f
Seé/:z'o
1.
Problema. 5. Non pojfe piures effe deos &c.
71
.habet cenitudinem
1
quam fuperius probara de
exjftcmia Dei, de qua. num.35-.
&
feqq.
Nam
Scriprura ,
&
Parres de urroque parirer proce–
dunr,
&
dum Deum poíle cognofci ex operi–
bus dicunr, de uno loquunrurl nec plurium un–
quam meminerunt: piures enirn Deos ex ope–
ribus colligere, mini
me
eífet utile, fed paris,aut
majoris forfan nocurnenti , quam rotalis igno–
rancia deítafis. Unde facihus ad cognicionem
unius Dei illum penitus ignorantes adducun–
tur, quari1 ij, qui deorum multirndinem ample–
étunrur. Unde ciratus. aué1:or nemiquarn au-
_,,,,.
.nD
diendus. Eam
S.
Thomas
arti.
3.
tribus rationi-
~~
l-,.,
•
'
Thoma:.
bu5 oílendir) profeílus apene poíle demonfira-
ri,
&
id pariter exe(:utus, tres adhibens demon–
firariones~
1.Demo11-
ro\.
Prima defumitur ex diéHs n.
101.
fin–
{lrlftio
d-
gularitatem fcilicet eífe de eífemia Dei ,
&
ira
l1us ex co
'1uodfi·~
incommunicabilem. Pro quo refert fe :¡d ea,
gt1lar1tM
qure dixerat
~:eH.
3.
artic.
3.
ubi probave–
efo Deo
tf
rat in Deo idem eíle narura01
&
individuatio-
fmtia/is,
S
fl
•
ffi
nem.
td eu illa fatis di cilis probario, in
effundara quid principiurn individuationis eft
materia cum anrecedencibus omnibus indivi–
duamibus ipfarn,
de
quibus ibi.
In
quo Doé1:or
fané1:us mulros habec valde probabiliteradver–
fantes. Ideo probatio talis
ut
fine offenfione
currat ab eo eíl:
fatis
incerto principio divell n–
da.
Juxta quod alicer
a
P.
Suario proponitur
r10 ro 1
Jora-
Difpm.
29.
citará. Seét.
3.
num.
1
2.
qui fingu–
:;:1:;;t4;
lariratern eíle de eífemia Dei,probat ex con–
nece/J"rij.
ceptu enris neceílarij. Nam
repugnat dari
conceprnm emis neceífarij, communem huic
emi necdfario, &alteri: quia ille conceptus
effec dererrninabilis pet fiJJgularitatem,
&
ira
per rationem aliquid adderetur
:
quod fiare
11equit, quia hoc ipfo quod im lligirur ens
neceífarium, inrelligitur ut habens
roram
ef–
femiam neceífariam ad
eífendurn , &
ita
cum fua fingularitate. Sic ille Ioguitur.
'.A
P.S11a-
C11i obijci-
106.
Cui ramen illud opponi pocefi ,quod
'" 1
co>iC1p-
ipfe
docet libro
1.
de Trinitate capite.
3.
da–
ttM
comrnu-
r
. .
d. .
-
11
ú
perfon.e
ri ic1!1cet conceptum unum perfon:e
ivrn::e:
Jrrnn.e,
&
carneo perfona di vina ens omoino neC"ef–
farium eíl:
:
ergo ex ratione entis neceífarij
non colligicur de illius eífentiali conceptu
eífe fingularitatem. Ad quod quidem doé1:if–
fimus Pater refpondebit quidem ; fed cum
iníl:antia valde probabi!is
fit ,
refponGo tan–
tum
erit probabilis,
&
ita
ratio ipfius vim
dernonfirandi non habebit.
Et
ira cenfet P.
P.A1riaira
.Arriaga
Di fputation~
2.
a. num.
39.
ubi alia
ó
adducir non fatis explorara. Ur ergo ratio ad·
dué1:a concludat, addendum illi aliquid
,&
ita
.R4tio co11·
in hunc modum poterit efformari. Natura di-
r/uden~
vina eíl: ellentialirer ha:c; quia illi efi debira
proponitur,
•
11.
•
•
fl
•
11.
•
fi
I
ex1nentia ,
&
ex1ueot1a
eu
propria mgu a-
rium
:
ergo repugnar illi coofortium alterius.
