,
De Navigatione,
Gubemaculum acl larns cletorquere, inclinare.
Pilote,
Nauclerus;via: clull:or,
Braye1Caliga:,corium ell: vel tela ce1a obdull:a,
Plage,
ora vadofa.
quá majoris mali pes involvimr.
Poi118er 1tne carte
,
punél:um invenfre ad quod
Cale, fondJ de cale
Carina.
pervenit navis.
e
a/er
Demittere, dicitur de homine qui in ma-
llilOO!m®llill!ll·N!NlW!lllllilillllllllllill'llllli·llllOOllllOO®
re demitcitur.
Cape, meccre
l
la cape..
Ell: velum pra:cipuu1_n
ira obliquare ,
ut
venrum
in
nullam partem cxc1-
piac, temone vento obfccundanre;
Chiottrtne.
Captivi Remiges.
Faire chappelle.
Q!Joties adverlis velis occurrit'
venms, navis circumvolvitur ur eum excipiar.
Collier de l'ejlé.
Torquis cranfverfalis.
Cottrjie.
In
criremi, itera puppi ad pcoram, ín–
ter rcmigum cranll:ra. Ex quo defumplic nomen,
tonnencu\n bellicum pra:cipuum' quod is
lit
ejus
locu
s.
Dalor
,
Canalis ad ducendam aquam amhliis
hauriendam.
~,,11crgher
les voiler,
vela antennis apeare,.
Eq11ipagr,
Nautica turba.
'
Epicerime
co~de,
alceri anneél:ere.
Efaore,
Pra:ruprnm litms.
Ejlocard,
lignum quo funes malum firmantes,
feu Ícala: annell:umur.
·
Efcubieri
,foramina per qua: traníeum rudcmes.
Efc1ceil1,
Scopuli.
Ejlime.
ldneris confed:i :rll:imatio.
Eftrope,
011
herfe de poulie
,
ell: funis quo con-
tinemr Trochlea.
Fa/aife,
pra:celíum & prominens lircus.
Eerfe.
Tela. Hoc velum tot telis conll:at.
FoiJ1e,
tridens pifcatorius.
Ymt
fraw, ilfe rafra1fchift,
val idus, invalcfcit
Gabord1,planchedu bordage.
Afferes quibus
te-
guntur cofta: exrerius, interiores vero dicunmr
ftrrages.
GMdtJ
Cull:odes, dua: !leila: in cynofura,
G¡¡inder,
in alcum evehcre.
H arpons
,íunt inll:rumenta ferrea acie iníl:rnll:a,
anrennis adjunll:a ad pra:Ícindendos holl:ilium na–
vium funes.
Havre.
Portus,
Havre de barre
portus quem
nonnili cum a:ll:u maris fubire polfunr naves,
H
ouage,
navis vell:igium in mari.
Ho11rdy liffe de Ho11rdy,
ulcima trabs versus
puppin.
Hmer
Decuffare amennas, carumque extremi-
'
taces laceribus annell:ere, ad declinandum venti
impetum.
Largue, Alarg11er.
Recedere
a
navigio.
LigntJ,
Funiculus bolidi dell:111acus.
Ejlre a11 lof,
venrum alteri navi pra:ripere.
Lovier
,
navigare pcr anfraéh1s.
Lxmiere ,
canalis quo aqua ad Íentipam de-
currir.
Maiflre
a'.Acht.
Faber lig11;1rius.
Moiiiller,
anchoras mitterc.
Nochtr
Nauclcrus, vclis imperans.
Offec,
Sentina.
Orfer aller
a
orfe,
obliquo vento navigare.
Pagu de v11iJTea11, morif!i.
Ephrebi.
Palans.
Funes tranfveríali annexi , ad attollcn–
da pondera.
Panne mettre
a
Panne,
navim inclinare,ad ob–
ftmendas aqua: vías.
Pavillon baiffer le pavillon,
vexillum demir–
tcre.
