Liber
I I.
731
pr:tcifairi habeat , deinde in lance m!noris fph:e–
r<r:
in limbum decli,•em figuretur ,
ua
ut omnia
fint
cxall:a.
·
s
pecillum ica fignrat'.tm C}"lindri
exr~erno
ita
apr.itur, m
exr.rabalis e¡us c1rcumferennam nul–
lo modo exorbicer,
fcd
mcumbat a:qualitcr lim–
bocjµs. Cyiindms ira aptams, tubo inferirur,
m–
bus ita globo imponit,hr
m
eum non tangu; fed
ti
impendeot perpendicularitcr,& in eo tornm ne–
gotium politum cft. ldem cylindrus in íupcriori–
bus puribus deber contineri , falrcm in forami–
ne ahquo,
ut
oircumvolvi poffit intra rnbum.Cla–
rnm eft quod fi omnia benc procedanr, fpecillum
in uli difpofirione folo centro globum artingcr,
omnes enim cauciones fupd adhibitz ad hunc
fcopum rendebanr.
1
Eo modo q"o primam figuram, feu cavitatem
fpccillo rriblllfü primam
&
ultimam poliruram
poreris induccre. Sed ur primo poliarnr, non erir
liniride mendum , fed filiceo polline
madef.ll:o,
arque adeo globis am ferreis , aut cupreis,
Ultima polirura perficiernr globis panlló, áut
corio coopenis, adhibito nanno calcinato: de–
bcbunr aurem
e!fe
lignei paulo minoris diamerri,
m
cooperri evadanr :equales iis quibus perfell:a
fuit prima policura. Potererit item h:!!c ultima po–
lirura perfici globo charra cooperro,adhibita fci–
licet rerra uipolitana. Poteris aliis modis admo–
vcre fpecillum globo , nempe horizontaliter,
livc tubo contineamr , five non ; poteris amcm
rnelius judicare an direél:e cubus in centrum glo–
bi tendat. Non erit opus globos inregros habere,
fufficiec zona paulo major quam fit fpecillum;
poren globis figura tribui ex polo, non ex cen-
tro quod later.
.
Nonnullis mclius foccedit negorium,
fi
opus
in machiria inchoenr ,
&
ncan~ur
ad id globo mi–
nori,quam
lit
is in quo abíolvendum eft opus. Sic
enim cavitarc minore perfeéH.. In majori globo
ad manum cavitatem augent ; in quo habcrur il.
lud commodi, quod cum ira reneatur fpecillum,
lit
rorus cavitatis limbus majorem globum ran–
gar , augcrur uniformirer coviras ,
&
ad umbili–
cum regularicer perducitur. Arque hic eriam mo–
dus ufurpandus en quotics fpecillum ma joris
fpha:ra: perficiendum eft,
t1t
nempc incipias
a
mi–
nori cavitate , quam Íenfim
&
quafi per gradus
augeas ; fic cnim figura producitur
exall:ior.~1a
re inchoaca cavirace in globo minori, fi maxima
caviras feu majoris íph:er:e perficienda erir,in plu–
ribus globis, eam augebis , tum porcris fupra•or–
bes convexos, vel immobiles cam augere , in or·
bcm ducendo fpccillum , ita ramen ur cavitatis
jam faél:z limbus fempcr orbi convexo infiftar.
C:eccra qu:e ad polimram pertincnc fonc fimilia,
nifi quod nonnunquam
m
vitenmr incommod:t,
nonnihil adhuc caviras in limbo aperienda
lit
fupra majorem orbem, quam
lit
is cujus figuram
induir, ne dcrcranmr fragmen<a v1rrea,
&
opus
irnpedianc
@lfljQ!)ljlj!l!l'!l!lll!l·®ll!!llll.¡j¡¡!l.flQ!111.!l!1!1llf11llll1!1!l!l!l!1
!1.flp
R O P O S I T 1
o
V.
Problema.
Menifc11m elaho'rare.
