746346

Liber 1

appofoc figuratn abColvent, eamque patini¡ in–

ducent.

Hic modus aliquibus non arridet , ideoque

aliam merhodum uíurpant , ncmpe tomus axem

fatis longum habeat acuminatum

una

.P,•r~e,

ut iníeno in exiguum foramen acumme fac1le

Clt·

cumvolvatur, aliud exrremum lit cylindricum,

quod in foramen Íepti alicujus immobilis infera–

tur,

ne vacillet debet tomm Ceptum con!hingi

quamum poteíl:. Huic extremo perforato, feu ca–

vo in hclicem infericur cardo parircr in conve–

xam elicem formacum , cui circulus patinas

lii–

ftentans connexus eíl:.

Patinis ita firmaris, ut vcrcicaliter diíponanrur,

ícligitur punl1:um remotum pro centro , Cecun–

dum Íemidiamerrurn Íph:uz, cujus portio patina

debet

eífe

1hoc ccntrum deber

direl1:urn jace–

re , curo axe torni,

in eo determinando eíl:

fa.

ris magna

dif!i~ultas

, porcíl: ramen ita inveniri.

Erigacur perpendiculum pcr acumen axis torni

tranliens, erigatur & alrerum per centrum difci,

feu orbis elaborandi , collineando per hujufmodi

fila invenies·planum ut ita dicam verticalc, in quo

locandnm eíl: tale cenrrum , debet autern e!fe im.

mobilc quamum lieri poreft ,

enim vel tanril–

lum coníentiat retrocedendo , nunqua.m perfe–

él:um difcum , hoc e!\ fphzrice excavatum ha·

bebis.

Huic centro afligirur regula ferrea Cea!prum

deferens , quod ita difponi debet, ut fulcro impo–

füum , mom circa centrum circulum defcribat,

per centrum paroplidis, feu diíci rraníeuntem.

Eodem artificio orbibus convexiras tribuí po•

tell: , li nempe centrum quzras immediare fupra

ax em rorni; qua: omnia vix concipi poffimt mli

in praxin deducantur,

Non diffimili mcthodo aliquos orbes planos

efficies. Si nempe Ccalprum imponarnr a!ferculo

quod currat fecundum lineam ad axem rorni

perpendicularem.Moneo adhuc irerum toram dif.

ficulrarem in eo litam e!fe u·t nihil vel ranrillum,

vacillet ; fed omnia maneant · firma,

incon–

culfa.

Przter lances, aut paroplides concavas, nul–

lum aliud methodus communis rcquirit iníl:ru–

rnemum, nili orbicularas tabellas, quibus a$ga–

tur vitrum ut in omnem partem veríari poffir.

Artífices communiter cylindris ligneis utunrur,

quorum balis zqualis eft vitro elaborando, uG.1s

tamen edocuit hujufmodi cylindros ligneos

le–

viores e!fe , quarn par

lit ,

moderara eniitl gravi–

tas laborem ferc duplo provehit : longitudo irc1n

cylindrorum nociva ell:, cmn fuíl:entemr vítrum,

idcmtidcm; ita ut non quadrcr cum paroplide,&

hoc liguram alterar. Ego quidem ufos Cum orbi–

culo ll:ar¡neo, ad modum fcruporum quibus ludi–

tur; lic enim exall:ius vitrum cum paroplide con-

. gruir,& i:jus figuram incluir. Nonnulli exiíl:irnant

ilannum elfe ponderolius quam par

lit..

Hz cylin–

driez: tabellz torno elaborandz funt,

inferiorl

par~emarginem

circularem habere,cui vitrnm in–

cumbat. Concavitas autem pice impletur , ut vi–

trum cylindro •gglurinet.

Pix pura non eíl:, fed pici nigrz, quarra pars

addimr picis f!ivz Íeu relinz, h11ic mareriz

¡¡.

quarz nonnulli admifcent palmitum cineres , alii

Ocram a11t Hiípanicum ut vocam Album, in mi–

nmiffimmn prins pollinem redaltum , & cribro

examinarum , admifcemr amem donec conlifto11-

1iam aliquam ha:c materia acquirar.

