahs,fcd pnnc1palis.
De
P
otentia obedientia:i.
SVBSECTIO
III.
Secunda conclujio ponitur.
S
Ecunda Ícnccntia etiam cft falía;nam dicere diuina
11
infüumema , folum
poíl~
habccc alhuicacem pee
extrinfecam fubordinationem, apene repugnar primo;
quia fupea diximus ,
&
ben
e
allem
P.
Suarez, caufam
etiam infüumentalem non porfe in altl)m fecundum
prodire,nili prius in altu primo confütuamc;hxc auté
confütutio nullo modo potc!l intelligi clfe per íolam
cxtriníccam denominationcm:ergo necelfario
c!Ii:
de–
bct pcr intrinfecam cnricacem, vel formam mha:rftcm,
aut pee vtrumque fimul,aut per altcmm cantum inxta
diueríos alHuitatis gradus : ergo in prrefenci materia
non polfnnt in!lrumrnta dinina confiiru1 per folam
cxtrinfecam dcnominanoncm
a
virtme dinina : ergo
non po!fonr con!litui in altu primo pee folam fubor–
dinationem ad diumam virmtem ; quia hoc folum cft
!n illis exrrinfeca denominatio: crgonecelfe eíl:,vt íup–
ponatuc ex parte illorum aliqua vis aél:iua inrrinfeca,
qux cum non
fit
addica pcr formam inhrerenrem, crit
pcr propriam entiratcm ,
&
hanc vacamos potentiam
obcdientialcm all:iuam,quia ncc namralis limpliciter,
ncc fupernaturalis dici poteíl-, nec
ell:
cantum paffiua,
cum vltimnm exercitium illius, ad quodclcuatur, non
fü
pucum pati,fcd agcre.
Vrgerur; quia encitas illa antequam :rfrualirec fub–
ordinemr Dco,vcl haber aprimdinem,vt fubordinctur,
vcl rcpugnat fubordinari; fi repugnar : ergonunquam
fubordinabirnr, quia cui repugnat aél:us, nullo modo
poteíl:: conuenire ipíe aél:ns;v g.quia chymrerir repug–
na! aél:us exillcntire realis, non potell ci conucnire; &
quia potentire viliua: repugnar intclligerc, nullo modo
pote!l: conuenirc illi inrelkélio: ergo rei cuí repugnar
all:ualis fobordinario,nullo modo
poccri~conucnirc
il–
la,ac proindc non coníl:ituctur pcr 11lam in elfe inllru–
rotnti.
Si amcm non repugnct poffe fubordinari ,
&
vcrc
habeat capacitarem ad raltm fubordinationem in or–
dine ad opera miraculofa facicnda: ergo haber capa–
citatem obedicndi Deo ad talia opera efficienda, fcd
nihil aliud
dl:
hrec capacitas quam potétia obedicntia–
li¡ :
ergo ante all:ualem fubordinalÍonem damr poten–
tia obedientialis in cccarnra, racione cuius íubordino–
rur Deo : erg'? non folum pcr aél:ualem fubord111atio-
11cm , fed etiam per potentiam obedientialcm alti–
uam, &c.
~od
autem iníl:rumentum non poffit conllimi in
21
aél:u primo pee folam cxtrinfecam denominationcm,
quz erat propolitio probonda,& fnprapofit;i,lic pacet;
nam dupliciter poteíl: ahquid conllitui in altu primo,
per aliquam cnricatcm difiinél:am
a
fe; primo icavr en–
titas,qua: con!l:iruit in all:u primo aliam, informer
il–
lam,aut complendo virturem altiuam, vt v.gr. fpccies
imprclfa; qure ira informat porcntiam vifiuam, vt non
det totam vimnem videndi, [ed folum inchoacam,
&
qaali coruplctam, qux fuppon batuc in potencia vili–
ua, complear;non enim dat fpecies rotam vim aél:iuam
videndi,fed fupponit aliquam ex pacte potencire neccí–
fariam, & addit aliam de nouo , qnre ex pacte obielH
necclfacia eft , aut totam vim altiuam,
&
virmrem
agcndi , tribncndo tali entitati informatre ea.modo,
quo aqt;a confiimitur in all;u primo ad
calefacien~ufT\
pee calorem, fine ea quod
111
aqua íuppon:\tur
~"'.1'1ª
vis inchoata ad talem calefaltionem. G.!J.ando 1g1mr
con!lirntio in altu primo
fit
illo priori modo,11on re–
pugnar , quod aliquando fiat pcr formam
inhre_ren~em
rntrmfc