M AR S IL. F 1CI
N.
1.
N
E P I
S.
T.
De
lege naturali, atq;
fcrdptd,
de
iudice iudicioq; nobis intimo, atq; etiam
dtcommuni.
Cap.
Xv.
-~~
, ,c
V'm
enim Gentes,
quz
legem non habent, naturaliter ea,
qu~
legis
funt,(a~
, ,
ciunt,hi legem
non
habentes,
i
p{H1bi funtlex.)
Per
h~c
confinnat, fadorn
legis,etiam
fi
non audiuerint,iutlitiam aliquam
reportare
. Gentcsdiuinamlc
gem tabulis
fcriptam,
qualem Indcri, ,non
a~ceperunt, ~t
en.iminquit
Dauid:
Non fecit caliter omni nationi. lnfculptam uero ment1bus naturahc
er,td efi,ab ipfls
uir£
primordtjs,
diuinitus
habuerunt.
Me~iniffe
uero
debem~s, !ud~os
a
Deo per
M_?fem
legem o-eminam accepiffe.
Vnam
qmdem moralem
pr~ctpue
decalogocomprehefam,
perpet~o
duracuram,nec fol
um
ludGCis,fed
etiam Gentibus necdfariam.Gentes
autem
~iu[modi
leg
em non fcriptis,fed mentibus
acceperunt.
Alteram
uero
Cfremonialem,lu..
d~isduntaxac
ufquead Euangelium obferuandam.Poft
hcec autcm
noxiam.
Gentibus
uero
nullo tempore
neceffariam.
Circa ob{eruationem uel
pr~uarkationem
lcgis
&iu
dici um
darnnationem(p,
&
iufi:ifkationem, tempora
tria.~ommemorat ~ pr~teritum
8'
pr~fcns,atque
fucurum.
Ante Euangelium.
In Euangdl)
tempore.
In
tcrmino
feculo.–
rum,&ubiCJ1 uult
Iegem
moralem, fiue
Gentibus
infufam duotaxat, fiue
lud~is
pr"re:
rea (criptam,quicquid ad iufiitiam falucem(p
conduce~
potefl,idipfum non auditu,fcd
opera~
utrifq1 pariter quouis tempo re conaucere poHe. Er inultimo iudicio folaopc..
ra fore liberanda. I
ccm
Euangelio diuulgato, opera legis ad iufiitiam
falutemlf ualen.
tia,
hzec
intelligi uult,quf in
Euangelica
lege
gracia~
fundatur.
Dcniquc
nullam
lcgcm,
uel naturalem, uel fcriptam habere efficactam ad iufiiriam,& falutem,
nm
diuinagratia,
pr~ter
intelledum moueat
&
affedum, atq; ita moueat, ut ipfius Dei gratialegisprz..
ccpta fcruentur. lpfi
flbi
funt
lex, id eft,pro lege,quouens
uiddicet
legem
mentibus
fuis
diuinitus
ab initio fcriptam,quodammodo kgcntes obferuant.Profedo luxilla ucra
1
il"".
luminans omnem hominem uenientem in hunc mundum, infudit
lumen
menti
uuidi–
cum.
Vt
quemadmodum ipfa lux uera exiflit, iudex in uniuerfo, ita
ueridicum,indclu.
men emicans, tanquam iudex
feder~c
in
animo, uicem(p Dei teneret in homine. Hoc:
itaque
ex
lucerna lumc in mente ueridicum legem inde moralem
natura1iterfecumar.–
tulerit. Hine Dauid per lumen in nobis inde fignatum oficndi nobis exifiimatbona.
Hine in Epifiolis inquit:-Sapienti uirolex Dcusefi,infipienti uero libido.
~oniam
hi
fapientes habentur)
qui
pro uiribus intentionem animi auertunc
a
fenfibus
'ad
inu~uc
..
dum uero conuertunt, ubi diuinam legem
aufcul cant,
offida
iufia didantem.
Ncm..
pe Deus, quemadmodum in ipfo
lurnin~
intelledus
prindpia
pofoit fpccalationibus
conducentia, fie
&
regulas adionibus,
&
ofiicrjs.
pr~fidences,
per quas quilibet
mco–
tis compos imelligere pofsit,
mododiligent~r
examinauerit, quid in agendo, ucl
non
agendo bonum, honefl:um,decomm>mftum. Qu6due
contra.
lcem
Deum
mundiD°"'.
minum,
n~turali
quadam
ad
ilium cognatione cogoitum>confenfuep omni
um confir.–
matum, uerendum
dfe
pr~ c~teris,
&
col end
um,
fuum cuique tribuendum, honortm
fuperioribus
exhibendum.
Quod tibi fieri nolis,alceri minime
faciendum,czceraCJ;
gene
ris eiufdem. E iufmodi regula= quaG leges func
infcript~
intelledui
no(ho
iudici,
per
l~men ueridicum,infufom
a
luce uera, iudicemundi.
Rariones
quidem
Platonicas,qm–
bus,
h~c
in Theologia
nofira
probauimus in
prcrfencia
pr~termittam.
Qµas
amcm
A–
poholus
breuiter hie attingit, breuiter ego
quoque
pedhiogam. Qui ofienduntopus
legis fcriptum in cordibus fuis, id eft,re ipfa declaranc naturaliter
flbi
notum
ccrrumquc
efTe,
qu~
fint opera
officiaq,
legi naturali
moraliep
confentanea, dum
ipfi
naturali
quo–
da:n
~udicio
ifla
dif~ernunt,
&
alia quidem probant tanquam iufta, alia uerd
r~pr~b~nt
u~
t?mfta,quod qmdem facere nullo modo
poifent,niG
notam intus haberent
1pfiusau-
-
~hti~ ~ormam,~d
c.uius
nor~a1?1
Gngula referentes difcernere iudicareque
ual~ant,
9u.e
'' mfta
finr,qucc 1u{hora,
&
co
era
qu~
iniufla,&
qu~
iniufliora cenfenda.
Tefhmon11i1m
>'
re?dente
ill
is
con.fcie~tia ~pforum, &.int~a
fe inuicem cogitationibus
accufantib~s,
aut
' ' cuam defendenc1bus m die, quando mdtcauerit Deus occulta hominum fecundum E...
• >
uangelium
in
cum per Iefum.Chrifium.)_
Ybi
Latin~ c~~ce~ hi~ geniti~~~· ca(u~!~