Teruntur communiter lentes in orbibns , feu

paroplidibus , addiro ramen polline ,

vocant

corrodente , nonnulli fmiridin conmfam adhi–

benr : cenfcmr tamen nimimn eflicax . lancefque

przcipuc cupreas nimis demit , immo Cuperficie

ahqua

m~ruíl:at

, quz vitrum íulcis ira exafperar,

ut ad polnuram nequcam adduci mli ab ovo in–

cipias:

~ ~abea~tur

parnpfi?es ferrez,non magni

momenu m qu1bus rnd1on manu opus in,hoes,

in iis finiridin adhibere fOtcris , przcipuc in

lentibns ocularibus , ut i:itius fphreric1tatem

induanr.

Diu ufos foi arena communi , qualem Rho.

danus íccum vehit , irem arana albá , quam com·

munirer

Sable d'Eftampe

nominant, ducior enim

dl: opufquc magis provchit; lilices alii prreferunti

voco autem filicem eum lapidem quem commu–

nirer Gallice nominamus,

Grez

ex quibus com–

ponumur molre ad acuendos culeros ; franguntur

noununquam h:i: molz ,

redunmrquc inuriles,

Fragmenta igimr harum molarum contufa ac–

commodatiffima funt ad rerendas lentes ,

pri•

mam iis liguram indncendam , neque vero ubi

trita fuerir hzc materia abjicirur , fed conCerva•

rur , immo quali per gradus minurior feparatim

ponitur , modus autem minutiorem

craffiori

feparandi communis eíl:

per lndinacioncm ah·

folvimr.

Politura vitro inducitur lapide Camio Ceu ut

vocant Tripolitano, Germanicus am Veneticus

oprinms eíl: , & in genere levior graviori prreíl:at.

Si optimus cft nulla przparatione indiget , ideo–

quc liccus adhiberi porerit. Poterit ramen fpiri–

rni vini vcl vino albo admixtus conteri perfedif.

limo.

Si conmfos

vino albo, aur fpirirni vini ad–

mixtus per rres , aut quamor mcníes a!ferverur

fcrmentabimr, lierquc oprimus , five

liceo

uri

volueris , fru etiam rnadeLll:o:melius adhuc prz–

parab;tur li in cruciabulum operrum imponarur,

rimz lmo íapieotiz obliniantur,

hzc omnia

in forno pi!loris per duos dies in pnmis ardenti–

bus Íepelianmr oprime przparatmn habebis Tri•

poliranum lapidem.

Inducirur politnra ,

fi:anno calcinato quod

communirer nomine Gallico

Potée

dicimr. Hzc

tamen vox nonmmquarn fomitur pro fmiridis

minuriffimo polline. Lapidarii

lapid;bus ligu–

ram tribuam Ímiridin adhibent, quam diu contri·

tam ,

per indinarionem prz,pararam aliis arri6-

cibus vendunr.

Hzc ramen vox

Potée

magis proprii!: pro lhn–

no calcinaro fumitur. Iraque dicitur quod íl:annei

liguli cum continuo íuum ferruminatorium in

prnnis habeant, cui aliquz l\anni gnrrz adhz,

rene , quz in pruna decidunt , & tandem in cal–

cem mutantur. Hzc calx optima quidem dl:, quia

tamen

cineribus expurgctur , in aquam prz–

piratur,multum hac afperliooe de fua vi dcrerfi–

va remittit. Si tamen de induftria fi:annum in

calcem redigamr, vim dererlivam majoreip habe–

hit. Ponatur ergo libra (lanni puri, .Anglici me–

lioris norz intra vas figlinum , quod 1gnis patiens

lit,& operculum luto fapientiz bene c?n_iungarur,

aur

rerr~ figlini,cm~

hzc liccata foem

~n.furpace

liguli, limul cum

a~us

valibus

ponar~r, 1~1que

re–

linquatur donec alia vaía coéta fuerint ; mvemes

lhnnum calcínarum optimum, Arque hzc funt

qua: requirnncur ad lemes elaborandas.

PROPO