Pavier Pave{¡tde.
Scura, feu lanea lorica, qua:
navis
&
carchefiorum latera cegic,
P R O P O S 1 T l O
l.
Problema.
De n11vi11m me11fi1ra,
&
magni111dine.
Prima & communis navium menínra apud
Et1•
rnpa:os ell: dolium concinens pedcs cubicos
Pa~
nlieníes
28.
& pendens bis mille libras. Holland1
aliam menfuram uforpanr ,quam
veheJ
nominanr,
duodecim doliis a:qualem. Ad hanc menfuram
navium magnicudinem ex1gim11sd1cimufque com–
munitcr navim
cffe
ducemorum , ant
uecenco–
ru~
doliorum
,
quod quomodo intclligendum
lir m
h~c
propolirione aperio. Snppono ex hy–
~roll:anca
corpus levius aqua,
ita immergi , ucrn
~a
locum occupet aqu:z: libi a:quiponderamis.Si
entm loco navigii roca 1lla cavicas aqua implea–
tu~,
ha:c erir in a:quiltbrio cum rdiqua , ill:z:
emm aqu:z: fum in a:quilibrio , quarum eadem ell:
horizoncalis fuperficies. Sed navis ejuídem eíl:
v~nucis
cum aqua libi a:quipondcrame,cum gra–
v1tas , & virrns idem linc. Navis igimr qua: in
aqu~ occu~a_r l~Cltm,
aqua: fibi a:quiponderantis,
ern
1~
a:qu1!tbno cum reliqua , nec ulterius eam
porcm anollere.
Illa igitur navis
1
oo dolio¡um , qua: pra:rer lo–
cmn que.m vacua occupabac in aqua,locum adhuc
100
dohor_um, capacem (tbi vendicat, quod ídem
en ac
(j
d1ceretur cui imponi porell: pondus
100
doliis a:quale.
Ur aucem ad praxin veniamus , aliqua regula
ege'.nus ad
~ctermtnandam
longitudinem, & lati–
tudtnem nav1s
100
doliorum.~1od
m pra:ll:emus,
notandum ell: navim immcrgi non debere ad
fo–
premum ufque tabulatium, tune enim qualtbet vi
ingruentis venri mergeremr omnino. Conimuni–
ter igirur navis rcnia fua: concavicatis puce de–
ber emergqe, folaque dimidia pars concavicatis
ejus oneri tribuirnr.
Quarc
ti
longicudinem navigii per mediam
aliquam latitudinem mulciplices
&
produll:um
per alcirndinem , habcbis cornm e¡us concavita–
rem,cujus
femiffis,(i
dividamr per
18.
habcbis
numermn
doliorum.Sivero rotius navigii,& one–
ris impolici pondus dclideras, metirc locmn quem
in
aqua occupat mulciplicarn longirndine , per
mediam latitudinem; & ircrum mulriplicato pro–
dull:o pcr alcimdinem , arque ira habcbis nume–
rum pedum cubicornm; pes atttcm cubicus aqn:i:
libras
61
.¡.
pendir. Duo trientes hujus pondens,
oneri tribuuntur.
T.ercio determinabis quanmm navis magis
immergamr aqua: dulci, quam faifa: , fopponen–
do aquam falfam gr2viorem effe dulci, fexagdi–
ma Íexta parte. Si figura navigii regularis forcr,
fexagefima parte plus in aqua dulci, qtrnm in
fai–
fa
deícender. Jrregularitas ligurz d fficiliorem
opcracionem reddet, cum
lit
ad pedes cubicos
revocanda.
Quarco.Certum ell: eo naves
a
procellis minus
concuci , quo earum pondusfucrit majus, Mulca
tamcn Ítmt ob(ervanda. Si cnim onus fuerit ma–
teri:z: levioris , qua: coníequenrer foperiora na–
vigii loca occupec, pondus vcntis non reliflet;
fcd potius navim in eam parrcm inclinabic, in
qua