2.02
A
mphitheatru111
Mifericoí-ai~.
fuperius allata. monltrarunt , quod etiam eíl:
aliorum Patrum locutione probatum. Et gan–
deo quidem clariíllmum Ecclefi;;e lumen Diuum
/\ 1guíl:inum pro veritate hac, gua! fommiell: in
Carholica religione mome
nti , fuo non deeffe
fuffragio, qu od erar plane incredib.le , eti
arnfi
Diuns Thomas,vr ex ipfo vidimus
num.
14
5.af–ferat eum non potuilfe Empyreum , ficm nunc
ponitur
a
modernis. Quod
quid~m
congruam
h:ibere expoíirionem iJOtefr; non inqu:im ica po·
lir111i 'quia
a
recenrioribus illius ell: conditio
D Auguíl.
exqu.ílitius declarara. Defc.:rniunt :iurem pro eo–
dem gure
citaro cap.
34. fcribit in hunc modum:
r
Quanto magis ergo potell: hanc vitam etiam
íim · ille Abraha: paradifus dici porell:, vbi iam
nu~la
tentatio, vbi tanta requies poll: omnes do–
lores vitx buíus
.<
Neque enim & ibi lux non
eíl: pr0pria quxdam
&
fui
generis & profeél:b
magna &c. ,
~inum
Abrah<e' pro regione Bearo–
rum vfmp:ir, quam & Eccldia fidelibus defun–
él:is exootar, dum orat.
Inflnum
~brah<f.
Angc-
Sinus
Abra
li
deduc~nt
te.
Huic loco propriam effe lucem
ha:
idem
d
icet, quod de mtllo :ilio c;elo dici
poteffi,ct~m
omnes fint propria fine luce creati, vt ex Scrip–
tura corifiar, qure creli luminaria guarro die
creara rradir; & lux
crer.ra in primo nulli pro–
pria fuir: quod
íi
folis illa,vt volunr plures,c;eli
proreéto fine illa creari, & poíl: renebras C'ifdem
affufa , vr ex opere primí diei
di:
fatis perfpi–
cuum. Licer aurem videarur de finn loqui, iJt
qno anriquorum iuíl:ornm anirnre ante Chrilli
mortero qniefcebaru, qui Er!;!pyreum non fuir ;
eius ramen d·oéhina ad
B~ornm
gloriam eíl:
•
abfque dubio trahenda , cuius prreludium ali–
quod in Abrahamo, & Lazaro paupere-exhibi–
tum ell:; vt diuiti ínter inferni
torm~nra
quam
effet iuíl:orum fors fortunata parhet. Non ergo
in Empyreo illi , fed ad inflar regnanrium auaro
epuloni, & in foblimi fede quiefcentium, víi
funr, vr confpelh1 gloria! acerbius ille pietatis
refuga torquerernr.
~od
aurem Diuus Augu–
fl:inus
non de fubrerraneo loquatur finu mani–
feíl:nm eíl: ex illiusdifcurfu ,& quia finum Abra–
hre eumdem
elfe
ac paradifom, ad quem raprus
dl:
Dinus Paulus, non obfcnre indicar, locmn
vtrumque componcns, quod ei, cuí libuerit le-
P.Cornel;us
giffe, coníl:abit.
Et
quia Diui Iuliani mentionem
Iulianum
fnimus , non prreternmdum a Parre Cornc.:lio
~pud
Thco-
in cirarum locum
1.
Cor.
1
2.
'Ir.
2.
vri
a
Theo·
phylaélum
phylaél:o pro Empyrei verirate allegarnm his
1100
bene
vidctur
al-
verbis introduci. [ Primum crelum eíl: fidereum,
legare.
fccundnm Chryíl:allinum, tertium Empyreum.
Vel
potius, c.elum pr)rnum
di:
acreum, fecun–
dum íiderenm , tertium Empyreum. Ita Theo–
phylaél:us, lnliamts Pomerius apud Theophila–
él:um.
J
Irnprimis qnod Diuus lulianus auél:or
Prognofl:ici, vbi
~
tribus agit crelis , etiam Po–
~nerius
dici poílit tradit C:ardinalis Bellarminus
in luliano Tolerano. Deinde ciraro loco verba
Di
ni
Augufbni tantuin adducit, a hobi_s fupe–
rius propofita, pr;emittens breuem trium crelo–
rum declarationem, fine Empyrei compellatio–
ne. Pra:terea apud Theophylaél:um Iuliani men–
tio nulla,nec folent
G~xci
ira Larinorum memi–
niffe. T andem verba Theophylaél:i hrec font:
Thcophy.
[
T ertium autem ca:lum fic inreljigas licet.-Scri–
Jatlus.
ptnra acrern vocat cxlum, vt
vo~cres
ca:li
Pfal.
8. '/.'.
9.
&
ros c;eli Genef.
2
7.
i1.
i.3.
En illud
vnum ca:lum. Nouit eadem ca:lum
etTc
firma–
menrum,Genef.1.
'/.'.8.
En ca:lum vt huc fecun–
dum : vocaujc enim firmamrntum, ca:lum.
