746343

Pfal.

88.

Parsl.

VerCIII. Difcurfus

II.

201

quia iuxta ip(um aqure fuper crelos ah Scriptu"

ra, celebratre , Angeli fuht, ve in eodem libro

diligc:ns lcélor , porerit ,

libuerit, inuenire.

lullinu'

Diuus lulbnus Martyr

libro qu.tjfiom1m, qu-tft.6 3.

Mmyc.

fic ait: [ Diximus fupra folitam

eífe

primam

fcripturam vocare crelos, aut eos , qui perfe &

effentia, creli funt veluti pritnt1m crelum, &

fir–

mamentum, aut acris fpatia , vt dicat ccelos fo-

18 v.G.

lis tabernaculum p0fuit. Pfal.

S. ] Sic ille pri–

mum e

m per dfentiam docens elfc: tale ,

fnpra firmamentum ; quod

eífe

aliud prceter

Empyreum nequir,íi rem velimus iuilis lancibus

Orígenes.

ponderar~.

Orígenes

H omil.

I .

Gcu ftm

íic ait:

Cum iaro anrca Deus

cilfc:r crelum, nunc fir–

mamcntt1m facir:fecit e · m c:rlum prius,dec¡uo

dicit: Crelum mihi fedes

~ll.

Ifaire

6.v. r .]Hrec

ille, qure funt

fane

clariffona. Diuus Ioannes

D. DJmalc.

Damafcenus

lib. i..jidei cap. 6.

ita fcribit • [Di–

cimus in totius mundi gc:nerafr •

creli

faélu~

ram nos intclligere eam fphrerat'>\r.i aro quidam

fopienrum , qui non

nofhis funt, inft:ella–

rem appellanr, ea, qua:: Mofeos dogmata funt,

fua dficienres. Oeinde & firmamentum vocauit

Deus crelum,quod · medio aquarum fieri pnr–

cepit ürdinans ipfum difpicere medietaté agua:,

qure fuper firmamento ell, cuius natu(am Diuus

Baíilius tenuem dixit elfe. ] Sic ille, qui dum

Diui Baíilij doll:rinaro pro inllellari,id eíl: íl:ellis

carente crelo commendat_, de Empyreo apene

loquirur , de quo illc: c:fr manifefie locucus, vt

~iuus

Thomas agnouit,

qu-tf illa 66. art. 3.

Sapientes aucem illi, qui ex nollris non funt,

non alij quam Plato,

alfeclre funt accipiendi,

0 Th

de quibus diximus

num.

148.

Alicer c:xponit D.

omas. Thomas inftellare c:dum. r.

art.

11d

Sed de Empyreo intelligendum docet D. Do-

Iunilius.

nauenr.

difl.

art.

qu-tjf.

Iunilius

Epifcopus Africanus grauis & anriqnus fcriptor

Hexamero

Ítc ait:

Vt quid enim hrec de ter4

ra prretermilfo c:rlo intulit

(

fcilicet, Terra

autem erar inanis,

vacua.

i. )

niíi quia de

cado nil tale intelligi voluit. Ipfum autem eíl:

ca:lum foperius , quod ah omni huius mund.i

volubili llarn fecretum,dininz gloda: prrefenria

tnanc:t femper quietum. Nam de nofiro ca:lo, in

quo poíica funt luminaria lrnic faculo necelfa–

ria, in fequentibus fcriptura, quo modo, vel

quando íic faélum, declarar.] Hrec ille nullo in–

digencia commenrario, fua enim fe luce mani-

Hugo Vi-

fefianr. Hugo Viélorinus, qui & ipfe folec ho–

llormus.

no1;fice

Dino Thoma cirari ,

in fententiú tralt,

c,:,p.

1 .

.lic ait

[ Nec appellamus h'ic crelum

firmamentum, quod fecunda die faél:um eíl:,fed

ca:lum fplendidum, quod dicimr Empyrc:um,id

eíl:, fplendidum ,

uod íl:atim faél:um , Angelis

eíl: replerum, illam fcilicet fuperiorem partem,

vfqne ad quam Machina illa elemcntorum ad-

Throdorec

huc indifiinéta porrigebatur. ' Sic ille. Theodo–

rerus

qtt-tft.

1 1.

Ger.eftm

{ic fcribit : [ Oporte–

hat enim ex temporis racione,

ipfo creationis

modo, ca:lorum diuerfoatem nolfe,

vnum lu–

ce prius, alterum vero poíl: lucem : & illud

quidem non ex aligua alía materia, hoc autem

· ex aquis creatum e!fe. Hcec Theodoretus, qua:

pro Empyreo ca:lo,quivis enim hac in caufa ca-

Anfdruus.

l~gans,

nimis aperra iudicabit. Diuus Anfelrnus

lib.

de imagine mundi,cap.

28.

