746346

Liber

'foecmfdi\m omnem lineam fecundum omnem an.

11ulum,

inclinationem excipiat , ncceffarium

enim effer viair. apercam effe m omnem parcem;

nihilque íolidi in cry!hllo reperiri.

Secundo

cry!lallus , aut aliud quodcumquc

corpus diaphanum. irummeris

~onnarct

poris

parres inrer poros mrerceproe d1aphanz non ef–

fenr, arque adeo lumini ad1tum przcludcrcnr, rora

ergo crynallus luminc non perfunde(emr,

lumine tranfmilfo innumera: notarencur inter–

ruptiones, qu:z: cum experienciis repugnenr,dicen–

dum eriam, gratis cales fingí poros.

Tertio,li lumen effet fubnanria,

qua:~

llngnlis

partibus luminoli, emitteretur'

linguhs par–

tibus corporis rel\eélentis , in lingulas medii re–

micrerccur ; in eodcm punél:o medii fe inrerícca–

renr lumina

diverlis partibus prodeuntia' quare

fibi invicem occurrcrent , viamque pra:cluderenr, .

impctum liRcrenr ; fed expeciencia norarum dl:,

probabirur pofl:ea , lumen aliunde atfulgcns,

non impedire, nec denruere aliµd lumen, nec illí

vel minimum obfi!lere.

Quarco,

lumen effer íub!bnria, producererul:

de novo)

luminoío' vcrbi gracia

Cole: pero

autem ex qua materia ralis forma educeremr, ne–

quc enim crearerur , deber amem ex materia qui

lir

apta ad talem formam recipicndam, cur pro–

duél:a tanrum impcmm conciperet, ut iinra mo–

menmm ad tercas perveniac, quod

dicanmr

luminofa ex fua propria fub!lantia , talem flam·

111am emiuere, deberet Col lingulis dicbus im–

minui.

Quinto , quarc femel produéb hzc fub!lantiá

de!lruitur? in quid abit, uc nµllum eius exrct ve–

ftigimn, amoto luminofo?

Sexto incredibile videtur, ur ex folis fubnantia,

tanta copia luminis educi poffit, qua: totum im–

pJeat Univerfum,

nempe condpiamr effe fub.

fiantia.

Septimo

lumen dicatur eíle corpus , concipi

hon porerit quomodo tanta cclerirace

fole ad

nos del\uar' rand.

nellis fixis

fequeretur item

!1ulla aíl:ra in proprio loco fpe_él:ad poffe; nam

mterca dum lux ab ipíis emiffa ad oculos no!lros

dcferrecur , ipfa interea jam ulccrius progreffa

t:ffem. Sexcenta alia,hujufmodi congercre liccrcr

argumenta, quoe indicaffe fufficiar.

Unde merito dicit Arinotcles , quod admit–

ttre

conccdere lumen ab oriente ad occi–

dentcm ranta celeritate ferri,

nos non adver–

t~re

, aut notare

tal~m

moturb ,

fit

magna pe–

tirio.

Secunda fentcntia; qu:i: jam dio antiquata¡

tevixiffe bis temporibufque vifa en, fuir Em–

pedoclis, cui contradicit Arííl:oreles loco cita–

to: Affcrcbat autem lumen cffe tenuiffimam lu–

cidi l\ammulam , maximo impcru evibratam;

ÍIJlcicbacurque non conremnendis argmncncis.

Cuí enim competunr proprierares corporis, illud

e.(íe corpus cenfendum en ; fed lucí competir re–

~eél:i,

refringi , qua: funr peculiares ,

fo.

hus corporis proprierates : ergo corpus en. Mi–

n~rcm

hcrilo negare ¡ioren cum

fpeculis re–

mmi lumen, in medio denÍlori refringí, aut it1

aqu_a, aut in pcrfpiciliis,

rubís opticis cx–

pe~1amur

quotidie. Q!_1od vero hoe proprictates

fdltus fine corporis hoc modo probatur. Qua: ex

fua natura apea funt recipi in fubjéél:o

com–

pcnecrari cum illo, nullam rel\exionem pati pof.

