746343

Pfal.

88.

Pars l.

erfus III. Difcurfus 11.

199

Atque his controuerterit nemo, non is faltetn

qui fuper ca:leftem lucem inter bonorum pro–

miíliones expeétat.

Sic ille, qui lucem hanc

fuperc:eleft:em non

fubieéto rernotam, fed

C<é–

propri~m

fup:emo declarat íl:atim, dum creli

fubiicit etfeétionem.[Crelum igitur faétum cum _

· Jdem.

effet Dei fane imperio, fuóque

qn~qua

verst'im

ambitn expalfum , vt

Cure

complexu circnmfe–

renciz qu:e excepturum

erat , quaíi inceriore

quod:111"inu circumpleéteretur , ea & contine–

ret, corpus continuum obtinens, ab externífque

íufficiens interna feiungere ) comprehenfum

locnm necelTario carentem lumine reddidit,

renebrífque externo inttXciffo fplendore, & in–

tercepto obfcurauit. ] h.l!c Doétor fapientiffi–

mus, quibus manifeíl:e altiílimum illud cadum

IJcm.

fplendore notabili declarauit.

~¡

homil. etiam

circa illud Gene(

il.

firmamenrum

Gcn.

6 ·

in medio aquarum.

fic habet :

il1orum ri–

profequenda ratio eíl: qua có.vcndunt neuci–

quam polfe in rerum natura confütere c:elos

duos. Nos contra, de duobus tantt'im abeíl: vt

quifquam

addubite~us,

vt & tertium inquira–

mus, cuius contemplatione dignus eíl: habitus

admirabilis Paulus (

2..

Cor.

1 2.

2.)

infe–

rius: Diétum el1

nonnullis noíl:ris maioribus,

non effe fecundi czli hunc ortum ,-fed explana–

tionem quandam prioris: propterea quod illic

Scriptura czli , ac terrz creationcm in fumma

quidem tradidit: hic vero modum , quo íingu–

la faé\:a funt, exaétius explicet. Nos autem di–

cimus cum nomen diuerfum , officiúmque pe–

culiare creli fecundi traditum

Jir,

aliud hoc prz–

ter id

elfe.

Sic ille. !raque Magni Bafilij fen–

tentia fatis perfpicua efi.ln horum ergo trium

grauium teíl:ium ore íl:at de Empyreo cerio ver–

bum iuxta Diuum Thomam , propter quorum

auél:oritacem efi. illud communi Theologorum

adfeníione receprum.

Sed pace Doé\:oris fanéH h:i.bet ha:c

veriras maius ab antiquorum Parrum auétori–

Diuus Cle-

tate pra:íidium. Nam ,imprimís Diuus Clemens

111cns Rom.

Romanus Sané\:i Petri difcipt¡lus,& glorioíiíli–

mus Manyr, ac Pomifex , íic fcribit

in epift.

dm·era/1:

[

In principio fecit Deus ca:lum & rer–

ram, terra autem erat inuiíibilis,

incompofi–

ta, & tenebca: eranrfuper fuciem abyíli,& Spi-

Gen.1. v 1.

ritus Dei erat fuper aquas

(

Genef.1.

'/!

.1 .&

1.)

i.,

Qui Spirirus Dei iulfu qnafi ipfa manus condi–

toris, luccm feparauit

ten.;-bris) & poíl: illud

inuiíi

~ile

c:elum iíl:ud viíibile produxit,vt fupe–

riora q uidem habitaculum faceret Angelis, in–

feriora vero hominibus. Sic ille, fatis dilucide

ex Diui Petri Magifi.erio, & Scriptura: non ob·

fcuris indiciis,íl:arnens, quam hauferat poGtio-

nem. Sunt autem pra:dié\:is confona qu:c tradit

ex ore Diui Petri

lib.

recognitionum

qure dabi–

mus

mtm.

Diuus eciam Anacletus Empyrei

ca:li fub exprelfwne nominis luculentam intulit

memionem ve vidimus numero pra:ccdenti. Vbi

erit forfa9 qui Diui Thomz auétoritate fufful–

tus, fanéH Pomificis auétoricatem perg:tt infir-

D.Thomas.

mare. Sic enim fcribit.

I .

art.3. in.cor-

pore.

[

Sciendum eíl: autem, quod Auguíl:rnus

o. de Ciuirarc Dei

( cap.

9 .

17)

dicir quOd

Porphyrius difcernebat

Oa:monibus Angelos,

Vt acrea loca cffc Da:monum ) retherca vero vel

Empyrea , diceret Angelornm. Sed Porphyrius

ranquam Platonicus Cfelum

~um

fydereum,

jgneum effe exiíl:imabat, & ideo Empyreum

nominabat,

a:rhcrenm, fecundum quod no-

men :etheris fumitur

lnflatntnationé'

& non

fecundum quod fumitur

ve-locitate moms) vr

Arifloceles dicit

(

lib. r. Mereor. cap.

