489 / 1108
D. P AV LI C 0 M M E
NT~
Contrd
lud£o>
fimul
dtfJiGentiles,de iniufto
eorlmi
iudicio,e't}'
quomoa,;
iudicandi
jtnt
4
Deo,atq;
de illorum pertinacia,
cap.
xr.
P
Ropter
quod
inexcufabilis
cs,o
homo,omnis qui
iudicas.) Poflquam
proba.:» ·
uic
Gentiles non dfe
iufl:iciam
confequutos per ipfam duntaxat
ucritatis
co.–
gnitionem,qua
in
primis
gloriabantur,neq; uenia dignos effe
oftendit,
neq;
hi
dfOS
affequutos effe
iufiiciam
ex
priuilegijs multis gratia diuina
fufceptis,qui...
bus infotenter extollere fe
folebant.Quo quidem
efficicur,ur
utrifq; necdfaria Gt
ad
fa...
lutem
graci~
Euangelkre uirtus.Primo iglcur difputat,
Iud~os
perfcdioncm
iufliti::r:
non adeptos ex lege,deinde
nee
ex genere,tertio nee ex ipfa circumcifione.
Principio
no
bis
conuderandum,quemadmodum
Iud~i
pa ricer atcp Gentiles Chrifiiani iam
fadi»
adhuc de
priori uita
infolenter
fe:
inu~cem
iudicabant.Iud<:ci
enim
Gencilibus
frequ~n...
rer
obijdebant,eos
abfcp
Dei
lege uixiffe
quaf1
prophanos,atcp
Idotis imruolafTe. Gen...
tiles contra
Iud~is
quotidie
obiedabant,illos acceptam
a
Deo Iegem
minime
feruafTe,
ingratosep
diuinis
priuilegijs extiti!fe.
Primo
itaquc
Paulus
de iudido minus
redo
utrofq; condemnar,humanum quide iudicium uniuerfalitedmprobans,probans uero
diuinum.
Propter quod inexcufabilis
es
&c.)
Quafi dicat,propterea quod uos
Gen
>
1 .
tiles ueritatem
Dei
in iuflitia
uefha
detinuifi:is,& cogniro Deo
fuifiis
ingrati,
excufa–
tione
caretis,neq?
mcremini ueniam,Gmul4;
tu
Iud~e
propter acccpram Iegem,non
eg
excufatione
&
u~nia
dignus.Jdeo in
s.uoalceruter
iudicac
damnat(p
aiterum,
ipfe quo–
que clam fuo iudtc(o
condemnatur.~Jippe
cum
in
Gm!Ii
quodam criminedeprehen...
dacur.Didt autem
2
0 homo,
tH
uterque meminerit fe non diuinum
effe,
fedhumanum.
ldeo(p in
iudicando
facile falti
poffe,atc.p
dfe
Dmtliter
culpis
iudicioC:i;
obnoximtt. In...
quit
pr~terea
,omnis.Vtquamuit inca::perit
a
Gentilibus, tamen
mox
comprehende...
ret
&
[ud(£os.Quos
&:.
in prindpio
com
plexus
efi,ubi
dixft: In Euangelio diuinam
ui...
-
gere
uirtutem,in
falutem omni
credenti,Iudxo
primum
&
Gr"co. Et
in
difptrtationig
huius
progreffo
Iud~um
fimul
repetit attp Gra?cum. In
quo enim iudicas
alcerum te
ipfum
condemnas. Eadem
enim
agis,qua! iudi,as.)
Sed
quomodo eadem
C:
lndfe-
,f
·
du faltem
auc
genere,G minus in modo atque proprietare. Si
Tud~us
ingratitudinisin
- Deum damnat Genttfem,qnod
Philofophico
ingenio
&
fcienti~
munere
grattis Deo
non
fueric,fimiliter
&
Gentilis
Iu~a!Utn
accufabic
ingr~tum,quod prcrrogariuis.multi~
a
Deo tributis gratus
minime
fuerit.Rurfos
DIudceus
Gent1lem
tanquam naturalis le...
gjs
pr<:cuaricatorem
proculdubio
nuncupabit.Gentiliurn
leges idolatriam quidem
pr~
cipiebant,fornicationem
uero animQduertere negligentius
uic.lebantur, utrunque. Iu–
d~orum
lexcenfina
feueriote,notabat.Iud~us
ergo
manifeftam
in
Gentili idolatriam
fornicationem(p damnabat. Gentilis in
lud~o
taxabac occultam. Simili
tatione
dein–
ceps
de cul pis quoquomodo communibus
alter aJterfi
mutuo condemnabar,&
utercp
1 ..
dum accufabat alterum>damnabat quoque feipfum. Scimus autem quod iudidum-'' ·
Dei
efl:
fecundum ueritacem
in eos qui
tali
a agunt.) Apoftolus hos altercantes ica mo ,,
nec:Iudicium
iftud
ueflrum in opiniorte
uerfatur)~
pertmbatione peragitur.
Nos au–
tem A poftoli
fcimus
&
certi fom
us,uos
interim
a
foperiore Iudice
iudicari., incrofpici–
enre ueticatem,quamuis occultam,&
animaduertente.ineos
qui
fubiedi
criminibus•
no
rt
fua
qufdem
purgant,fed obiurgant potius
aliena
non emendationis
quidem
gra ...
ria,fed
fupetbi~
caufa.
Quod au
tern de opinione
dicebam, Plato
in
Titilzo
confirmat
his ucrbis+Veriratis
quid
em
intelligentia
certa Dei
propria
efi,opinio
uero
hominunt..
Cum
uero dkir,talia
agunc,non
fol
um
fignincat
reliqua crimina.,
fed
hoc potilSimum,
quod
tu
alios iudices
atq;
damnes,pr~fercitn
cum
fis ipfe damnandus, iudicandi4; offi..
cium,quod
folius
Dei
efi
tibi
infolenttr ufurpes. Exiftimas
a.utem
hoc~o
homo,qui '' '
iudicas
cos
qui calia
agunt,
&
fads
ea ,
quod
tu
effugies iudtcium Dci_.)
Si
Deus
ut
,~
mododicebam
fecundum
ueritat~m
iudicat,id
cfi:,penitifsim~m
infpidtuericatan,
nt.–
que perturbatidne mouetur, exiftimare non debes tu, 6 homo,
fcilicet
terrenum
ani.–
mal,te dittinam ultionem
effug_ere
poffe. Hue tendit prophetku:m illud,
quo
ibo
:J
_fp~rirn ~uo~
aut
q~~
a
!aeie_t_~a
fugiam
>
fi.~fccn~c!~
19
~~l~Pl ~q
illk
cs)fi
4efc_e~d~to
l U:W!