funr ; fed ea qua: non funt co.rp9ra , fed qualica-

Tom,

Ill

457

~t~

fon~z

•

apta funt cotnpencttari cuttl

•U

hee.O ' ImmO ex natura ÍUa CXpClllnt produci

111

u ¡eél:o

compcnetrari cum illo . er o

fubjeét? cxpelli non deben

Hvet dc;ndcgex-"

pene1ma, qu1 ')uzcumque pati rdlexionem <;i–

de1m_1s , ea omnia Cune corpora ; nu\\a alia acci–

de1~t1a

qua:

ver~

con!lct.

acc!d~ntia

e(fe ,

tale

quid patmntur, nerno en1m v1d1r unquarn

frigu~

rcfleél:i, aur calorem niíi in quantum produci–

rur

lumine, am conjungirnr cum hah11bus ca–

lidis, verl: capacibt1s rel\exionis, cum fine corpo–

ra ; nemo humiditatem aur ficcitatem. Neque

fa.

"cit quidquam quod lumen ab eo tamum fob–

jcél:o expellamr quod non ,n iplius capax; qmi:

cnim darnr forma ufpiam ita compofita

nam–

ra , ut nili agens eam in fubjefro aliquo produ.;

cere poffir , eo quod carear difpofitionibus ad

ea1:1 recipicndam conducenribus , necdlicecur ad

eam producendam in alio fobjeélo, jam habcn–

te id totum quod ab agente principali produci–

bile en ) folum hoc haberer lumen ' uhde toe illi

peculiares prerogativa:

exccptiones

regulis

communibus czrerorum agentium. Alia: forma:

id non habcnr,neque enim ex eo quod ignis no11

accendar

lignum libi ex una parte admotum

defeél:u diípofitionum , propcerea facilius ac–

ccndec lignum ex alia parte approxima1um, c¡uod

neque in ca:teris agentibus ufuvcnire animadver–

cimus.

Secundo,

l\exionis legcs e:rdem orimino in

lumine obfe"•ata:, qua: in corporibus, nempe

fimili angulo remittantur, quo in corpora inci–

dunc. Ea:dem diípofitiones requilita: in corpori–

bus reflexivis lmninis , quoe ,in refiexivis aliormn

corporum, nifi quod propter luminis tem1iracem,

parrium cjus exilitatem, cxquifitiores dfe de–

beanr , ira ut non ranrum polirnra fimplex , fed

qua: ad la:vorem pcrveniar,omnemquc 1eípuat af–

peritatcm

requiratur.Ex

quo fequitur non om¡tia

corpora licer den

hujus la:voris

e!fe

capacia,

duriillma magis quam mollia.

Addo vix explicari polfc in alia opinione, quicl

fir

ea perfpicuiras qua: requiricur ad lumen ex–

cipiendum, qua: in hac facilius indicacur. Omir–

ro quod lumen adunarum ignem prodL1car, eun–

dem cum l\amma colorem habcar , fimilem calo–

rem producat ; quantmn nempe patimr eius ca–

ritas. Argumcnra auccln fupra fall:a ira cluunc

iíl:ius fenrentia: authores, ut inter ca:tera alfe–

rant ca rantum corpora lmninis elfc ca pacía, qui

poris uniformibus connam, allt fucill: fonr fecun–

dum minutas

parte~

mobilia ; ita ut propter po·

rornm angufüas in medio denfiori , cardias fera..:

tur lumen ;

hoc modo fatis congrnenrem affe–

runr refrall:ionis rationcm,cujus ne umbram qui–

dem comminifci poffunr. Alii rantam velocitatcm

luminis excuía11t , quod non ur primum Col al1

horizont~

emicat radios incipiac evibtare , ícd

Jam

multo rcmpore , quorum mocus nbn con·

tinuacur nifi in qtiantum ab alío

fuccedenre.l~minein anteriores panes propulfarnr

qui 1g

1 -

tur

r~dius

jam ad confinia horizontis pervene–

rar, dum fol exoritur ad oculum no!lrum perve–

n)t' liccr

fole cmiffus jam foilfc.r

v~is ~nte

~oram.

S¡ifficir ergo ur

novu~ ~r

1ta d1cam 1m_–

pcmm

Cole rnnc

accipi~t

qui 1mpetus per h–

neam reél:ai:n

Cole ali parrem radii quz ?culos

ferir protendirnr in innanti, nam durn fol

1mpel~

lic partem fihi vicinam eamque loco tnover, h:rc

eciam artin¡;it

movet

fe~~~t~n

• onde

¡~(¡~~1