Antecedens eíl: clarum ex racione entis
ne€e(
...
farij ·, qure in hoc confifiit
ut
petat eífentialiter
eífe,
&
confequenter quod exiftenrix proprium
eft, eífe fcilicer fingulare; univerfalia enim
at
ralia exiíl:ere nequelmr: five hoc in foo forma–
liffi~o
conceptu includat, five tanp\m cou–
norec: Confequenda•ofiendicur. Nam divina
natura ita petit fingularitatem ut t]uidquid Gn–
gularitatis efi,in
ea
debear
reperiri
:
arqui eo
ipfo quod Ge petar, non
pore.íl:
multiplicari:
ergo repugnar illi conforr
ium.M .
jor
efr
cla–
ra. Nam guidquid fingularitatis dívinre efi,
nequic nifi in divina natura , cum qui eft
idtm modo perfefüffimo , reperiri.Minor et–
iam patet , quia fomendo hoc individuum
naturre divinre , verurn
eH:
illi naruram divi–
nam convenire : ergo quidquid di\•inum, de–
ber in eo reper-iri ,
&
ira non pqreíl: multi–
plicari.
Et
quidem fi non rep.eriretur (
&
hic
eíl: quafi novus, fed evidens eriam d,ifrurfu )
ideo eífet , quia pugnaret cum aliqua Dei
perfeél:ione; quod tamen dici uequir. Rogo
enim, cumqua perfeé1:ione pugnet? Nulla cer–
te
affignari porerit. Quin potius pluralitas per–
feé1:ioni obfiarer, quia Deus non
haber~t
op–
timo modo quidquid divinum efi. Ubi nequit
infiari ex divinis perfonalitaribus,quia ibi uoi–
tas obíl:arer fcecunditati : at
in
unicare nawrre
nihil tale wnfingi poteft.
107.
Urgeo ult rius etiam evidenrer. Nam
Vr$etur.
fi Deicas non includit ornnem rarionem fin-
e'V
1
'1enh
1 •
• •
·e
.
IT'.
4 1arat10-
gu antans ident1ncatam
m
uno,debet a111gna-
11 ,
ex eo
ri pluralitas determinara aut indererminata,
9uo-/ne–
finira videlicct aut infi nira
:
quorum neu-
'J
11
W
de-
11.
fi
. .
termmatus
rrum uare pote
:
ergo quia 1lla repugnar, Ma-
dtorum
jor eft comperra: nam
1i
neque dererminata,
num.."1'us.
neque indeterminata affignari poteft, evidens
affiz
114
ri,
eíl: illam fine fundamento poni' cum
natura~
1
is ratio fuadeat unitatem. Minor autern ofien-
dicur. Narn
fi
piures dij
fuac in
decerminato
numero , rogo quot
ftnt
illi
?
Nullus cene
numerus deíignari nifi fingendo potefi , aut
fomniando
:
cui enim cenus nurnerus revela–
tus efi? Equidem eo
ipfo
quod quis cenum
nurnerum affirmarer,
&
fibi revelarum dice–
ret, ut infanus deber t a:ftimari. Er eo
fiaore
fomnio,alius conrendere poíiet fibi etiam ma–
jorem aut minorem n.umerum revelatum, cuí
eadem fides adhibeoda.
Si
aurem infiniti
;
eo
ipío dubij
funt '
cum valde dubium
fir
an
eífe infinicum poffir,
&
confequentcr ad eo-
rum cultum
uulla
erit obligatio: ficque
fob-
lato Di vi}litatis refpeé1:u,homines bruto mo-
re fe gererent: quod carneo ifii nequeunc admir-
tere; qui Deum, etfi multiplicern, admittere
fe
profitemur.
-
r
08.
Prxtarquam quod ex nullo capire col-
11Jfi1iittU
ligi infinitas poceíl:: tann\m enim videtur pof-
mu~iplc"'
fe dici Divinitatem petere infinir;im
diffufio-~~r
nem fui ;quod evidenrer refellirur. Nam
fi
de
~::,er:i
4
diffufione imenGva eft fcrmo, in uno Deo ah
poffi'J1li1,
alio prodult:o illa invenirur.
Si
aucem de ex–
tenliva: ergo neceífarium efi poni infiniratem
infi nirorum deorum. Ponamus enim unwn
Deurn producere alium,
&
hunc alium,& fic in
infinitum. Tune ílc. Ifie Deus producens alium
1100
habet in eo ditfufionem infinirarn imme-
diatam
&
exrenfivam: ergo ut illa derur, de-
ber producere infinitos;
&
fic
efi de alijs me-
diare produé1:is.
~uoc ultra.~ilibet
ex his
pro-
dué1:is ab uno, eíl: Deus ,
&
,ita fimilem
fui
habere diffuúonem deber,
&
coníequentur in-
finitos
producm~,
&
de quolibec ifiornm eadei;i
ent