Czlo textu

1 2.)

Quod pro tanto dié\:um

fir,

aliqttis opinetur Augufüílimtím czlum Etnpy-

t~lll~

profuilfe, Gcur nnnc ponirur

modernis.]

Sic 1lle. Iúxta qu<r: locutum Diuum Anacletul11

Pro

D.Aoa–

polfet aliquis affirmare,communem m0d11m lo-

c.lcci

loc~-

d .

noacd~rcn•

que_n

ecutum_. ed hoc nums audaé\:er d1étum

lio.

arburor dum Ditms Anaclerus, vt

Plato~icus

& non vt .\ poíl:olorum difcipulus l.ocutus affe-

ritur.Eíl: quidem certum fublimius reliquis ex..

frare ca:lum, quod

íit

domicilium Beacorum,

il•

lud etiam Empyreum ob fplendorem ctmue–

nientiílime vocitacum, qnod nomen non efi. in

vfu Carholicorum nouum , fed Íatis anriquum.

Cum ergo D,iuum Anacletum de czlo quod re-

gio Dei íit,& fortunatorum gloriofa fede5 , fub

Empyrei nomine loquenrem h;¡beamns;non om-

nino iuxta Thcologicum fenfum, fecl iuxra Pla–

tonicorum ineptias locutum affirmemus

Non

equidem a Rabano, aut Strabo nomen Empyrei

confiétum, <}\lo vfi illi íine nouitatis inuidia,fecl

ab antiquitate deduétum reuerenter acceperunt.

Illud etgo in Dino Anacleco fecundilm fpecia-

lem íignificationem libenrer ampleé\:amur. Et

licer inxta Platonem affernmus locurum , Plato

hac in re veritatem introfpexit, ab Scriprura

~uidem

edoél:us , cuius verba ex principio Ge–

nefeos tranfcribir in decimo libro de legibus ,

illud

adleg~ns

obferuat anriquiílimus Cle-

mens Alexandrint;;

lib.

flromatum

vbi inter

Clemehs_ ,

alia íic illum loquentem madncit: ; Vnum qui-

Alcxaodun.

dem mundum nouit Barbara Philofophia ,

qui

_percipitu~

intelligenria, alterum vero

fe~filen::

Placo Em·

11lum q-i.udem Archecypum , hunc vero 1mag1-

;>yrci

alfer··

nem eius qm exemplar dicitur:Frillum quidem

ror

ex Scd–

attribuitvnitati, vr quidem perciptatur intelli-

pcuca.

gentia: hunc vero' nempe fonfilem, fenario.

Coniugil'lm c:nim apud Pythagora:os vocatur

fenarius,vrqui

genitalis nun erus. Et in vni-

tate quidem coníl:iruit ca:lum afpeé\:abile,

terram fané\:am,

lucem, qua! percipirur in–

telligentia.

principio enün , inqnit, creauic

Deus czlum, & cerram, cerra antem erar im1i-

Gbilis. Deinde fubiungit: Dixit Deus.! Fiar lux,

faé\:a eíl: lux. In ortu autem mundi feníilis

crelum fabricatur folidum

(

quod eíl: autem

fo-

lidum eíl: feníile}& terram afpeél:abilem,& lu-

cero quz viderur. An non tibi hic videtur Plato

&c.

Sic ille , Platonem adducens vti verfraris

hac in parte nohilem alfertorem, qui prrerer cre-

lum afpeé\:abile, aliud indicatum ab Scriptura

difpexir excellentius, fublimius, purius, fupra

morralium oculorum captum , quod cerra fan-

é\:a

veniat merito compelland

Et barbaram

quidem Philofophiam vocauir Gra:corum mo-

re,qua:: illis habehatur externa: dumque cc:rram

v0cauir f:·métam , immobile ef\: non ohfcure re-

íl:atus Q9.i.dquid autem de Platone Gr,illud e

przfonti plus

facit,

Clementem anriquirate,

fa-

pient

ia, & fané

\:irace

venera~ilem,

caufa:: prre-

fenti

clarHf.me

foffragari. Sed pergamus Patro-

nos alios conquirenres.

46.

Dinurn Baíilium Empyrei ca!li c::flem

apercum cogn cir Diuus Thoma , vnde & Di–

uum Ambroíimn in eadem caufo patronnm fa–

teatur neceffe eíl:, qni in Hexamero Diuum Ba–

íilium nrntato fi.ylo imirarus efl,

ea quz ille

Grzce, hic Latini fermonis elegancia vcnuíl:a–

uic. Audiamus ergo illum

lib.

cap.8.

vbi expo-

nens