Hrec babee: [Su–

pra firmamentum funt aqua: infiar nebulre fuf–

penfo:,qua: crelum in circuitu.ambire rraduntar,

vnde & .aquenm crelum dicir11r fnpra quod eíl:

fpiricuale c:dum hominibus incognituro. vbi e{\;

habiratio

ngelorum per nouem Ordines difpod

Íltorum. In hoc eíl: paradifus paradiforum, in

quo recipiumur anima: Sanélorum. Hoc dlcre...

lum quod in priRcipio legitur cum cerra crea–

tum. Huic longe fupereminere dicitur ca::–

lum (:a:lontm ,

in quo habitar Rex creloJ

mm. ] Sic ille qui euidentiffime. pre vericate

loquitur in Theologia

Eccleíia recepta, ve

ca:lum íit fublime,

conditionis ab aliis valde

diuerfre, vnde

fpirituale ab illo dicitur. Sed

illnd viderur parum verofimile, quOd fJpra il-

Supra Err¡;:

lud, vbi Beatotum confiituit fedem , aliud pro

oyrcum clfe

Dei habítatione videatur affinnare. At illnd

Gzlú

ali~d

•

commodam habere expoíicionem poteíl:, ft ere-

quo~_odo

lum creli, non crelum aliud prorfus diucrfum in-

dn:~.

z~n

ducat, fed emfdem creli partero fuperiorem , in

qua Chrilli thronns íic,

Dei pra:cipua fedes

cenfeamr. Alias regia illa fplendillima eo care-

ret ornamento, quod in 1llis loletelfe pr<t!cipuú,

curialium, inquam ,

minillroru11¡, ac ciuium

multitudine, quod eíl: contra Scriptura:, varia

tefiimonia, in quibus Angelos

Deo

aíliíl: re ma–

nifefiiffime continecvr. Et dum fapiemiffimus

hic Pacer fpirimale ca::lum vocat,

fupra reli-

quos eleuacum : ac paradifnm paradiforum ag-

nofcit , abfque dubio Diui Auguíl:ini veftigia

premir, cuius verba magis ex profelfo, ill1us

fupprelfu nomine, fuis in Diuum Paulum com-

ttmentariis , inferuit , circa illud

Corinth.

1 2.

"/í.

1. vbi Apoíl:olus

in tertium crelum rapcum

1 •

Cor.u.;

dicit:

Raptum

huiufmodi

vfque

tertilim

c1d111n.

•

Sunr autetn de

ft.

pta illa

ex lib.

11.

de Genefi

litteram

cap.

vbi íic inquit: [ Si ergo re-

lum primutn reéle accipimus hoc omne corpo-

D. Aug

reum generali nomine, quidquid eíl: fuper aquas

& terram: fecundum autem in íimilitudine cor–

porali, quod lpiritu cernitur , íicut illud , vnde

animalibos plenus in

eclla.li

Perro difcus ille

{

ubmilfus ejl.

(

Alta

it.

I 1.

)

tertium vero

quod mente concipitur, ita fecreta

rer.nora,

& omnino abrepta

feníibus carnis arque mun-

data , vt ea qure in illo erelo funr, & ipfam Dei

fubfl:amiam,Verbúmque Deum, per quod faéta

funr omnia, in charitate Spiricus Sanéli ineffa–

biliter valeat videre & audire, non incongruen-

ter arbitramui: & illuc elfe Apoíl:olum raptum,

& ibi fortaffis

c:lfe

paradifum omnibus melio–

rc:m,& íi dici oportet, paradifum paradiforum.]

Ha:c ille, qua: vt diximus, Diuus Anfelmus ex-

frripfo,& etiam Diuus lulianus Archiepifcopus

D.Iulianui~

T oletanus in opere prognoíl:ico lib.

149.

Cum ergo ex illis Diuus Anfdmus ter-

tium crelum non aliud qttaro Empyreum videa-

tur agnofcere , fit inde in eadem fonrenti:i elfe

Diuum Augufünum , cuius mcmem

addnétis

verbis non eíl: operofum

d~oníl:rare.

Sratuit

ille fpiritualern regio9em, feu paradifum para–

diforum, vbi Deitatis frnitione felices perbean–

tur.Quod ca:lú

~ecundo

fecernit

pla~~e

carpo-

Qyomodo

reo,Gc~u

hoc_a? aereo: ergo Empyreu mrelligit:

illnd

(pin–

hoc enun fpmcuale quodam modo eíl: ob fum-

rualc dica–

mam illius perfeélionem , íicut corpora poíl: ur.

refurreélionem fpiritualia fnrura dic1t Apofto-

i.Corimh.

lus.

Corint.

44.

Semilltmtr

corpUJ ani-

d.;i.:O~a!

malc,fi1rget cor

JPirituale.

Oh quam propor-

cionem affirm Oiuus Thomas

qud!jf. 66.

cu11ta.

art.

3. oportuilfe crelum·Empyreum in exordio

mundi creari; [ Expeétamr cnim, inqnir, in

fu-

tura remnnerarione duplex gloria.

Et cerera

qua:

§.

refernamus. Spiriruale eriarn

ca:l~111:1

I>iuo Anfclmo vocatum Empyreum verba ilhus

fnperius