Bíl:
major difficulras , quam prima fronte ap–
parcat in elaboranda rneniíco: nempe ut due
vcr–
Tom.
ll l.
t~ces
libi
c~aél:e
rcfpondeanc, quoJ
catn~h
abfolu•
:~~cc:~ar~~~~ft'
ur aliquid
b~ni
prznenc : ita
a;
P.
~
;.1br
utcumque
m
orbem pr::ectfa
e er,
tn~1perem
a
ccmcavitare'
&
in cenero quan–
tum
fier~ poffe~,cav1rat~m mi
notem
pcrficerem,fi–
ve machma P.nus defcrtpta ,
C.vcqnovis 2110 mo–
do,
&
ut mehus totllm negorium Íuccederet , hoc
eft
n~
plus a:q
uoexcavar~mr
:
\>timo
in charca
defcnberem
ar
~u.rncavita1,1s ,. quam menifco tri–
buettdum fofa1
p10.Ponamus effe
orcum
AllC
cujus venex
B.
Sir inchoanda cavitas in
o
lobo
cu:
jus diamerer
DB,
ex cenuo D inccrvallo
0
DB,def–
cribo arcum
EBF
1 perficcrem cavitarem minori
globo donec diameter caviracis
effe~
EF:
fic enin1
B
~
A
E
F
C
D
clum major cavitas perlicietur,& attigcrit diame–
rrum propofitam AC ad umb\licum
D
pervenerit'
Ub1 perfrll:a fuent cav1tas , experior an ejus lim–
bus ::equa!iter diftet
a
circumfcrentia viiri: quod
fi alicubi vicinior eft , pr::efcindo de novo rorum
vitreum ita
ut
caviras ab ejus circmnferenti<l
:equalircr dinet. Tum vena fpecillum, ita
m
con–
cavitas cum orbiculo agglutinetur,& incipio lim–
bum declivem in lance mu!turn concava perficc–
re , qui limbus congruat cum alio limbo dcclivl,
f.ll:o ad exrrernitares concavitatis : perf(élo lrn"
ju!inodi limbo declivi jam parcem convexam me–
thodo fupra tradira perlicio.
Hujuímodi menifcos valde probo:cmn enim
ílt
diflicilc habere patinas , fen paropfides, majoris
fpha:r:e porciones faltem exaél:as, menifci hoc ha–
benr, ur qu:ecumque paropfidis concaviras poffic
cujufcumque longitudmis telefcopium produrere.
ll"liifü'l!l!!l!!l!!il!l!!!!ll:!l'
!l.fi!l!liltlOO!!!!l!fl'
!l.ll\1.\1!1.!l!!!2~!!!2·~
P R O P O S 1T
¡
O V l.
Problema.
M odvA perfollior e/aborand4 lentü objeéliv.r,.
Quamvis
method~s
elaborand:e lemis objeéti–
v:e fupra tradira, comrnuniter ab anificibus uíur–
petur, nec alía ab arcificibns vulgaribns adhibea–
rur: fatendum tamen cft in longioribus teleícopiis
ur plurimum delicere,five quia tanr::e diametri pa–
ropfides exaéhs perficere , non vulgarem eiligirl
induftri2m,five qui• ipíemcr laboris modus, nullo
modo coercitus, vagus,
&
non przcifus , accuni–
tam in lencibus figuram non poten producere..
Aliam "1Cthodum proponit
R.
Parer Cherub1-
nus Aurelianenlis , in his rnatcriis, eciam prall'ice
bcne veríarns, qu:t non ita
cxaél•~
requirit
p~ti
nam, ícd vulgariter tantum fph:encam, curn 1pfe
labor fph:ericus fir ; ita uc
fe
expermm aíferat,
ut
paropfide plana, & null.o m.odo
c~ncava
,
l~ncetti
ram~n
convexam,majons d1amem pcrfece(lt;q11lii
perfell:ionem habuit plufquam mediocrern.
Farebor ingenuo merhodo communi , me nufl–
quam
poruíff~
lencero
cuj1~s
focus effct
10
pc–
dum, exalbm perficere , hect mercr paropfide
?i
Do1nino Defervicres íph::ericc excavara ,
fumm~
Z Z
z z
ij
qui
r