Per.
fpeél:um et'.iam haber principio creatum cum
cerra ca:lum.Ecce rerot:ium ca:lum.] H;ec ille qu;r
pro Empyreo ca:lo Pater Conielius fatis perfpi –
cua iudicauit, & merito
,
quia qua: de rerrio
dicnntur orelo , ad aliud nequeunt conuenienter
applicari. Et de grauium aC antiquornm ícrip–
torurn anr:>ritatibus iíl:a fint fatis, quormn
ag–
men fplendidum enumerofnm induxi, vr appa.
reat non ab vno aur altero veriratem hanc in
Theulogiam , arqnarillius prrecipua dogmara ,
fuiffe aduocatam , fed magno illarn
~él:oriratis
fulcam prrefidio a Theologia: principibus recep-
t:im , & cum
omnimo~a:
certitudinis gloria
r.
Siiarez.
propagatam. Vnde
P.
Suarez traét. de opere fex
dierum lib. 1. cap.
4{
ilbm effe ait in Ecclefia
receptam , & omnin&icertam.
1
5
o .
Si
autem oculos ad auél:ores
a
nobis
Empyreí
adduél:os reuocemus, illud
~pud
eos occúrret,
cr~atio .
p1í-
omnes fer'
prrefarum dogma prirnis Scripru-
mis Scrbiptu-
r
.
.
1
.
. .
.
D
rz vc1
1s
rre
1acra:
1,
mmxos:·
n prmetpto creauttt
em
ddignara.
c<f.lum
&
ter·
rin.
fonél:is his qua: circa opus fe-
cundi diei fequunttl(r:
Fiat firmamenmm 0-·voca-
uit firmamentum
,
c<f.htm
Y, .
7
&
8.
ex quibus ali-
GeneGs
1.v.
qui omnino perfpicuum reputant ca:lum cum
i.
7·
8<
s.
cerra creamm primo ,
~einde
fecundo die
ca:lum aliud efformamm , qnod firmamentum
diél:um cíl:.
Et
certe quidquid aliud dicarur,
non Gne violc:nria aliqua textus diuini coníl:i<:e-
rit, qua: fugienda maxime , & rnnc prrefertim ,.
cum ad illam nihil eft quod interpretern poffit
adegiffe. Cum ergo prim¡¡. die· crearnm ca:lum
lit,
& firmamentum poll:ea, íl:arim vero íirnilli-
mum apparet crelnm illud elfe omnium nobilif-
fomnn, & Bearorum fedem : gnorum primum
alritudo declarar,
&
excellens fupra reliquos,..
magnirndo: poíl:erius autem quia Beatis Angelis
in mnndi exordio creatis domicilium aliquod
oorum perfeél:ione <lignum eíl: aíllgnandum ,
ne
nullibi íinr, aut minus decora ipfis fc:des tribua-
tur.
~is
autem illam obfcuram credar
?
Sic
ergc lucida de qua illi congaudent, vt gauifa
poíl: medmn Beata Agnes, dicens: [ Congaude-
te mecurn ,
&
congrarulamini • quia cum his
omnibus lucidas fedes accepi.
J
Et fenrum hunc
1Verba fcriptura: prre fe ferre manifdl:e docuit
Beatus Perms difpurans contra Simonem
Ma-
•
gum, q
1
1em íic [Qquentem inducir Diuus Cle-
Clem.Rorn.
mens Romanus
lib.
i.
recognitiomtrn.
[
Quod fi
de his.qua: cerris finibus concluduntnr ,inrelli-
Jd D.Perri
gere non poteíl:; multo rninus de his, qn:r fine
lirm~t
au–
fine funt, neque fcire aliquid poteris, neqne
llom<JS.
difccre. Ad hrec Simon : Melins, air, mihi vidc:-
tur fimpliciter credere, quia Deus
eíl:,
t!c
quia
folum iíl:.ud ,quod videmus,lit ca:lum in vniuer·
fo
mundo: & Petrus : non ira, inqurt, fed vnum
quidem confireri conuenir Deum , qui vere eíl:.
~los
:iutem effe, qui ab eo faél:i funt , ficut &
lex dicir: qnorum vnum cxlum
fü
fuperins,
qno continetur eriam vifibile firmamenrum
1 ,
il-
lud eífe perpetuum & rerernum, cum his qui
habitant ibi. Iíl:ud aurem viíibile in confumma-
tione fieculi refoluen4bm effe, & traníire, vr il-
lud
c~lnm,
quod eíl:
1
1'.ntíquius,& excelíius, poíl:
iudid.umfanél:i~ ~dignis
appareat.
J
Sic Diuus
Perrus,fnprern:YÍ'heologonun fmnmiras,qui ad
affertionem talem non aliud fundamentum íl:a-
tuit, quam texrus diuini verba dum de crearione
ca::li in die primo lnquitur , & poíl: modum
fir-
mamenri narrar formartionem.Vbi valde leuis eíl:
Stenchi éonieél:urjl, qui
in
fi-ea
Cofmopttia ;n
Gt:·
Sreuchus.
nc.fam
lic
ait; [ Cxlum, quod dicunt primo
elfc:
creatum